Υποθέσεις, που σχετίζονται με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, θα τεθούν διεξοδικά υπό το μικροσκόπιο της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς μέχρι το τέλος του μήνα.

Πρόκειται για δύο από τις συνολικά τρεις περιπτώσεις που κατήγγειλε στο εν λόγω σώμα ο βουλευτής Χρίστος Χριστοφίδης. Η μια αφορά στοιχεία που δημοσιοποίησε ο τελευταίος και παρουσιάζουν επενδυτές, οι οποίοι απέκτησαν κυπριακά διαβατήρια ή/και εταιρείες κυπριοποιημένων επιχειρηματιών, που έκαναν εισφορές στον Δημοκρατικό Συναγερμό.

Η έτερη υπόθεση σχετίζεται με τον δισεκατομμυριούχο Victor Pichugov ο οποίος έλαβε κυπριακό διαβατήριο από την κυβέρνηση Αναστασιάδη και υπήρξε μεγαλομέτοχος πίσω από την ρωσική τράπεζα Promsvyazbank. Ο εν λόγω τραπεζικός οργανισμός έχει δραστηριότητες και στην Κύπρο. Στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτήριο στη Λεμεσό που ανήγειρε η εταιρεία Imperio Properties, η οποία ιδρύθηκε από τον Γιάννη Μισιρλή γαμβρό του Νίκου Αναστασιάδη.

Όπως πληροφορούμαστε, οι εν λόγω υποθέσεις σε περίπου ένα δεκαήμερο θα αρχίσουν να εξετάζονται από ερευνώντα λειτουργό που θα διοριστεί από την Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς. Δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσον αυτό το πρόσωπο θα είναι Ελληνοκύπριος ειδικός, ή αν η έρευνα θα ανατεθεί σε ιδιώτη ερευνητή από το εξωτερικό. Εδώ να σημειωθεί ότι η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς θα αναθέτει σε νομικούς, λογιστές ή ελεγκτές τη διερεύνηση τέτοιων υποθέσεων ή θα αποτείνεται σε αλλοδαπούς ειδικούς. Όπως έχει γίνει γνωστό, άλλωστε, κάποιοι καταρτισμένοι Ελληνοκύπριοι τους οποίους είχε βολιδοσκοπήσει η Αρχή για να τους αναθέσει διερεύνηση υποθέσεων, αρνήθηκαν. Κι αυτό, προφανώς, λόγω σχέσεων τους με καταγγελλόμενους αξιωματούχους.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: PEGA: Το βαν, τα λογισμικά και η εμπλοκή της Κυβέρνησης

Τα πιο πάνω προέκυψαν μετά και από συνάντηση που πραγματοποιήθηκε χθες το πρωί μεταξύ του επίτροπου Διαφάνειας και επικεφαλής της Αρχής, Χάρη Πογιατζή και του βουλευτή του ΑΚΕΛ, Χρίστου Χριστοφίδη. Ο πρώτος ενημέρωσε τον κ. Χριστοφίδη για τις ενέργειες που έγιναν σε σχέση με τις καταγγελίες του για ασυμβίβαστο ή/και ενδεχόμενες πράξεις διαφθοράς από αξιωματούχους.

Στην εν λόγω συνάντηση, όπως πληροφορείται ο «Φ», έγινε ενημέρωση και για την τρίτη υπόθεση που είχε καταγγείλει στο νεοσυσταθέν σώμα ο κ. Χριστοφίδης. Όπως είναι γνωστό, από τον περασμένο Σεπτέμβριο είχε μιλήσει και δημοσίως για νυν και πρώην στελέχη της κυβέρνησης που σχετίζονται με δικηγορικά γραφεία, τα οποία ενήργησαν ως πάροχοι υπηρεσιών για πολιτογραφηθέντες.

Εξάλλου, για τους εν λόγω αξιωματούχους της κυβέρνησης είχε στείλει επιστολή η Ελεγκτική Υπηρεσία στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς στις 24/10. Ο επικεφαλής της Ελεγκτικής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, καλούσε την Αρχή να διερευνήσει τις υποθέσεις, παραθέτοντας και στοιχεία από την επικαιροποιημένη λίστα με τις πολιτογραφήσεις που έγιναν από δικηγορικές εταιρείες και οι οποίες σχετίζονται με άτομα που διετέλεσαν αξιωματούχοι της κυβέρνησης.

