Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Προγράμματος Παρακολούθησης της μεσογειακής φώκιας στην Κύπρο, έχει επιβεβαιωθεί η παρουσία 19 ατόμων μεσογειακής φώκιας στα παράκτια ύδατα της Κύπρου. Πρόκειται για το πιο σπάνιο είδος από τα 33 είδη φωκιών που υπάρχουν στον κόσμο. Συγκαταλέγεται στην κόκκινη λίστα του IUCN ως «κινδυνεύον» είδος και θεωρείται το νούμερο ένα απειλούμενο θαλάσσιο θηλαστικό στην Ευρώπη. Αυτό επισημάνθηκε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον Δήμο Πέγειας.

Η μεσογειακή φώκια πάντα αποτελούσε στοιχείο της βιοποικιλότητας της Κύπρου, τόνισε ο κ. Καδής. Από τη δεκαετία όμως του 1960 και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 2010, οι εμφανίσεις του είδους ήταν σπάνιες, ενώ δεν υπήρχε καμία ένδειξη για αναπαραγωγική δραστηριότητα. 

«Από το 2011 και μετά φαίνεται ότι το είδος ανακάμπτει στις κυπριακές θάλασσες και έχει πλέον δημιουργήσει έναν τοπικό, μικρό μεν, αλλά αναπαραγόμενο πληθυσμό. Με τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια από το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ο πληθυσμός της φώκιας που ζει στην Κύπρο, έχει σημειώσει την μεγαλύτερη αύξηση που καταγράφηκε ποτέ. Ωστόσο, ως κοινωνία, οφείλουμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την προστασία της, μέσα αντιμετωπίζοντας τις απειλές που προκύπτουν από ανθρώπινες κυρίως δραστηριότητες», ανέφερε στην ομιλία του ο υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, δρ. Κώστας Καδής. 

Βασικός ομιλητής της εκδήλωσης, ήταν ο πρόεδρος της Εταιρείας για την Μελέτη και την Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας, Δρ. Παναγιώτης Δενδρινός, ο οποίος, όπως επεσήμανε ο υπουργός Γεωργίας, έχει πέραν των 40 χρόνων εμπειρία στη μελέτη και προστασία της μεσογειακής φώκιας. Αναφερόμενος στα μέτρα τα οποία έλαβε το υπουργείο Γεωργίας στη βάση της μελέτης Δενδρινού , ο κ. Καδής είπε ότι «το Υπουργείο προχώρησε, στη βάση απόφασης Υπουργικού Συμβουλίου, στην απαλλοτρίωση ιδιωτικής ακίνητης ιδιοκτησίας για την αποτελεσματική προστασία των θαλάσσιων σπηλαίων αναπαραγωγής της μεσογειακή φώκιας στην περιοχή Θαλασσινές Σπηλιές Πέγειας στην Επαρχία Πάφου. Προχώρησε επίσης στην έκδοση Διατάγματος για δημιουργία ζώνης ελεγχόμενης θαλάσσιας κυκλοφορίας στην περιοχή των θαλασσινών σπηλιών Πέγειας. Τόσο τα μέτρα του Διατάγματος, όσο και η απαλλοτρίωση ιδιωτικής ακίνητης ιδιοκτησίας, ευθυγραμμίζονται πλήρως με τις εισηγήσεις που υπέβαλε σε έκθεσή του ο δρ. Δενδρινός». 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φώκια της Μεσογείου: Συνέδριο για το πιο απειλούμενο θηλαστικό

Μιλώντας στην εκδήλωση ο Δήμαρχος Πέγειας, Μαρίνος Λάμπρου, σημείωσε ότι στην περιοχή του δήμου και στην ευρύτερη περιοχή του Ακάμα, παρατηρείται σήμερα ο μισός πληθυσμός του είδους. Οι συνεχείς γεννήσεις των τελευταίων ετών, τόνισε, αποτελεί ελπιδοφόρο γεγονός για την Κύπρο, νοουμένου ότι μιλάμε για ένα απειλούμενο προς εξαφάνιση είδος το οποίο αριθμεί παγκοσμίως μόλις 700 άτομα. «Με λύπη όμως θα παρατηρήσω», κατάγγειλε ο Δήμαρχος Πέγειας, «ότι τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί από κοινού από τα υπουργεία Εσωτερικών και Γεωργίας για την διαχείριση της προστατευόμενης περιοχής, δυστυχώς δεν έχουν υλοποιηθεί. Η παρεμπόδιση από κρατικούς λειτουργούς λόγω προσωπικής ατζέντας του καθενός, με δικαιολογίες και γραφειοκρατικά προσκόμματα, καθιστά την υλοποίηση των μέτρων στην ολότητα τους, σχεδόν ακατόρθωτη».

Ο δρ. Παναγιώτης Δενδρινός ανέφερε πως τα τελευταία χρόνια η φώκια στην Ανατολική Μεσόγειο ανακάμπτει. Έχουμε πιο συχνή εμφάνιση της φώκιας στην Κύπρο από τις δεκαετίες του ’70 κα του ’80 ή και του ’90 και σημειώνεται και αναπαραγωγή σχεδόν κάθε χρόνο, είπε. «Σε περιοχές που είναι σημαντικές , όπως μικρές περιοχές που έχουν θαλασσινές σπηλιές που αυτά τα ζώα θέλουν για να πάνε να γεννήσουν, πρέπει να υπάρξει προστασία ώστε να μην εισέρχεται σε αυτές κόσμος και να ενοχλεί τα ζώα όταν πάνε να γεννήσουν», παρατήρησε. «Στις Θαλασσινές Σπηλιές  στην Πέγεια έχει γίνει ένα πρώτο βήμα το οποίο αγκαλιάζεται από τους ντόπιους και τον δήμο, τα μέτρα που έχουν παρθεί από τη θάλασσα είναι καλά, ωστόσο πρέπει να ληφθούν μέτρα πλέον και από την στεριά».

Ο Χάρης Νικολάου, λειτουργός του υπουργείου Γεωργίας, ανέφερε πως το πρόγραμμα παρακολούθησης της μεσογειακής φώκιας στην Κύπρο ξεκίνησε εδώ και 12 χρόνια και σήμερα ο πληθυσμός είναι 17- 20 ζώα, με μόνιμη αναπαραγωγή στην περιοχή της Πέγειας, του Ακάμα, της Λεμεσού και πέρσι για πρώτη φορά στην Αγία Νάπα.