Ανοικτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιείται το κακόβουλο λογισμικό παρακολούθησης Pegasus, από κυβερνητικές υπηρεσίες της Κύπρου, άφησε αξιωματούχος της εταιρείας που το παράγει (NSO).

Ο λόγος για τον Χαΐμ Γκελφάντ, ο οποίος στις 21 του περασμένου Ιουνίου κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών για το πολυσυζητημένο αυτό λογισμικό, με το οποίο μυστικές υπηρεσίες χωρών φέρονταν να παρακολουθούσαν τα τηλέφωνα του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ αλλά και αυτό του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.

Ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ και αντιπρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για το Pegasus, Γιώργος Γεωργίου, ρώτησε ευθέως τον αξιωματούχο της NSO, κατά πόσον έχει πωληθεί το λογισμικό στις κυβερνητικές υπηρεσίες της Κύπρου. Ρώτησε, ακόμη, κατά πόσον εξάγεται μέσω του νησιού μας σε άλλες χώρες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Ο Χαΐμ Γκελφάντ απάντησε αόριστα στην πρώτη ερώτηση, λέγοντας ότι δεν μπορεί να πει κατά πόσον το έχουν προμηθευτεί κρατικές υπηρεσίες της Κύπρου, ενώ σε ό,τι αφορά το ερώτημα για την πώληση του Pegasus από το νησί μας, τοποθετήθηκε -ευθαρσώς- αρνητικά.

Ερώτημα κι απαντήσεις

Παρουσιάζουμε αυτούσια τα επίμαχα ερωτήματα του Κύπριου Ευρωβουλευτή, όπως και τις απαντήσεις του αξιωματούχου της NSO, κατά τη διάρκεια της ακρόασης:

Γ. Γεωργίου: «Απαντήστε μου παρακαλώ. Έχετε πουλήσει αυτό το λογισμικό στις κυβερνητικές υπηρεσίες της Κύπρου; Ή μέσω της Κύπρου, μίας ευρωπαϊκής χώρας, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, για να ξεπεράσουμε την ανάγκη να σας δώσει η ισραηλινή κυβέρνηση άδεια, κάτι που είναι εμπόδιο; Και αν ναι, έχετε σκεφτεί εάν το νομικό καθεστώς της Κύπρου σας το επέτρεπε;».

Χαΐμ Γκελφάντ: «Όσον αφορά στο ερώτημα ποιος χρησιμοποιεί –αν το πράττει– το σύστημα στην Κύπρο, δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτό. Σχετικά με το αν πουλήθηκε κάτι μέσω Κύπρου, έχω ξεκαθαρίσει στο παρελθόν ότι δεν πουλήσαμε ποτέ και δεν θα πουλήσουμε ποτέ το Pegasus μέσω Κύπρου. Δεν θα ήταν επίσης νόμιμο υπό το καθεστώς του ισραηλινού ελέγχου των εξαγωγών, να παρακάμψουμε το Ισραήλ, επειδή οποιαδήποτε εξαγωγή, ακόμη και άλλη τεχνολογία, θα απαιτούσε άδειες. Όπως είπα προηγουμένως, υπάρχουν εταιρείες που βρίσκονται τόσο στη Βουλγαρία όσο και στην Κύπρο που ασχολούνται με διαφορετική τεχνολογία, όχι με την Pegasus. Με άλλες τεχνολογίες που παρέχουν υπηρεσίες πληροφοριών, με άλλες ικανότητες, δυνατότητες εντοπισμού και παρόμοια. Αυτά, ναι, εξάγονται. Αναπτύσσονται στη Βουλγαρία και την Κύπρο και εξάγονται από αυτές τις χώρες, λαμβάνοντας άδειες από αυτές τις χώρες».

Να σημειωθεί ότι σε έκθεση της NSO Group Technologies το περασμένο καλοκαίρι και συγκεκριμένα στις 30/06/2021, γινόταν ξεκάθαρη αναφορά ότι η Κύπρος είναι ένα από τα τρία κράτη από τα οποία εξάγονται προϊόντα της. « ο Όμιλος NSO επιτηρείται στενά από τις Αρχές επίβλεψης εξαγωγών των χωρών από τις οποίες προωθούμε τα προϊόντα μας: Το Ισραήλ, τη Βουλγαρία και την Κύπρο», σημειωνόταν χαρακτηριστικά. Βέβαια, στην εν λόγω έκθεση ποτέ δεν γινόταν αναφορά για τα προϊόντα της NSO που εξάγονταν από το νησί μας.

