Όταν το 1974 η τουρκο-χουντο-Νατοϊκή συνωμοσία σε βάρος της πατρίδας μας με την ενεργό συμμετοχή και συνέργεια ντόπιων προδοτών ή/και ηλιθίων, μάς έφερε τη μεγαλύτερη τραγωδία της πολύχρονης ιστορίας μας, βρεθήκαμε τότε στη χειρότερη κατάσταση, χωρίς συμμάχους, χωρίς στηρίγματα και το χειρότερο, όπως φαινόταν, χωρίς προοπτική.
Ένας λαός με σπουδαίο παρελθόν, με μεγάλο πολιτισμό, σ’ ένα χαοτικό παρόν και με μελανό, πολύ μελανό μέλλον. Για κάποιους χωρίς μέλλον. Και το χειρότερο με μια ψυχολογία ενοχική. Ότι κάναμε κι εμείς πολλά, ότι η Τουρκία ήρθε εδώ για να σώσει τους Τ/Κ που κινδύνευαν από τους Ε/Κ, ότι τους προκαλέσαμε με το πραξικόπημα. Υπήρχαν βέβαια κι εκείνοι που έβλεπαν πολύ καθαρά ότι επρόκειτο για ένα δίδυμο έγκλημα, προσχεδιασμένο και προμελετημένο για να διαλύσουν την Κυπριακή Δημοκρατία και να τη μοιράσουν μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Όμως ακόμα κι ανάμεσα σ’ αυτούς μόνο λίγοι έβλεπαν δυνατότητες και προοπτικές επιβίωσης του Κυπριακού Ελληνισμού. Οι πολλοί δεν έβλεπαν τέτοια προοπτική.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων οι αποφάσεις για το τι δέον γενέσθαι, φυσιολογικά έγερναν προς τον συμβιβασμό. Πίστεψαν κάποιες πολιτικές δυνάμεις ότι είναι εφικτός, ένας έντιμος συμβιβασμός Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας όπως ήταν η απαίτηση της Τουρκίας. Και έκτοτε από το 1977, για να μην πω από το ’74, μας τροχιοδρόμησαν στο λάθος δρόμο. Του ανύπαρκτου έντιμου συμβιβασμού. Μια λανθασμένη απόφαση που πάρθηκε στη βάση μιας λανθασμένης εκτίμησης. Ότι δηλ. η Τουρκία ήρθε στην Κύπρο για να προστατεύσει τους Τ/Κ κι όχι επειδή έχει επεκτατικές βλέψεις εις βάρος μας.
Επρόκειτο για ένα πελώριο, καθοριστικό σφάλμα της πολιτικής ηγεσίας, σφάλμα το οποίον όχι μόνο δεν οδήγησε σε έντιμο συμβιβασμό, αλλά έδωσε την ευκαιρία στην Τουρκία να εδραιώσει τα τετελεσμένα, να ελέγξει πλήρως την πολιτική, την οικονομική, την κοινωνική, τη θρησκευτική, την εκπαιδευτική ζωή των κατεχομένων μέσον κυρίως του εποικισμού με τον οποίο πέτυχε ήδη τη δημογραφική αλλαγή των κατεχομένων εδαφών μας.
Πέρασαν έκτοτε 46 χρόνια. Και πάμε από το κακό στο χειρότερο. Κάναμε όλες σχεδόν τις υποχωρήσεις που απαιτεί η Τουρκία. Δεχτήκαμε όλα τα τετελεσμένα. Δεν δεχτήκαμε τη διάλυση του κράτους. Την απαιτούν όμως κι αυτήν. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να σβήσει από τον χάρτη για την Τουρκία. Εδώ και 46 χρόνια αυτό προσπαθούν. Ευτυχώς που δε βρέθηκε χέρι Κύπριου να υπογράψει τέτοια λύση. Αν και φτάσαμε πολύ κοντά σε ορισμένες περιπτώσεις. Η Κυπριακή Δημοκρατία υπάρχει σε πείσμα των συνωμοτών των διεθνών παρασκηνίων. Και εν όσω υπάρχει, καμιά λύση του Κυπριακού χωρίς αυτήν δεν πρόκειται να υπάρξει.
Επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη διαφαίνεται μια τάση αλλαγής των θέσεων μας στο Κυπριακό. Ήδη από την πρώτη θητεία του και επί κυβερνήσεως Τσίπρα στην Ελλάδα κάτι άρχισε να διαφοροποιείται. Μπήκε πλέον στην ατζέντα και η διεθνοποίηση, μπήκαν οι εγγυήσεις και τα στρατεύματα. Ομιλούν για κανονικό κράτος. Κάνουν τις τριμερείς συμφωνίες. Ευθυγραμμίζονται συμφέροντα τρίτων χωρών γειτονικών και μεγάλων δυνάμεων με τα δικά μας.
Βέβαια οι συνομιλίες παραμένουν προσκολλημένες στη Δ.Δ.Ο., γιατί δεν τολμήσαμε ακόμη να πάρουμε κι εδώ τον σωστό δρόμο. Που είναι ένας και μοναδικός: Το Κυπριακό είναι θέμα εισβολής-κατοχής-απελευθέρωσης. Στόχος της Τουρκίας είναι η κατάληψη ολόκληρης της Κύπρου, της ΑΟΖ της και του FIR της.
Το Κυπριακό θα λυθεί μόνο όταν καταστήσουμε τους στόχους της Τουρκίας ανέφικτους. Πώς; Με τη διεθνοποίηση (που τώρα γίνεται). Με την αξιοποίηση των εμπλεκομένων συμφερόντων (που επίσης γίνεται δειλά δειλά). Με τη σωστή αμυντική θωράκιση (που δεν ξέρουμε αν γίνεται). Με τη δημιουργία πολιτικοστρατιωτικού περίγυρου (που μακάρι να έχει ξεκινήσει). Με την αντικατοχική ενότητα Ε/Κ και Τ/Κ και όχι την τουρκική διζωνική ενότητα. Με ισχυρή και υγιή οικονομία που δυο φορές την κατέστρεψαν (κρίση 2013 και συνεργατισμός). Με τη δίκαιη κατανομή των βαρών (που δεν έγινε ποτέ). Και με τη διαφύλαξη ως κόρης οφθαλμού της κρατικής μας οντότητας, που ευτυχώς επιβιώνει ακόμα.
Τέλος, για άλλη μια φορά να πούμε ότι οι δυνάμεις Ελλάδας και Κύπρου θα πρέπει να συστρατευτούν και να συντονιστούν στα πλαίσια ενός ενιαίου δόγματος αντιμετώπισης του τουρκικού επεκτατισμού.
Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής να επιδιωχθεί η μέγιστη δυνατή ενότητα των πολιτικών δυνάμεων και του λαού και να απομακρυνθούν τυχόν επιμένοντες στις καλές προθέσεις της Τουρκίας. Γιατί τέτοιες δυνάμεις θα είναι εμπόδιο στην προσπάθεια απαλλαγής από την κατοχή και τις εγγυήσεις.
* Πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης.