Ο λόγος για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, την τέως υπουργό Δικαιοσύνης Έμιλυ Γιολίτη, τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα Σάββα Αγγελίδη, τον πρώην υπουργό Μεταφορών Μάριο Δημητριάδη και τον υπουργό Εργασίας Κυριάκο Κούσιο.

Ο κ. Πογιατζής φέρεται να ανέφερε στον Χρ. Χριστοφίδη ότι η καταγγελία του μαζί με τα όσα σημειώνει στην επιστολή του ο Γενικός Ελεγκτής, από τη στιγμή που έχουν κοινό περιεχόμενο, θα εξεταστούν μαζί. Όπως συνάγεται από τις πληροφορίες του «Φ» αυτή η τρίτη υπόθεση θα εξεταστεί εντός Μαρτίου.

Όπως είχαμε σημειώσει και σε προηγούμενό μας ρεπορτάζ, η Αρχή έκανε πρωταρχική αξιολόγηση των ενώπιόν της καταγγελιών με βάση τη σειρά που υποβλήθηκαν. Προέκυψε ότι 7-8 υποθέσεις με βάση τη φύση τους μπορούν να εξεταστούν αμέσως. Είναι προφανές ότι ανάμεσα σ’ αυτές εμπίπτουν και οι τρεις που κατήγγειλε ο κ. Χριστοφίδης.

Αυτή τη στιγμή ενώπιον της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς βρίσκονται συνολικά 34 καταγγελίες, τρεις εκ των οποίων είναι ανώνυμες. Αποστολή της νεοϊδρυθείσας Αρχής είναι να ελέγχει αξιωματούχους του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα για ενδεχόμενο ασυμβίβαστο ή/και πράξεις διαφθοράς.

Οι τρεις υποθέσεις που αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης στη χθεσινή συνάντηση, θα ερευνηθούν για να διαπιστωθεί αν υπάρχει ασυμβίβαστο ή/και διαφθορά. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες θα προκύπτουν αξιόποινες ενέργειες, τότε ο φάκελος των υποθέσεων θα προωθείται στη Νομική Υπηρεσία. Πάντως, η Ανεξάρτητη Αρχή θα μπορεί να δημοσιοποιεί θέσεις για υπό διερεύνηση καταγγελίες.

Οι τρεις υποθέσεις όπως είχαν δημοσιοποιηθεί

Πιο κάτω παραθέτουμε στοιχεία για τις τρεις καταγγελίες:

⦁    Το γνωστό θέμα έμμεσων ή άμεσων εισφορών στον ΔΗΣΥ από πρόσωπα που έλαβαν κυπριακό διαβατήριο, επαναφέρθηκε στο προσκήνιο από τον κ. Χριστοφίδη την 1η Σεπτεμβρίου (2022) σε συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ελέγχου. Μάλιστα, είχε δώσει κι επίσημα στοιχεία: 1) Ο Al Saaty Sabah πολιτογραφήθηκε με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου στις 31/7/2018 – το 2019 εμφανίζεται εισφορά του στον ΔΗΣΥ ύψους €50.000. 2) Ο Salem Abukheizran πολιτογραφήθηκε με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου στις 12/12/2016 – το 2018 εμφανίζεται να έχει καταθέσει εισφορά στον ΔΗΣΥ €40.000. 3) Ο Dmitry Chipliev πολιτογραφήθηκε με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου στις 16/7/2014 – ο ίδιος εμφανίζεται με εισφορές στον ΔΗΣΥ €50.000 το 2017 και €25.000 το 2016. 4) Ο Tarek Sadi Moamen πολιτογραφήθηκε με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου στις 25/7/2019 – το 2018 παρουσιάζεται με εισφορά προς τον ΔΗΣΥ €20.000. 5) Ο Yan Lugen πολιτογραφήθηκε με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου στις 26/9/2018 – τo 2019 η εταιρεία Holimax Investment Ltd στην οποία ο Yan Lugen παρουσιάζεται ως συνδιοκτήτης, κατέθεσε εισφορά €20.000 στον ΔΗΣΥ. Εξάλλου, σύμφωνα με έρευνα του «Φ», στην περίπτωση αυτών των εισφορών ενδεχομένως να προκύπτουν και παραβιάσεις νομοθεσίας. Η εισφορά της τάξεως των €20.000 ευρώ από την εταιρεία συμφερόντων του κ. Moamen, TIGERVIEW HOLDINGS LTD, κατά το 2018, έγινε χωρίς η εν λόγω επιχειρηματική οντότητα να ήταν εγγεγραμμένη στον Έφορο Εταιρειών Κύπρου για τουλάχιστον τρία έτη. Αυτή είναι προϋπόθεση με βάση την κείμενη νομοθεσία. 

