Πιο μεταδοτικό σε σχέση με το «Δέλτα» φαίνεται να είναι το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού, στο οποίο δόθηκε το όνομα «Όμικρον» και έχει θέσει για άλλη μια φορά σε κατάσταση συναγερμού ολόκληρη την Υφήλιο. Οι επιστήμονες μάλιστα, αν και δεν έχουν ακόμα επιβεβαιώσει την σοβαρότητα των συμπτωμάτων που μπορεί να προκαλεί στον άνθρωπο, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη συνέχεια, τονίζοντας ότι «το γεγονός ότι ένα μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού, δεν φαίνεται να αποδεικνύεται ότι είναι επικίνδυνο και προκαλεί σοβαρά συμπτώματα δεν σημαίνει ότι πρέπει να μας οδηγεί σε εφησυχασμό αλλά πρέπει να είμαστε σωστά προετοιμασμένοι».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Ποιο είναι το χειρότερο με τη μετάλλαξη Όμικρον
- Καραγιάννης: Θέμα χρόνου να φτάσει στην Κύπρο η παραλλαγή Όμικρον
Τα μέχρι τώρα δεδομένα, εξήγησε μιλώντας στον «Φ» ο Καθηγητής Μοριακής Ιολογίας Λεόντιος Κωστρίκης, «μας δείχνουν ότι έχουμε ένα μεταλλαγμένο στέλεχος ιδιαίτερα μεταδοτικό, αν και ακόμα δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε εάν είναι και πιο επικίνδυνο σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα που προκαλεί και τη σοβαρότητα αυτών των συμπτωμάτων, παρά το γεγονός ότι οι πρώτες ενδείξεις μας δείχνουν ότι αυτό μάλλον δεν ισχύει. Εκείνο «που είναι εξαιρετικής σημασίας να καταλάβουμε», πρόσθεσε, είναι ότι «ένα μεταδοτικότερο στέλεχος, εξαιτίας της ταχύτητας με την οποία περνά από άτομο σε άτομο, σίγουρα έχει ως αποτέλεσμα περισσότερους μολυσμένους με αυτό ανθρώπους, που σημαίνει περισσότερους, αναλογικά, ασθενείς στα νοσοκομεία και κατ’ επέκταση περισσότερους σοβαρά ασθενείς και ίσως και θανάτους, διότι όσο πιο πολλοί άνθρωποι μολύνονται τόσο πιο εύκολα φθάνει ο ιός σε άτομα υψηλού κινδύνου, τα οποία και θα νοσήσουν και θα τεθούν σε κίνδυνο εάν μολυνθούν. Άρα αυτό που λέμε είναι ότι πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι κατάλληλα».
Αναλύοντας τα δεδομένα γύρω από τους ιούς και τις μεταλλάξεις τους, ο Καθηγητής, είπε:
«Οι πρωτεΐνες και των ιών και των ανθρώπων αποτελούνται από μια αλυσίδα από αμινοξέα τα οποία μπαίνουν σε μια σειρά και καθορίζουν την κάθε πρωτεΐνη η οποία έχει μια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική. Το συγκεκριμένο μεταλλαγμένο στέλεχος («Όμικρον»), έχει καμιά τριανταριά μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδα αλλά και σε άλλα μέρη του γονιδιώματος, και αυτό το καθιστά διαφορετικό κατά πολύ από τα προηγούμενα στελέχη που γνωρίζαμε».
Οι ιοί, πρόσθεσε, «εξελίσσονται συνεχώς και στόχος αυτής της εξέλιξης τους είναι η προσαρμογή τους στο περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται με σκοπό να διαιωνίσουν την ύπαρξη τους. Αυτό άλλωστε, συμβαίνει και με τον ίδιο τον άνθρωπο».
Για αυτό το λόγο, άλλωστε, «και οι ιοί δεν έχουν στόχο να δημιουργούν παθογένειες στους ξενιστές τους. Φανταστείτε έναν κλέφτη. Πάει σε ένα σπίτι για να κλέψει. Δεν θα κάψει το σπίτι, διότι αν το κάψει, τότε δεν θα υπάρχει σπίτι για να το κλέψει ξανά».
Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι «έχουμε έναν ιό παθογόνο ο οποίος ενεργεί κατ’ αυτό τον τρόπο διότι είναι «νεοφερμένος» στον άνθρωπο. Άρα ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τον δεχτεί. Εάν περάσουν μερικοί αιώνες και ζούμε με αυτό τον ιό, τότε τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά και νομίζω ότι αυτό μπορεί να γίνει εύκολα κατανοητό».
Συνοψίζοντας, «βλέπουμε τώρα τον ιό να εμφανίζει μεταλλαγμένα στελέχη και παρατηρούμε ότι τα νέα στελέχη είναι πιο μεταδοτικά διότι ακριβώς ο ιός ακολουθεί την πορεία του». Όταν αυτό συμβεί, «και εμφανιστεί δηλαδή ένα νέο μεταλλαγμένο στέλεχος, έχουμε και αυτό που λέμε κύματα σε μια πανδημία».