Πάντως, στην επίμαχη ακρόαση της εξεταστικής επιτροπής, υπήρξε έντονη δυσαρέσκεια των συμμετεχόντων ευρωβουλευτών. Κι αυτό λόγω των ασαφών απαντήσεων που δόθηκαν από τον αξιωματούχο της NSO σε καυτά ερωτήματα που αφορούν τους αγοραστές λογισμικού, αλλά και τους σκοπούς της χρήσης του.

Εντός των επόμενων 24ωρων θα πραγματοποιηθεί νέα ακρόαση για την υπόθεση του Pegasus.

Φειδωλός ο εκπρόσωπος

Ο εκπρόσωπος της εταιρείας ενημέρωσε την Επιτροπή γενικότερα για τον ρόλο της NSO, τις τεχνολογίες, τους στόχους και τις πρακτικές της και προσπάθησε να καταρρίψει (ανεπιτυχώς, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές) τις πληροφορίες για το λογισμικό Pegasus. Τόνισε ότι η NSO είναι μία ιδιωτική εταιρεία που παρέχει ελεγχόμενες εξαγωγές τεχνολογιών πληροφοριών στον κυβερνοχώρο, μόνο και αποκλειστικά σε κυβερνητικές υπηρεσίες, με σκοπό την πρόληψη και τη διερεύνηση υποθέσεων τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών εγκλημάτων.

Ο σάλος και η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου

Να σημειωθεί ότι η εξεταστική επιτροπή για το Pegasus συστάθηκε τον περασμένο Απρίλιο, μετά από απόφαση που λήφθηκε στις 10 Μαρτίου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (635 ψήφους υπέρ, 36 κατά και 20 αποχές). Στην εν λόγω επιτροπή συμμετέχουν 38 ευρωβουλευτές, ενώ μετά από πρόταση του ευρωπαϊκού κόμματος της αριστεράς GUE/NGL, ο Γιώργος Γεωργίου εξελέγη αντιπρόεδρός της.

Το ευρωκοινοβούλιο έκρινε απαραίτητο να συσταθεί το υπό αναφορά σώμα, μετά τον σάλο που ξέσπασε το καλοκαίρι του 2021 με το λογισμικό Pegasus και τα δημοσιεύματα έγκυρων ΜΜΕ.

Θυμίζουμε ότι διεθνής κοινοπραξία ερευνητικών δημοσιογράφων έχει καταλήξει πως μέσω του αμφιλεγόμενου λογισμικού Pegasus (ΝSO Group) πάνω από 50.000 αριθμοί τηλεφώνων, παρακολουθούνται για καιρό από μυστικές υπηρεσίες. Στις επίμαχες λίστες που δημοσιεύτηκαν βρίσκονται μεταξύ άλλων ο αριθμός κινητού του επικεφαλής του Ευρ. Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ αλλά και του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα ο Σαουδάραβας δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι φερόταν να παρακολουθείται από μυστικές υπηρεσίες της πατρίδας του μέσω του Pegasus και να δολοφονήθηκε από Σαουδάραβες πράκτορες στην πρεσβεία της χώρας στην Τουρκία. Κάτι που, βέβαια, διαψεύστηκε κατηγορηματικά από την NSO. Εξάλλου, οι ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 2021 τοποθέτησαν την εταιρεία στη μαύρη λίστα του υπουργείου Εμπορίου, επιβάλλοντάς της περιορισμούς.

Επιπλέον, το εν λόγω λογισμικό, σύμφωνα με δημοσιεύματα, χρησιμοποιείτο από τις κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Καμία σύνδεση…

Η Circles, η οποία τέθηκε υπό την εταιρική ομπρέλα της NSO, συνδέθηκε από πολλά δημοσιεύματα στον διεθνή ηλεκτρονικό Τύπο με τον Ταλ Ντίλιαν. Πρόκειται, ασφαλώς, για τον φερόμενο ιδιοκτήτη της εγγεγραμμένης στην Κύπρο εταιρείας Intellexa (WiSpear), που κατείχε το περιλάλητο βαν παρακολουθήσεων. Ντίλιαν και ο Αβραάμ Σαχάκ Άβνι είχαν τεθεί στο επίκεντρο ερευνών της Αστυνομίας Κύπρου (Νοέμβριος 2019), όταν έγινε ευρέως γνωστή η υπόθεση του κατασκοπευτικού βαν. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τις κυπριακές Αρχές, δεν προκύπτει καμία σύνδεση μεταξύ NSO, Ντίλιαν και Pegasus. Αυτό τουλάχιστον συνάγεται από απάντηση που έδωσε στις 10/06/2022 η υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου, στη βουλευτή των Οικολόγων Αλεξάνδρα Ατταλίδου. Το κοινοβουλευτικό ερώτημα είχε γίνει στις 8/9/2021.