Ο τουρισμός ήταν ανέκαθεν η κινητήριος δύναμη της οικονομίας της Κύπρου, συνεισφέροντας (άμεσα και έμμεσα) το 20% περίπου του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Το 2019 ήταν μια από τις πιο καλές τουριστικές χρονιές στην ιστορία του τουρισμού, σε επίπεδο αφίξεων, ωστόσο, η πλειοψηφία των εμπλεκομένων στο τουριστικό προϊόν υποστηρίζει ότι έχει υποστεί υστέρηση εσόδων σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Το συμπέρασμα είναι ένα: η αύξηση των τουριστικών εσόδων δεν είναι ανάλογη των τουριστικών αφίξεων. Για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2019 οι αφίξεις τουριστών ανήλθαν σε 3.976.777 (αύξηση 1%), ενώ τα έσοδα από τον τουρισμό αναμένεται να ξεπεράσουν τα €2,6 δισ. (πτώση 1% μέχρι τον Νοέμβριο 2019).
Ποιοι είναι οι τουρίστες που έρχονται και βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη; Όπως είναι λογικό, πιο καλές αγορές είναι αυτές που αφήνουν τα περισσότερα χρήματα στη χώρα. Οι Ελβετοί δαπανούν κατά μέσο όρο €875, οι Βέλγοι €857,9 και οι Νορβηγοί €841.6. Ωστόσο, είναι πολύ μικροί οι αριθμοί των τουριστών από αυτές τις χώρες. Οι τρεις χώρες φέρνουν 154 χιλ. τουρίστες κι αφήνουν στη χώρα €132 εκατ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στόχος τα 5 εκατ. τουρίστες μέχρι το 2030
Από κει και πέρα, αναφορικά με τις έξι αγορές από τις οποίες προσελκύουμε τους μεγαλύτερους αριθμούς τουριστών, την υψηλότερη κατά κεφαλήν έχουν οι Γερμανοί (€769). Ακολουθούν οι Βρετανοί (€738,3), Ρώσοι (€667,9), Λιβανέζοι (€637,9), Ουκρανοί (€563) και Ισραηλινοί (€488).
Αν μελετήσει κανείς τα στατιστικά στοιχεία για το 2019, οι μειώσεις των αφίξεων των τουριστών είναι από αγορές που αφήνουν τα πιο πολλά χρήματα (όπως Γερμανία πτώση 19,9%), Αυστρία (€722.4 και πτώση 2,9% στις αφίξεις), Ελβετία (πτώση 9% στις αφίξεις), Βέλγιο (πτώση 7,6%), Δανία (€647 και πτώση 5,8% στις αφίξεις) και Σουηδία (€605,5 και πτώση 6%).
Η τάση που διαφαίνεται από τα στοιχεία του 2019, είναι ότι οι αυξήσεις στις αφίξεις τουριστών καταγράφονται από πιο φτηνές αγορές (όπως Ουκρανία και Ισραήλ). Έκπληξη αποτελεί η αύξηση των Νορβηγών τουριστών κατά 10%. Μια αγορά που έχει υψηλή κατά κεφαλήν δαπάνη (€841,6).
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τι θα κρίνει τον Σάββα Περδίο;
Τα πιο πολλά χρήματα
– Κύριος αιμοδότης της κυπριακής τουριστικής αγοράς είναι η Βρετανία. Κατά το 2019, επισκέφτηκαν την Κύπρο 1.330.635 τουρίστες. Η συνολική κατά κεφαλήν δαπάνη ανήλθε στα €738,3 (στοιχεία του 2018). Επομένως, οι Βρετανοί άφησαν στην κυπριακή οικονομία σχεδόν €1 δισ. (€982,4 εκατ.). Δηλαδή, το 37,8% των τουριστικών μας εσόδων προέρχεται από τη Βρετανία.
– Στη δεύτερη θέση των εσόδων είναι οι Ρώσοι. Πέρσι μας επισκέφτηκαν 781.856 Ρώσοι τουρίστες με μέση κατά κεφαλήν δαπάνη τα €667,9. Επομένως, τα έσοδα από Ρωσία ήταν €522,2 εκατ. κι αποτελούν το 20% των τουριστικών μας εσόδων.
– Πέρσι μας επισκέφτηκαν 293.746 Ισραηλινοί με μέση κατά κεφαλήν δαπάνη τα €488. Επομένως, τα έσοδα ανήλθαν στα €143,4 εκατ. και αντιστοιχούν στο 5,5% των συνολικών εσόδων.
