Δεν κουράστηκαν να λένε τα ίδια και τα ίδια; Εμείς κουραστήκαμε να τους ακούμε. Μπήκε τώρα και η Αννίτα Δημητρίου στο σίριαλ. «Τα προβλήματα των δανειοληπτών και η ορθή διαχείριση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, είναι θέματα που μας απασχολούν και μας προβληματίζουν», έλεγε προχτές.
Αλλά και που τους προβληματίζουν τι καταλάβαμε; Εδώ και δέκα χρόνια προβληματίζονται. Και τα κόμματα και οι κυβερνήσεις. Και οι οικονομολόγοι και οι δικηγόροι και όλοι. Όμως, στην πραγματικότητα, αυτοί που προβληματίζονται είναι οι πολίτες που παίρνουν πλέον μαζικά επιστολές εκποιήσεων από τις τράπεζες και από τις εταιρείες εξαγοράς δανείων, τα επιλεγόμενα γεράκια.
«Η συνεχής αναστολή των εκποιήσεων, ουδόλως επιλύει το ζήτημα», έλεγε η Πρόεδρος της Βουλής, «αντίθετα, πιθανότατα να προκαλέσει χρηματοπιστωτική αστάθεια και ενδεχομένως υποβάθμιση της κυπριακής οικονομίας». Ας μας πουν, όμως, τι έκαναν προτού φορτώσουν στον κόσμο και την ευθύνη της χρηματοπιστωτικής αστάθειας. Διότι, την ευθύνη να ρίξουν τους πολίτες στα νύχια των γερακιών είναι τα κόμματα και οι κυβερνήσεις που την έχουν. Και όσοι μιλούν για «στρατηγικούς κακοπληρωτές» παίζοντας ακόμα και σήμερα το παιχνίδι των γερακιών.
Αυτοί οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, δηλαδή, τι κάνουν; Δεν πληρώνουν τα δάνειά τους γιατί πιστεύουν ότι θα τους τα χαρίσουν; Όλοι ξέρουν ότι δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Όσοι δεν πληρώνουν είτε έχουν χρήματα, είτε δεν έχουν, είναι διότι δεν μπορούν να πληρώσουν. Και δεν μπορούν διότι οι τράπεζες και τα γεράκια βάζουν τέτοιους όρους και τέτοια διόγκωση του όποιου χρέους, που κάποιοι άνθρωποι αποφασίζουν ότι είναι αδύνατο να αντεπεξέλθουν και αφήνονται στη μοίρα τους. Αυτοί είναι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές; Αν είναι άλλοι ας μας τους «αποκαλύψουν» να τους ξέρουμε όλοι. Η γενίκευση μόνο ως άλλοθι του ποντιοπιλατισμού τους ερμηνεύεται.
Όταν ένιπτα τας χείρας, έκαμναν τον ένα νόμο μετά τον άλλο -τους περισσότερους βιαστικά και υπό εκβιασμό για τον κίνδυνο χρηματοπιστωτικής αστάθειας- αλλά ουδέποτε σκέφτηκαν πραγματικά τον φαύλο κύκλο που δηιουργούσαν. Έστηναν νομοθεσίες που έβαζαν τις τράπεζες σε πανίσχυρη θέση έναντι των πολιτών – δανειοληπτών, χωρίς ποτέ να λαμβάνουν υπόψη ότι είναι με τις θυσίες των πολιτών που στηρίχθηκαν οι τράπεζες. Και δεν στηρίχθηκαν απλώς για να υπάρχει χρηματοπιστωτική σταθερότητα, όπως έλεγαν, αλλά για να θησαυρίσουν.
Σήμερα, για παράδειγμα, ασχολήθηκε κανένας με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών για το 2021, η οποία λέει ότι στην Κύπρο δυο τραπεζικά στελέχη συγκαταλέγονται στα πιο καλοπληρωμένα της Ευρώπης; Ο ένας είχε αμοιβή €1.919.367 και ο άλλος €1.548.931. Για ένα χρόνο δουλειάς! Κι έχουμε τους υπουργούς μας και τους βουλευτές μας να μας μιλούν για τη χρηματοπιστωτική αστάθεια, που θα προκαλέσει ο κοσμάκης που χάνει τα σπίτια του. Ντροπή!
Καλούν, λέει, τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων να εφαρμόζουν τον κώδικα και τις οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας, και καλούν και την Κεντρική Τράπεζα να εποπτεύσει τις εταιρείες αυτές και τις τράπεζες. Κάνουν εκκλήσεις, δηλαδή. Οι ίδιοι που έκαναν τους νόμους για την πακετοποίηση δανείων ώστε να τα πουλούν πιο εύκολα οι τράπεζες στα γεράκια. Δεν ήξεραν τι θα ακολουθήσει όταν τους έκαναν; Όταν ψήφιζαν τους νόμους για τις εκποιήσεις δεν ήξεραν τι θα ακολουθήσει;
Αν δεν ήξεραν ας το μάθουν τώρα που είναι πιο ευδιάκριτο: Οι εταιρείες άρπαξαν τα πακέτα υποθηκευμένων ακινήτων, τα τραπεζικά στελέχη είναι από τα πιο καλοπληρωμένα της Ευρώπης, τα ταμεία των τραπεζών είναι γεμάτα λεφτά και δεν δίνουν ούτε επιτόκια στις καταθέσεις διότι δεν θέλουν άλλες, και οι πολίτες είναι ξανά εκτεθειμένοι. Ξανά κουρεμένοι. Και όχι μόνο διότι χάνουν τα σπίτια τους, αλλά και διότι όλο το σύστημα της κτηματαγοράς (πωλήσεις και ενοίκια) ελέγχεται από αυτές τις εταιρείες και από τις τράπεζες. Δεν είναι άσχετα ούτε τα ενοίκια που εκτοξεύτηκαν.
Να υπενθυμίσω ότι από το σοκ του 2013 η αξία του καθαρού πλούτου των νοικοκυριών στην Κύπρο μειώθηκε κατά 40% και το ακάθαρτο εισόδημα τους μειώθηκε κατά 34,2%, σημειώνοντας την πιο μεγάλη μείωση από όλες τις χώρες (στοιχεία από έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας). Δεν επανήλθε ποτέ. Τα δάνεια, όμως, όχι μόνο απλώς παρέμειναν όπως ήταν στην εποχή των παχιών αγελάδων, αλλά φούσκωσαν πολύ περισσότερο διότι οι τράπεζες εξακολουθούν να τα φορτώνουν με χρεώσεις κι ας μην εξυπηρετούνται. Κι όταν τα πουλούν σε πακέτα, χάνοντας οι ίδιες το 80% της αξίας τους, τα νοικοκυριά εξακολουθούν να χρωστούν το σύνολο, που ούτως ή άλλως αδυνατούσαν να εξοφλήσουν. Αλλά, προς θεού, να προσέξουμε την χρηματοπιστωτική σταθερότητα…
