Η αφετηρία της Φιλοσοφίας και της Επιστήμης είναι κοινή. Οι πρώτοι φιλόσοφοι, οι Φυσικοί φιλόσοφοι, έκαναν το άλμα από τον μύθο στον λόγο. Οι μυθολογικές εξηγήσεις του Όμηρου και του Ησίοδου, όλη η παράδοση, έπρεπε να δώσει τη θέση της σε μία ορθολογική ερμηνεία του κόσμου. Το σύμπαν, μέρος του οποίου είναι και η Γη, αποτέλεσε ένα από τα πρώτα ενδιαφέροντά τους, καθώς μία επίπεδη Γη αδυνατούσε να προσφέρει εξηγήσεις στα φαινόμενα που λάμβαναν μέρος. Οι θεωρίες περί σφαιρικότητας της Γης ξεκινούν από τους Πυθαγορείους και συνεχίζονται παρά την απαγόρευση της έρευνας των ουράνιων σωμάτων τον 5ο π.Χ. αι. στην Αθήνα. 
Ο Αριστοτέλης μιλάει παρεμπιπτόντως για τη σφαιρικότητα της Γης (για τον ίδιο είναι δεδομένη). Ως εκ τούτου, η φράση ότι «η Γη είναι αναγκαία σφαιροειδής» επαναλαμβάνεται αρκετές φορές στο Περί ουρανού. Αρχικά, η εξήγηση που δίνεται από τον ίδιο δεν είναι εμπειρική, αλλά αποτέλεσμα ενός συλλογισμού που ξεκινάει από τους Προσωκρατικούς, ή «φυσιολόγους» όπως τους ονομάζει ο Αριστοτέλης. 
Η κοσμογονία του Αναξαγόρα «διορθώνεται» από τον Σταγειρίτη: «Όμως είναι καλύτερα να βασιστούμε στην αλήθεια και να πούμε πως τούτο συμβαίνει, επειδή το σώμα που έχει βάρος κινείται από τη φύση του ως το κέντρο… Το ότι λοιπόν η ομοιόμορφη κίνηση όλων των μερών από τα έσχατα σημεία προς ένα κέντρο θα κάνει αναγκαστικά τον όγκο παντού ομοιόμορφο, είναι φανερό. Αν ίση ποσότητα προστίθεται [σε ένα σώμα] από κάθε πλευρά, αναγκαστικά κάθε έσχατο σημείο, θα απέχει εξίσου από το κέντρο. Τούτο ακριβώς είναι το σχήμα της σφαίρας». (Αριστοτέλους, Περί ουρανού, Β΄ 14, 297a15-25)
Η θέση περί σφαιρικότητας της Γης θεμελιώνεται με επιχειρήματα τα οποία στηρίζονται στη φυσική του φιλοσοφία. Ο Αριστοτέλης είναι πρωτίστως επιστήμονας. Η νοητική σύλληψη θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και εμπειρικά. Τα επιχειρήματα που ακολουθούν είναι τα ίδια που χρησιμοποιούν οι σημερινοί επιστήμονες για την απόδειξη της σφαιρικότητας της Γης, χωρίς καταφυγή σε φωτογραφίες από το διάστημα. Κατ’ αρχάς, το σχήμα της Γης όπως φαίνεται στις εκλείψεις της σελήνης είναι πάντα κυρτό και η αιτία είναι ότι η περιφέρεια της Γης είναι σφαιροειδής: «Επιπλέον, τούτα επιβεβαιώνονται επίσης από τα φαινόμενα που υποπίπτουν στις αισθήσεις μας, διότι ούτε οι εκλείψεις της σελήνης θα είχαν αυτού του είδους τις τομές» (Περί ουρανού, Β΄ 14, 297b23-25)
Η δεύτερη απόδειξη στηρίζεται στη θέση των άστρων: «Με μικρή δική μας μετατόπιση προς νότο ή προς βορρά, ο κύκλος του ορίζοντα αλλάζει εμφανώς, ώστε τα άστρα πάνω από το κεφάλι μας εμφανίζουν μεγάλη αλλαγή και δεν φαίνονται τα ίδια σ’ αυτούς που πηγαίνουν προς βορρά ή προς νότο. Ορισμένα άστρα είναι ορατά στην Αίγυπτο και κοντά στην Κύπρο, ενώ στις περιοχές προς βορρά δεν φαίνονται». (Περί ουρανού, Β΄ 14, 297b33-298a4)
Το τρίτο επιχείρημα του Αριστοτέλη δεν είναι ισοδύναμο με τα προηγούμενα, καθώς αναφέρεται στους ισχυρισμούς ότι οι Ηράκλειες στήλες συνδέονται με την Ινδική (αποτελώντας μία θάλασσα), ενώ η ύπαρξη των ελεφάντων και στους δύο τόπους αποδεικνύουν ότι αυτοί επικοινωνούν. Τέλος, προς επιβεβαίωση της σφαιρικότητας της Γης, αναφέρει και μετρήσεις της περιφέρειάς της από τους μαθηματικούς που φτάνουν τα 40.000 στάδια.
Η Γη δεν είναι επίπεδη. Είναι σφαιρική (Αριστοτέλης). Και γυρίζει. Σε ένα ηλιοκεντρικό σύστημα (Αρίσταρχος ο Σάμιος). Επιπλέον, δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος. Ποτέ δεν ήταν ούτε θα αλλάξει κάτι στο μέλλον. Δεν δημιουργήθηκε εν μία νυκτί, αλλά της πήρε εκατομμύρια χρόνια. Το ίδιο και οι κάτοικοί της. Για να αποκτήσουν τη σημερινή τους μορφή χρειάστηκαν χιλιάδες χρόνια εξέλιξης (Αναξίμανδρος – Αριστοτέλης), από το πρώτο κύτταρο στον homo sapiens. 
Αυτά η επιστήμη. Και η φιλοσοφία. Όλα τα άλλα είναι χωρίς επιχειρήματα. Γιατί το κοινό στοιχείο των δύο είναι η λογική. 

* Η Δρ Έλσα Νικολαΐδου διδάσκει Φιλοσοφία στο Med High