Πρόσφατα, εκδόθηκε η επικαιροποιημένη θετική Γνωμάτευση ΜΕΕΠ για την ανέγερση δύο γηπέδων γκολφ με παρεμφερείς οικιστικές, τουριστικές και εμπορικές αναπτύξεις, εντός και πλησίον της περιοχής Natura 2000 Τόπος Κοινοτικής Σημασίας / Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΤΚΣ/ΕΖΔ) Πόλις – Γιαλιά, όπου βρίσκεται μία εκ των δύο σημαντικότερων ακτών ωοτοκίας θαλάσσιων χελώνων στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σε γενικές γραμμές, η συμμόρφωση με τους ουσιώδεις όρους της περιβαλλοντικής έγκρισης του προτεινόμενου έργου απαιτεί ένα τέλειο καθεστώς διατήρησης, διαχείρισης και επιτήρησης και αναρωτήθηκα εάν μπορεί πρακτικά να εφαρμοστεί στην Κύπρο.
Λίγες ημέρες αργότερα βρέθηκα στη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας – Τοξεύτρας, η οποία εμπίπτει στις περιοχές Natura 2000 ΤΚΣ και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χερσόνησος Ακάμα. Η δυτική ακτή ωοτοκίας της Χερσονήσου Ακάμα περιλαμβάνει τις υπόλοιπες κύριες παραλίες ωοτοκίας των απειλούμενων και αυστηρά προστατευόμενων ειδών θαλάσσιων χελώνων στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το Διαχειριστικό Σχέδιο της περιοχής Natura 2000 ΤΚΣ Χερσόνησος Ακάμα, η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας – Τοξεύτρας αποτελεί Χερσαία και Θαλάσσια Ζώνη Υψηλής Προστασίας της Φύσης.

Η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας – Τοξεύτρας κηρύχθηκε μεταξύ 1989 και 1990, στη βάση του περί Αλιείας Νόμου, μέσω σχετικών Κανονισμών που εκδόθηκαν αρχικά από το Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια επικυρώθηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Παράλληλα, απαγορεύτηκε η ανέγερση οποιασδήποτε κατασκευής εντός και πλησίον της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας από το Αργάκι του Γιουσούφη μέχρι την εκβολή του Άσπρου Ποταμού, στη βάση του περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου, μέσω σχετικού διατάγματος που εκδόθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο. 

Επιπλέον, το 2013 η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας – Τοξεύτρας κηρύχθηκε ως Ειδικά Προστατευόμενη Περιοχή Μεσογειακής Σημασίας, στη βάση του Πρωτοκόλλου για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές και τη Βιολογική Ποικιλότητα της Μεσογείου της Σύμβασης της Βαρκελώνης, στο πλαίσιο του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών και ως Βιογενετικό Καταφύγιο, στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βέρνης για τη Διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων του Συμβουλίου της Ευρώπης. 

Παρότι η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας – Τοξεύτρας απολαμβάνει πολύ πιο αυστηρό νομικό καθεστώς προστασίας απ’ ό,τι η περιοχή Natura 2000 ΤΚΣ/ΕΖΔ Πόλις – Γιαλιά, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες ανεγέρθηκαν και λειτουργούν παράνομα τουλάχιστον δύο εστιατόρια και δύο αναψυκτήρια / παραλιακά μπαρ, τα οποία δεν έχουν λάβει οποιαδήποτε περιβαλλοντική έγκριση και πολεοδομική/οικοδομική άδεια. Μέχρι σήμερα, υφίστανται επίσης οι εγκαταλειμμένοι σκελετοί των δύο παλαιότερων υποστατικών που λειτουργούσαν ως αναψυκτήρια, τα οποία έκλεισαν, δεν κατεδαφίστηκαν πλήρως και απλά… μεταφέρθηκαν πιο κάτω, το ένα ως αναψυκτήριο δίπλα από υφιστάμενο παράνομο εστιατόριο μέσα στην κοίτη ποταμού και το άλλο πάνω ακριβώς στην παραλία, καθώς εφάπτεται με τα όρια της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής Λάρας – Τοξεύτρας και της κρατικής δασικής γης στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα.

Σημειώνεται ότι πέρα από τα Διαχειριστικά Σχέδια των περιοχών Natura 2000 ΤΚΣ και ΖΕΠ Χερσόνησος Ακάμα, η άρση των αυθαίρετων επεμβάσεων, η κατεδάφιση των παράνομων κατασκευών και η αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος προνοείται από Αποφάσεις του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, καθώς και τις Συστάσεις για τη Διατήρηση των Παραλιών Ωοτοκίας των Θαλάσσιων Χελωνών στη Χερσόνησο Ακάμα και τον Κόλπο Χρυσοχούς και τις σχετικές Εκθέσεις Επιτόπιων Αξιολογήσεων που εκδόθηκαν το 1997, 2002 και 2016 από τη Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης. 

Παρόλα αυτά, οι καθ’ ύλην αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχουν προβεί μέχρι σήμερα στις απαραίτητες ενέργειες για άρση των αυθαίρετων επεμβάσεων, κατεδάφιση των παράνομων κατασκευών και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος.

[email protected]