Με αφορμή τη «Νύχτα των Κρυστάλλων», η επέτειος της οποίας ήταν στις 9 Νοεμβρίου, το μουσείο Ολοκαυτώματος Yad Vashem έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά από φωτογραφίες από τη φρικτή εκείνη νύχτα του 1938 από την οποία ξεκίνησαν όλα οδηγώντας στην εξόντωση εκατομμυρίων Εβραίων.
Οι φωτογραφίες, αδημοσίευτες μέχρι σήμερα, περιήλθαν πρόσφατα στην κατοχή του ιδρύματος. Μία από αυτές δείχνει ένα πλήθος χαμογελαστών, καλοντυμένων μεσήλικων Γερμανών, ανδρών και γυναικών, να στέκονται ανέμελα καθώς ένας ναζιστής αξιωματικός σπάει μια βιτρίνα καταστήματος. Σε μια άλλη, αξιωματικοί μεταφέρουν σωρούς από εβραϊκά βιβλία, προφανώς για να τα κάψουν. Μια άλλη εικόνα δείχνει έναν ναζιστή αξιωματικό να ρίχνει βενζίνη στα στασίδια μιας συναγωγής πριν την πυρπολήσει.
Εκείνη τη νύχτα, Γερμανοί και Αυστριακοί επιτέθηκαν, λεηλάτησαν και έκαψαν εβραϊκά καταστήματα και σπίτια, κατέστρεψαν 1.400 συναγωγές, σκότωσαν 92 Εβραίους και έστειλαν με συνοπτικές διαδικασίες 30.000 Εβραίους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η βίαιη εκείνη νύχτα θεωρείται ως η αφετηρία του Ολοκαυτώματος, κατά το οποίο η ναζιστική Γερμανία δολοφόνησε 6 εκατομμύρια Εβραίους.
Έχουν περάσει 84 χρόνια και μοιάζει η ανθρωπότητα να έχει ξεχάσει που οδηγεί η στοχοποίηση ανθρώπων και ο φανατισμός. Η φωτογραφία με το καλοντυμένο πλήθος που παρακολουθεί ενθουσιασμένο τον αξιωματικό των ναζί να καταστρέφει τις περιουσίες κάποιων ανθρώπων απλά και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι, είναι ίσως και η πιο συγκλονιστική. Έχουμε δει χιλιάδες φωτογραφίες με σκελετωμένους ανθρώπους, έχουμε δει φωτογραφίες από στρατόπεδα συγκέντρωσης και κρεματόρια, έχουμε δει φωτογραφίες με ανθρώπους να οδηγούνται μαζικά στον θάνατο… Αυτή όμως δείχνει εμάς. Τους θεατές μιας κατάστασης. Όλους εκείνους τους καθώς πρέπει που είναι έτοιμοι, αν όχι να γίνουν συνεργοί, να δεχτούν και να χειροκροτήσουν μάλιστα το κακό.
Ο υπεύθυνος του φωτογραφικού αρχείου του Yad Vashem, εξήγησε πως οι φωτογραφίες καταρρίπτουν τον μύθο πως οι επιθέσεις ήταν «ένα αυθόρμητο ξέσπασμα βίας» και όχι ένα πογκρόμ ενορχηστρωμένο από το κράτος. Στις φωτογραφίες διακρίνονται πυροσβέστες, ειδικοί αστυνομικοί των SS και πολίτες να συμμετέχουν στη «Νύχτα των Κρυστάλλων» που ονομάστηκε έτσι από τις κατεστραμμένες γυάλινες βιτρίνες των καταστημάτων και των άλλων υποστατικών.
Στη Γερμανία ζούσαν την εποχή εκείνη περίπου μισό εκατομμύριο Εβραίοι οι οποίοι μετατράπηκαν από το καθεστώς σε αποδιοπομπαίους τράγους για όλα τα δεινά που αντιμετώπιζε η Γερμανία, άρχισαν να κατηγορούνται ως οι υπαίτιοι για την ήττα στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον υπερπληθωρισμό (1921-1923) και τη Μεγάλη Ύφεση του ’30. Έτσι, στις αρχές του 1933, η γερμανική κυβέρνηση, έθεσε σε ισχύ μία σειρά αντισημιτικών νόμων.
Σε μια εποχή που οι συνθήκες ζωής γίνονται δύσκολες ψάχνουμε αποδιοπομπαίους τράγους. Για αυτό, καλό είναι να διαβάζουμε ξανά και ξανά ιστορικά γεγονότα.
