Παρουσιάστηκε ο Οδηγός για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Παρενόχλησης και της Σεξουαλικής Παρενόχλησης στον Χώρο Εργασίας, σε συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην παρουσία του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννη Παναγιώτου και της Προέδρου της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΕΙΦ), Λουΐζας Χριστοδουλίδου Ζαννέτου.

Σκοπός του Οδηγού που ετοίμασε η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων, είναι η παροχή στους οργανισμούς και στις επιχειρήσεις των απαραίτητων οδηγιών και κατευθυντήριων γραμμών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση περιστατικών παρενοχλητικής συμπεριφοράς και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.

Ο Οδηγός είναι διαθέσιμος εδώ.

Η πρόκληση 

Στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη της δημοσιογραφικής διάσκεψης για την παρουσίαση του οδηγού, ο κ. Παναγιώτου είπε πως η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την επίτευξη του στόχου της πλήρους εξάλειψης των έμφυλων διακρίσεων στην απασχόληση, προσθέτοντας πως ο ρόλος του οδηγού που ετοίμασε η Επιτροπή είναι να κατευθύνει οργανισμούς και επιχειρήσεις προς την πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών παρενοχλητικής συμπεριφοράς και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.

Η πρόκληση που παρατηρείται πάντοτε σε περιπτώσεις μελετών και οδηγών σε συνεργασία με διαφόρους φορείς είναι η εφαρμογή τους, ώστε τα όσα σωστά κωδικοποιούνται να μην παραμένουν απλώς καταγεγραμμένα, αλλά να εφαρμόζονται μέσα από τη διάχυση όπου απαιτείται και κυρίως μέσα από τον έλεγχο, συνέχισε ο Υπουργός, συμπληρώνοντας πως καθώς οι δυνατότητες του κράτους είναι συγκεκριμένες, χρειάζεται συντονισμένη δράση σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και την κοινωνία των πολιτών για την παρακολούθηση της εφαρμογής των σχετικών προνοιών.

Η παρενόχληση και σεξουαλική παρενόχληση αντιβαίνουν στην αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, σημείωσε ο κ. Παναγιώτου, προσθέτοντας πως η διάκριση λόγω φύλου δεν εντοπίζεται μόνο εντός του εργασιακού χώρου, αλλά και στην πρόσβαση στην απασχόληση, την επαγγελματική κατάρτιση και εξέλιξη, επομένως απαιτούνται αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις, ενώ θα πρέπει να παρέχεται πλήρης στήριξη και ενθάρρυνση για γνωστοποίηση των εν λόγω περιστατικών χωρίς τον φόβο για πιθανές συνέπειες.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Αυξήσεις στα καταθετικά επιτόκια ζητά ο Διοικητής

Ο Υπουργός Εργασίας είπε επίσης πως η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων απέκτησε υποβοηθητικό ρόλο στη διαδικασία εκπόνησης και υιοθέτησης του κώδικα συμπεριφοράς για την αντιμετώπιση φαινομένων παρενόχλησης από εργοδότη, προσθέτοντας πως η Επιτροπή, η οποία τελεί υπό την ομπρέλα του Υπουργείου Εργασίας, προσφέρει δωρεάν νομική αρωγή σε θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας ανεξαρτήτων οικονομικής κατάστασης.

«Είμαι βέβαιος ότι το κείμενο του οδηγού μπορεί να αποτελέσει πρωτίστως τον φάρο για την εδραίωση συνείδησης προς την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στην εργασία και την επαγγελματική εκπαίδευση», είπε ο κ. Παναγιώτου, συμπληρώνοντας πως μια ξεκάθαρη πολιτική ενός οργανισμού επί του θέματος της σεξουαλικής παρενόχλησης παραπέμπει σε ξεκάθαρα μηνύματα προς τους εργαζόμενους.

Πρόσθεσε πως η Κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποδίδει μεγάλη σημασία στην προώθηση της ισότητας, όπως διεφάνη και από τον διορισμό Επιτρόπου Ισότητας, η οποία έχει την ευθύνη του οριζόντιου συντονισμού και της καλύτερης ρύθμισης για μία ολιστική πολιτική προσέγγιση, τα απτά αποτελέσματα της οποίας θα φανούν στο άμεσο μέλλον.

«Οφείλουμε όλοι να αναγνωρίζουμε, όποιοι και να είμαστε, όπου και να είμαστε, ποιες συμπεριφορές είναι αποδεκτές και ποιες όχι», κατέληξε ο κ. Παναγιώτου.

Οδηγός για εργοδότες 

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Λουΐζα Χριστοδουλίδου- Ζαννέτου είπε στην παρουσίασή της πως ο οδηγός αναφέρεται στον περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμο του 2002 και στοχεύει στην ενημέρωση για θέματα που αφορούν στις διακρίσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών στην απασχόληση και στην επαγγελματική εκπαίδευση, παραθέτοντας ταυτόχρονα παραδείγματα και συμβουλές για την αντιμετώπιση τέτοιων διακρίσεων.

Πρόσθεσε πως η νομοθεσία προβλέπει την υποχρέωση του εργοδότη να συντάσσει κώδικα συμπεριφοράς για αποτροπή πράξεων σεξουαλικής παρενόχλησης, η εκπόνηση ωστόσο του κώδικα συμπεριφοράς από μόνη της δεν είναι αρκετή αφού ο εργοδότης πρέπει να λαμβάνει και επαρκή μέτρα για την εφαρμογή των όσων καθορίζονται στον σχετικό κώδικα, ενώ σε περίπτωση που ο εργοδότης δεν συντάξει τον εν λόγω κώδικα ή ακόμα και αν τον συντάξει δεν ενημερώσει το προσωπικό για τις διαδικασίες που προβλέπονται σε αυτόν, θεωρείται εξ ολοκλήρου συνυπεύθυνος μαζί με τον θύτη σε περίπτωση που καταδικαστεί για το αδίκημα της σεξουαλικής παρενόχλησης.

