Άμεσος κίνδυνος παράλυσης των κατώτερων Δικαστηρίων προκύπτει από την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης, γι’ αυτό και το Ανώτατο Δικαστήριο ζήτησε την παράταση ισχύος της για έξι μήνες.
Ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Αντώνης Λιάτσος, μίλησε χθες στη Βουλή για αποψίλωση των Δικαστηρίων των χαμηλότερων βαθμίδων, επειδή οι πρόεδροι τους και οι ανώτεροι επαρχιακοί δικαστές θα διοριστούν στα υπό σύσταση Δικαστήρια. Με την πρόταση αυτή συμφωνεί η Κυβέρνηση και η Βουλή, ενώ διαφωνούν οι δικηγόροι. Σύμφωνα με τη νομοθεσία που ψήφισε η Βουλή και αφορά στη μεγάλη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, η έναρξή της ορίστηκε για την 1/1/2023. Ωστόσο, παρόλο που οι διαδικασίες για σύσταση των νέων δικαστηρίων τρέχουν, εντούτοις φαίνεται πως θα προκύψουν μεγάλες ανάγκες στα Επαρχιακά Δικαστήρια, γι’ αυτό και το Ανώτατο Δικαστήριο ζήτησε παράταση της εφαρμογής κατά έξι μήνες.
Σχετική πρόταση νόμου συζητήθηκε χθες στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής, με τον πρόεδρο του Ανωτάτου να ενημερώνει τους βουλευτές ότι οι λόγοι για τη μετάθεση της ημερομηνίας άπτονται της στελέχωσης των δικαστηρίων, καθώς εκκρεμούν προς πλήρωση διορισμοί στο Εφετείο και στα δύο ανώτατα δικαστήρια, οι οποίοι θα οδηγήσουν σε κένωση θέσεων στα πρωτόδικα δικαστήρια.
Εκτίμησε ότι μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία προσλήψεων και εκπαίδευσης των δικαστών θα χρειαστεί διάστημα 6-7 μηνών και γι’ αυτό ζήτησε η έναρξη ισχύος της λειτουργίας του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, του Ανωτάτου Δικαστηρίου και του Εφετείου, να μετατεθεί για 1η Ιουλίου. Επιπλέον, είπε, εκκρεμεί και η πρόσληψη διοικητικού προσωπικού, που επίσης εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τότε. Σύμφωνα με τον κ. Λιάτσο, οι όποιοι διορισμοί γίνουν θα επιφέρουν κένωση θέσεων στα πρωτόδικα δικαστήρια και πως κλιμακωτά θα υπάρξει προκήρυξη θέσεων. Παραστατικά ανέφερε ότι Κακουργιοδικεία θα μείνουν χωρίς στελέχωση και οι υποθέσεις θα μπλοκαριστούν μέχρι να γίνουν οι προαγωγές δικαστών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι προκλήσεις των κυπριακών επιχειρήσεων για το 2023
Η υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Στέφη Δράκου και ο Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης συμφώνησαν με την πρόταση του προέδρου του Ανωτάτου για μετάθεση της ημερομηνίας. Ο κ. Σαββίδης ανέφερε ότι ήδη συμπληρώθηκαν οι συνεντεύξεις υποψηφίων για τις θέσεις Εφετών και αρχίζουν οι συνεντεύξεις για θέσεις τριτοβάθμιων δικαστηρίων. Όπως είπε, αν αρχίσουν άμεσα τη λειτουργία των νέων δικαστηρίων θα έχουμε σοβαρά προβλήματα στα επαρχιακά δικαστήρια.
Από την άλλη, ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος διαφώνησε, κάνοντας λόγο για σοβαρό ενδεχόμενο «για ανασφάλεια δικαίου» εξαιτίας των παρατάσεων που ζητούνται, ενώ πιθανώς να προκύψουν και άλλα ζητήματα που δεν έχουν προβλεφθεί. «Θέλουμε να περιφρουρήσουμε τη μεταρρύθμιση και να τη στηρίξουμε, όπως ψηφίστηκε», ανέφερε ο νομικός Γιώργος Χριστοφίδης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στην 18η θέση παγκοσμίως η ποινική δικαιοσύνη της Κύπρου
Η Επιτροπή Νομικών αποφάσισε όπως προωθηθεί η πρόταση νόμου κατά προτεραιότητα στην Ολομέλεια προς ψήφιση.
Το δεύτερο θέμα που έθεσε ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου αφορούσε την τροποποίηση στον νόμο Περί Δικαστηρίων. Στον νόμο προβλέπεται ότι ο αριθμός των δικαστών που απαρτίζουν το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο είναι εννιά. Όπως είπε, για τη στελέχωση άλλων δικαστηρίων προβλέπεται ανώτατος αριθμός δικαστών και όχι απόλυτος αριθμός. Για παράδειγμα, στο Ανώτατο προβλέπονται μέχρι εφτά δικαστές, στο Εφετείο μέχρι 16. Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου έθεσε θέμα ποιότητας της Δικαιοσύνης και δυσκολίας εξεύρεσης ικανού αριθμού δικαστών για στελέχωση, γι’ αυτό ζήτησε να τροποποιηθεί η νομοθεσία, ώστε ο αριθμός εννιά, να γίνει “μέχρι εννιά”. Μάλιστα ο κ. Λιάτσος είπε ότι το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο πρέπει να αποτελείται από εφτά δικαστές.