⦁    Η καταγγελία για τους πέντε αξιωματούχους αφορά δικηγορικά γραφεία με τα οποία έχουν ή είχαν έμμεση ή άμεση σχέση νυν και πρώην αξιωματούχοι της κυβέρνησης (Νίκος Αναστασιάδης, Έμιλυ Γιολίτη, Μάριος Δημητριάδης, Σάββας Αγγελίδης και Κυριάκος Κούσιος). Ο ερευνών λειτουργός θα εξετάσει μεταξύ άλλων κατά πόσον υπήρξε ασυμβίβαστο. Πάντως, κάποια από τα εν λόγω δικηγορικά γραφεία, όπως σημειώναμε και σε δημοσίευμά μας στις 26/10/2022 είχαν ξεκαθαρίσει με ανακοινώσεις τους ότι δεν σχετίζονται εταιρικά με τους αξιωματούχους ή ότι οι πολιτογραφήσεις είχαν γίνει σε χρονική περίοδο άσχετη με τα ιδρυτικά τους στελέχη που μετέπειτα έλαβαν αξίωμα στην κυβέρνηση. Χαρακτηριστική η περίπτωση του Κυριάκου Κούσιου που είχε δηλώσει στον «Φ» ότι το δικηγορικό γραφείο συμφερόντων του είχε κάνει μικρό αριθμό πολιτογραφήσεων και μάλιστα πολύ πριν ο ίδιος αναλάβει κυβερνητική θέση.

⦁    Η τρίτη υπόθεση, όπως σημειώσαμε πιο πάνω, αφορά κτήριο που ανήγειρε η Imperio Properties συμφερόντων του κ. Μισιρλή, στο οποίο στεγάζεται ρωσική τράπεζα που πριν κρατικοποιηθεί ήταν συμφερόντων του πολυεκατομμυριούχου Victor Pichugov που πολιτογραφήθηκε Κύπριος από την κυβέρνηση Αναστασιάδη, μέσω της συζύγου του. Ο «Φ» επιχείρησε να επικοινωνήσει με τον κ. Μισιρλή για να προβάλει τις θέσεις του εφόσον το επιθυμεί. Δεν απάντησε στην τηλεφωνική μας κλήση. Παραμένουμε στη διάθεσή του.

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

Το μεγάλο εμπόδιο

Ένα από τα μεγάλα εμπόδια που εκτιμούμε ότι θα βρει στο δρόμο της η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς είναι η αντίδραση των αξιωματούχων στον όποιο έλεγχο. Κακά τα ψέματα, πολλοί αξιωματούχοι στην Κύπρο θεωρούν ότι είναι υπεράνω ελέγχου. Δεν έχουν εμπεδώσει ότι το αξίωμα πρέπει να συνοδεύεται από λογοδοσία και ενέργειες υπό πλήρη διαφάνεια. Επίσης, θα πρέπει να αντιληφθούν ότι ενδεχόμενη καταγγελία τους στην Αρχή, δεν συνεπάγεται ενοχή. Σε άλλες χώρες ο έλεγχος ατόμων που κατέχουν πόστα του δημοσίου είναι αυτονόητος και θεμιτός. Την προκατάληψη που περιγράφουμε, τη διαπιστώσαμε και κατά τις συζητήσεις που γίνονταν στη Βουλή και γενικότερα μέσω άλλων δημόσιων τοποθετήσεων…