– Οι Γερμανοί τουρίστες δαπανούν περισσότερα και από ό,τι οι Βρετανοί. Η μέση δαπάνη τους ανέρχεται στα €769. Πέρσι μας επισκέφτηκαν 151.500 τουρίστες με το σύνολο των εσόδων για την Κύπρο να ανέρχεται στα €116,5 εκατ. κι αντιστοιχούν στο 4,5% των εσόδων. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο αριθμός των Γερμανών τουριστών, ισοδυναμεί με τα έσοδα που αφήνουν οι διπλάσιοι Ισραηλινοί στο νησί μας.
– Πέρσι μας επισκέφτηκαν 95.031 Ουκρανοί τουρίστες, με μέση κατά κεφαλήν δαπάνη τα €756.6. Τα έσοδά μας ανήλθαν στα €71,9 εκατ. κι αντιστοιχούν στο 2,8% των τουριστικών εσόδων.
– Οι τουρίστες από τον Λίβανο ξοδεύουν κατά μέσο όρο €637,9. Πέρσι ήρθαν 58.796 και τα έσοδα για την κυπριακή οικονομία ήταν €37,5 εκατ. κι αντιστοιχούν στο 1,4% των εσόδων.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τουρισμός: Η βαριά βιομηχανία της χώρας
Μερίδιο αγορών
Το μερίδιο των τουριστικών μας αφίξεων μοιράζεται σε έξι αγορές. Το 70% των αφίξεων προέρχεται από Βρετανία, Ρωσία, Ισραήλ, Γερμανία, Ουκρανία και Λίβανο. Ένας στους τρεις τουρίστες είναι Βρετανός (33,5%), ενώ ακολουθούν οι τουρίστες από Ρωσία με 19,7%. Το μερίδιο τους αυξάνουν οι τουρίστες από Ισραήλ και Ουκρανία. Οι δύο αυτές αγορές συγκράτησαν την πτώση του τουριστικού ρεύματος από τη Γερμανία. Το Ισραήλ από 5,9% ανέβηκε στο 7,4% και η Ουκρανία από 1,8% σε 2,4%. Η Γερμανία υποχώρησε κατά μία ποσοστιαία μονάδα από 4,8% σε 3,8%, ενώ ο Λίβανος παρέμεινε σταθερός στο 1,5%.
Στόχοι για εκτόξευση εσόδων
Η εθνική στρατηγική για τον τουρισμό επιδιώκει μέχρι το 2030 ο τουρισμός να μπορεί να προσδώσει επιπρόσθετη αξία ύψους €1,5 δισ. (σε σημερινές τιμές) ετησίως στην κυπριακή οικονομία. Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση 53% σε σχέση με τη συνεισφορά των €2,9 δισ. του τουρισμού (περιλαμβανομένου και του εσωτερικού τουρισμού) στην οικονομία το 2018. Το υφυπουργείο στοχεύει σε αύξηση της ημερήσιας δαπάνης ανά περιηγητή, η οποία να πλησιάζει τα 90 ευρώ το 2030, καταγράφοντας άνοδο κατά 16% από τα 75 ευρώ το 2018.
Έσοδα από νέες μορφές τουρισμού
Το υφυπουργείο Τουρισμού στοχεύει στην ενίσχυση του χειμερινού τουρισμού αλλά και την προσέλκυση τουριστών υψηλότερων εισοδημάτων. Σημαντικές οικονομικές προοπτικές ανοίγονται για την Κύπρο μέσα από την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, όπως ο αθλητικός, συνεδριακός, γαστρονομικός, ιατρικός, τουρισμός ευεξίας και ο τουρισμός τρίτης ηλικίας γενικότερα. Η αγορά του τουρισμού τρίτης ηλικίας επεκτείνεται συνεχώς προσφέροντας μεγάλες δυνατότητες για την οικονομία. Συνταξιούχοι από τη Βόρεια Ευρώπη επιλέγουν τις μεσογειακές χώρες για το θερμό τους κλίμα και τον ήπιο χειμώνα που προσφέρουν.
Επίσης, στόχευση του υφυπουργείου είναι η προσέλκυση τουριστών από την Κεντρική Ευρώπη. Πρόκειται για τουρίστες που ξοδεύουν περισσότερα χρήματα στις διακοπές τους και δεν επιλέγουν το all inclusive ως πακέτο διακοπών, γεγονός που διοχετεύει χρήματα στη γενικότερη οικονομία, πέραν των ξενοδοχείων.
Γενικότερος στόχος είναι όπως ενισχυθούν πέραν των παραλιακών περιοχών και οι ορεινές περιοχές. Έτσι, πέραν του ότι θα αυξηθεί το τουριστικό ρεύμα και τους χειμερινούς μήνες, θα γίνει διοχέτευση τουριστικών εσόδων και στις ορεινές περιοχές και την ύπαιθρο.