Ο Γενικός Εισαγγελέας στήριξε το αίτημα του προέδρου του Ανωτάτου και πρότεινε ότι θα μπορούσε να μπει ως ασφαλιστική δικλίδα ελάχιστος αριθμός οι εφτά δικαστές και να είναι στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας η στελέχωση, ανάλογα με τις ανάγκες. Λόγω θέματος που ήγειρε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού κατά πόσον η κυβέρνηση συμφωνεί, η κ. Δράκου ξεκαθάρισε ότι δεν έχει ένσταση να αναβληθεί η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
Για το θέμα της μείωσης των δικαστών, ο πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης, είπε ότι πρέπει να γίνουν διαβουλεύσεις μέσα στα κόμματα «και αν συναποφασίσουμε όλοι θα καταθέσουμε πρόταση νόμου», για το θέμα, διαφορετικά θα πρέπει να καταθέσει νομοσχέδιο η Κυβέρνηση.
Εκ μέρους του ΑΚΕΛ, ο βουλευτής Άριστος Δαμιανού είπε ότι για το ζήτημα της αλλαγής του αριθμού δικαστών δεν υπάρχει ούτε πρόταση νόμου, ούτε νομοσχέδιο της Κυβέρνησης και δήλωσε ότι για να γίνει η τροποποίηση πρέπει να έρθει η πρόταση με κυβερνητική πρωτοβουλία. Είπε ότι αν υπάρχει συναίνεση θα στηρίξει την πρόταση το ΑΚΕΛ, αλλά δεν θα συναινέσει στην κατάθεσή της ως πρόταση νόμου εκ μέρους της Επιτροπής.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου, είπε ότι δεν υπάρχει κάτι επίσημο, πέραν της έκκλησης του προέδρου του Ανωτάτου. «Να μη δώσουμε εικόνα ότι κάνουμε τροποποιήσεις τώρα σε κάτι που ψηφίσαμε μετά από πολλές διαβουλεύσεις και πιέσεις», σημείωσε.
Ναι της Βουλής με βολές από ΑΚΕΛ
Σε δηλώσεις της μετά την Επιτροπή, η υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι το Ανώτατο έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη όσον αφορά την υλοποίηση της μεταρρύθμισης στη Δικαιοσύνη και συνεπώς το αίτημα του Ανωτάτου για επιμήκυνση της έναρξης ισχύος «δεν μπορούσε παρά να γίνει δεκτό για να διασφαλίσουν ότι στελεχώνονται σωστά τα δικαστήρια».
Πρόσθεσε ότι πρόκειται για 26 θέσεις νέων δικαστών και για διοικητικές τομές που πρέπει να γίνουν και θα πρέπει να δοθεί ευκαιρία να γίνει σωστά αυτή η υλοποίηση της μεταρρύθμισης. Απαντώντας σε ερώτηση, είπε ότι είναι η τελευταία παράταση που δίνεται, μετά από αίτημα του Ανωτάτου. «Είναι μια δύσκολη και επίπονη εργασία και δεν πρέπει να διακινδυνεύσουμε αποψίλωση των επαρχιακών δικαστηρίων ή μη σωστή στελέχωση των υπόλοιπων δικαστηρίων. Το Ανώτατο Δικαστήριο είναι ο καλύτερος κριτής στο θέμα και πρέπει με υπευθυνότητα να ακούμε τις απόψεις του».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών, Νίκος Τορναρίτης, σε δηλώσεις του είπε ότι αποκλειστική συνταγματική ευθύνη και καθήκον της εφαρμογής διατάξεων, νόμων και λειτουργίας των δικαστηρίων έχει το Ανώτατο Δικαστήριο. «Θα προχωρήσουμε στην Ολομέλεια της Βουλής με αυτό το αίτημα, το οποίο κατατίθεται ομόφωνα από το Ανώτατο». Πρόσθεσε ότι αφ’ ης στιγμής υπάρχει σύμφωνος γνώμη και της κυβέρνησης και του Γενικού Εισαγγελέα, «εμείς αποδεχόμαστε το συγκεκριμένο αίτημα».
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού σε δηλώσεις του είπε ότι από τη στιγμή που το Ανώτατο Δικαστήριο ζητεί και η κυβέρνηση συμφωνεί με παράταση στην εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης, «ούτε η Βουλή των Αντιπροσώπων συνολικά, ούτε κι εμείς ως ΑΚΕΛ θα μπορούσαμε να ενεργήσουμε διαφορετικά».
Ο ίδιος ανέφερε ότι ως ΑΚΕΛ προειδοποιούσαν για τα χρονοδιαγράμματα και κατηγόρησε την κυβέρνηση για προχειρότητα στους χειρισμούς όσο και το αρμόδιο υπουργείο Δικαιοσύνης.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Ζητούμενο η ποιότητα στη δικαιοσύνη
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη καθυστέρησε τόσο καιρό με ευθύνη της Βουλής που δεν συναινούσε για διάφορους λόγους, τι είναι οι έξι μήνες. Ωστόσο, αυτό έπρεπε να προβλεφθεί, αφού θα χρειάζονταν τόσοι πολλοί δικαστές για να καλύψουν τα κενά που θα δημιουργηθούν.
Καλό είναι να αναβαθμιστεί η Δικαιοσύνη σε ψηλό επίπεδο, αλλά και τα κατώτερα δικαστήρια πρέπει να βρίσκονται σε ανάλογο επίπεδο. Ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου έθιξε το ζήτημα ορθά: Είναι θέμα ποιότητας της Δικαιοσύνης και όχι αριθμών. Αν καθυστερήσει η μεταρρύθμιση έξι μήνες για το καλό της ποιότητας, κανένα πρόβλημα. Πρέπει οι νέοι δικαστές που θα επιλεγούν και στο κατώτερο και στο ανώτερο επίπεδο να είναι ικανοί και ευρυμαθείς ώστε να μη χαλάσει η ποιότητα της παρεχόμενης δικαιοσύνης.