«Τα επιδημιολογικά κύματα, δημιουργούνται όταν εμφανίζεται κάποιος νέος ιός ή κάποιο μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού που είναι πιο μεταδοτικό από το προηγούμενο. Στην Κύπρο μέχρι τώρα είχαμε τέσσερα διακριτά επιδημιολογικά κύματα, όπως καθορίζονται από τη μοριακή ιολογία. Το πρώτο ήταν με το αρχικό στέλεχος της Γιουχάν, το οποίο είχε τη γνωστή μετάλλαξη «6-14». Το δεύτερο δημιουργήθηκε με το στέλεχος «258», το τρίτο με το στέλεχος «Άλφα» (Βρετανική μετάλλαξη) και το τέταρτο με το στέλεχος «Δ», άρα εγώ θα έλεγα ότι τώρα βρισκόμαστε σε μια έξαρση, ίσως μεγάλη αλλά όχι σε ένα νέο κύμα».
Πέφτει αλλά δεν μηδενίζεται η αποτελεσματικότητα των εμβολίων
«Το πλέον σημαντικό, είναι να δούμε εάν αυτό το μεταλλαγμένο στέλεχος «αποδρά» των εμβολίων. Ρίχνει δηλαδή το ποσοστό της αποτελεσματικότητας του. Αυτού του είδους οι μελέτες γίνονται αυτή τη στιγμή από τις κατασκευάστριες εταιρείες που έχουν όλα τα εργαλεία για να το μελετήσουν ενδελεχώς και οι εταιρείες αυτές είναι η Pfizer και η Moderna. Από τη στιγμή όμως που φαίνεται ότι υπάρχουν διαφοροποιημένα δομικά στοιχεία της πρωτεΐνης, το πιο πιθανό είναι να μειώνεται η αποτελεσματικότητα. Πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι παρά τις διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται η αποτελεσματικότητα των εμβολίων ενδέχεται να πέσει αλλά όχι να μηδενιστεί. Για αυτό και θεωρώ ότι με την τρίτη ενισχυτική δόση θα εξακολουθήσουμε να έχουμε μια πολύ ισχυρή ασπίδα προστασίας. Άρα για αυτό πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια μας και για εμβολιασμό αλλά και για την ενισχυτική δόση και αυτό είναι εξαιρετικής σημασίας». Για να κατασκευαστεί ένα νέο εμβόλιο για να περιλαμβάνει και νέα στελέχη, είπε ο Καθηγητής, «πρέπει να ληφθεί απόφαση από αυτούς που είναι οι ειδικοί και η διαδικασία θα πάρει τουλάχιστον 4-5 μήνες, άρα εμείς πρέπει να πάρουμε την τρίτη δόση για να εξασφαλίσουμε όσο το δυνατό περισσότερο προστασία αυτή τη στιγμή».
Σε δύο εβδομάδες, το νέο στέλεχος εξαφάνισε το «Δέλτα»
Για το νέο στέλεχος «Όμικρον», «το οποίο καταγράφηκε αρχικά στη Νότιο Αφρική και φαίνεται ότι τώρα έχει ήδη προχωρήσει και σε άλλα σημεία του πλανήτη, όπως η Αυστραλία, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη, έχει εντοπιστεί και στο Ισραήλ, έχουμε αυτή τη στιγμή κάποια ξεκάθαρα πράγματα και κάποια άλλα για τα οποία ακόμα περιμένουμε την τελική ετυμηγορία».
«Αυτό που φαίνεται χωρίς καμία αμφιβολία ότι ισχύει, είναι το ότι έχει πολλές διαφοροποιήσεις στην πρωτεϊνη ακίδα, που είναι η πρωτεϊνη που χρησιμοποιείται σε όλα τα εμβόλια. Σημαντικές αλλαγές επίσης βρίσκονται σε ορισμένες «δομικές περιοχές» που είναι γνωστές ότι έχουν να κάνουν με τη μετάδοση του ιού και επίσης και με την αναγνώριση αντισωμάτων από το ανοσοποιητικό σύστημα, είτε μέσω εμβολίων, είτε μέσω νόσησης. Άρα, φαίνεται ότι μάλλον έχει αυξημένη μεταδοτικότητα και αυτό μας δείχνουν και όλα τα μέχρι σήμερα επιδημιολογικά δεδομένα».
Για να «γίνουμε πιο σαφείς. «στην περιοχή όπου εμφανίστηκε το «Όμικρον», επικρατούσε το «Δέλτα» το οποίο χρειάστηκε περίπου 3 μήνες για να εκτοπίσει το προηγούμενο στέλεχος. Βλέπουμε όμως ότι το «Όμικρον» εκτόπισε το Δέλτα μέσα σε δύο μόνο εβδομάδες».
Αυτό που δεν είναι δεδομένο, ακόμα, «είναι η παθογένεια του νέου στελέχους αν και φαίνεται ότι δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο αυτό το στέλεχος και παρουσιάζει και συμπτώματα που μάλλον διαφέρουν από εκείνα του μεταλλαγμένου στελέχους «Δέλτα». Όπως είπαμε όμως πριν, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να θεωρήσουμε ότι δεν μας απειλεί διότι όσο πιο γρήγορα μεταδίδεται, τόσο πιο εύκολα φθάνει και σε άτομα υψηλού κινδύνου ή σε ανθρώπους που δεν έχουν προστασία από κανένα εμβόλιο».