Σύμφωνα με την κ. Χριστοδουλίδου- Ζαννέτου, σκοπός του οδηγού είναι η πρόληψη και η αντιμετώπιση της παρενόχλησης ή σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας και η παροχή σε οργανισμούς και επιχειρήσεις των απαραίτητων οδηγιών και κατευθυντήριων γραμμών για την πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών προβληματικής συμπεριφοράς στον χώρο εργασίας.

Για να προσδιοριστεί αν η παρενόχληση παραβιάζει τον Νόμο, συνέχισε η Πρόεδρος της Επιτροπής, τα δικαστήρια εξετάζουν τη συχνότητα της προβληματικής συμπεριφοράς, τη σοβαρότητά της, αν είναι σωματικά απειλητική ή ταπεινωτική, ή αν πρόκειται για απλή προσβλητική φράση και αδικαιολόγητη παρεμπόδιση της απόδοσης εργασίας ενός/μιας εργαζομένου/ης.

Σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης μιας καταγγελίας, η κ. Χριστοδουλίδου- Ζαννέτου είπε πως ο εργοδότης πρέπει να ενημερώνει για το δικαίωμα του θύματος να προβεί σε καταγγελία μέσω μιας άτυπης ή τυπικής διαδικασίας, αλλά και για τις διαθέσιμες διαδικασίες που υπάρχουν, πάντοτε βάσει της αρχής της εμπιστευτικότητας.

Σημείωσε πως η κυπριακή νομοθεσία δεν καθορίζει συγκεκριμένο τύπο διαδικασίας διερεύνησης καταγγελίας, κατά συνέπεια οι εργοδότες έχουν την ευελιξία να σχεδιάσουν ένα σύστημα που να ταιριάζει στο μέγεθος, τη δομή και τους πόρους του οργανισμού τους, διασφαλίζοντας σε κάθε περίπτωση ότι οι διαδικασίες υποβολής καταγγελιών είναι σαφώς τεκμηριωμένες, έχουν εξηγηθεί σε όλο το προσωπικό και προσφέρουν τόσο άτυπες όσο και επίσημες διαδικασίες, ότι η διερεύνηση των καταγγελιών γίνεται με τρόπο δίκαιο, έγκαιρο και εμπιστευτικό, ότι βασίζονται στις αρχές της δίκαιης δίκης και ότι τις επιλαμβάνεται εκπαιδευμένο προσωπικό.

Σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα από τη στιγμή υποβολής μιας καταγγελίας, η Πρόεδρος της Επιτροπής είπε πως ακολουθεί διεξαγωγή έρευνας (συνεντεύξεις του/της καταγγελλόμενου/ης, καθώς και πιθανών μαρτύρων), ενώ ο Λειτουργός ή η Επιτροπή Διερεύνησης εξετάζει αποδεικτικά στοιχεία και βοηθά τον εργοδότη να αποφασίσει για τα μέτρα που θα ληφθούν. Πρόσθεσε πως σε περίπτωση ενοχής η ποινή μπορεί να κυμανθεί από γραπτή επίπληξη μέχρι και άμεση απόλυση, ανάλογα πάντοτε με τη σοβαρότητα της σεξουαλικής παρενόχλησης.

Σημαντικότερο αποτρεπτικό μέτρο αποτελεί η εκπαίδευση ολόκληρου του προσωπικού, σε όλα τα τμήματα και σε όλα τα επίπεδα, για το τι αποτελεί απαράδεκτη συμπεριφορά, τόνισε η κ. Χριστοδουλίδου- Ζαννέτου, προσθέτοντας πως το διευθυντικό προσωπικό, το οποίο θα κληθεί να χειριστεί παράπονα, θα πρέπει να λάβει πρόσθετη ειδική-εξειδικευμένη κατάρτιση, ενώ είναι σημαντικό να καταρτιστούν πρώτα αυτοί που θα επιφορτιστούν με το καθήκον λήψης και εξέτασης παραπόνων και μετά το υπόλοιπο προσωπικό, καθώς η εμπειρία έχει δείξει ότι μετά την κατάρτιση παρατηρείται υποβολή σημαντικού αριθμού παραπόνων, τα οποία η Διεύθυνση θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.

Κλείνοντας, η κ. Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου είπε πως η υιοθέτηση Κώδικα Πρακτικής από τους εργοδότες είναι πολύ σημαντική για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου στον χώρο εργασίας τους, προσθέτοντας πως ο Κώδικας Σεξουαλικής Παρενόχλησης στη Δημόσια Υπηρεσία που εκπονήθηκε σε συνεργασία με την Επιτροπή Ισότητας των Φύλων εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2018 και εφαρμόζεται από όλους τους εργαζόμενους στη δημόσια υπηρεσία.

Συμπλήρωσε πως στην Κύπρο η υιοθέτηση Κώδικα Πρακτικής από τους εργοδότες να αποτελεί υποχρέωση του εργοδότη, με τον κώδικα να αποτελεί έναν οδηγό για τους εργοδότες σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, και ενθάρρυνε τους εργοδότες να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν πολιτικές για τη σεξουαλική παρενόχληση βάσει του κώδικα.