Πίσω από τον καπνό που βγήκε από τον διαμοιρασμό τουρκοκυπριακών περιουσιών μεταξύ των 16 υπαλλήλων της Υπηρεσίας Διαχείρισης τουρκοκυπριακών περιουσιών (σε σύνολο 64) υπάρχει και φωτιά, αφού εκ πρώτης όψεως η Ελεγκτική Υπηρεσία φαίνεται πως καταλήγει σε ευρήματα τα οποία εκθέτουν μέλη του προσωπικού.

Για τα ευρήματα θα ενημερωθεί πλήρως η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων της Βουλής, όπου συζητήθηκε το θέμα κατόπιν παρέμβασης του προέδρου της Νίκου Κέττηρου και του μέλους της Χρίστου Χριστοφίδη, οι οποίοι είχαν ζητήσει την παρέμβαση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη.

Ο αριθμός των υπαλλήλων οι οποίοι κατέχουν τουρκοκυπριακές περιουσίες καθώς και τα ονόματά τους, προέκυψαν από σχετικό έντυπο που απέστειλε στη Βουλή, κατόπιν σχετικού αιτήματος, ο διευθυντής της Υπηρεσίας κ. Γιώργος Ματθιόπουλος. 

Σημειώνεται πάντως, πως ορισμένοι από τους υπαλλήλους έθεσαν υπό τη διαχείριση τους τουρκοκυπριακές περιουσίες μέσω συγγενών τους (κυρίως γονέων) κάποια χρόνια προτού εργοδοτηθούν στην Υπηρεσία, οπόταν εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να προκύπτει οτιδήποτε μεμπτόν εις βάρος τους. Κάποιοι άλλοι απέκτησαν τις περιουσίες μετά που εργοδοτήθηκαν, οπόταν θα εξεταστεί κατά πόσον αυτό σχετίζεται, με οποιοδήποτε τρόπο, με τον τρόπο που χειρίστηκαν το θέμα, χωρίς να σημαίνει πως όλες οι περιπτώσεις είναι επιλήψιμες.

Κατά την τελευταία συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων η Ελεγκτική Υπηρεσία ενημέρωσε τους βουλευτές ως προς τις παραμέτρους οι οποίες θα ληφθούν υπόψιν στο πλαίσιο της έρευνας. Σχετικά με τα 17 εμπορικά καταστήματα τα οποία διαμοιράστηκαν, η Ελεγκτική Υπηρεσία θα εξετάσει κατά πόσον:

– Οι τ/κ περιουσίες δημοσιεύθηκαν πριν παραχωρηθούν ή αν οι υπάλληλοι τις πήραν στα μουλωχτά.

– Τα ενοίκια είναι λογικά βάσει των αγοραίων ενοικίων ή αν έκαναν σκόντο στους εαυτούς τους.

– Οι αιτήσεις ήταν κατάλληλα συμπληρωμένες και περιλάμβαναν τα απαραίτητα υποστηρικτικά έγγραφα. 

– Οι αιτήσεις είχαν υποβληθεί εμπρόθεσμα ή αν δρομολογήθηκαν διαδικασίες κατόπιν εορτής και εκτός χρονοδιαγραμμάτων.

– Τη νομιμότητα σύστασης της Ειδικής Επιτροπής.

– Οι αποφάσεις της Ειδικής Επιτροπής και του Αν. Διευθυντή ήταν επαρκώς τεκμηριωμένες ή αν λόγω της επαγγελματικής σχέσης του αιτητή παρακάμφθηκαν οι διαδικασίες.

– Οι αποφάσεις παραχώρησης λήφθηκαν από κατάλληλα εξουσιοδοτημένα πρόσωπα.

Όσον αφορά τον ευρύτερο διαχειριστικό έλεγχο που αφορά τα επαγγελματικά υποστατικά και επεκτείνεται πέραν των υπαλλήλων της Υπηρεσίας Διαχείρισης, ανάμεσα σε άλλα θα εξεταστεί κατά πόσον:

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Που βρίσκονται οι 3 έρευνες για τις τ/κ περιουσίες

⦁    Οι περιουσίες παραχωρούνται σε δικαιούχους.

⦁    Οι τ/κ περιουσίες δημοσιεύθηκαν πριν παραχωρηθούν.

⦁    Οι αιτήσεις καταχωρήθηκαν στο μηχανογραφικό σύστημα.

⦁    Τα ενοίκια είναι λογικά βάσει των αγοραίων ενοικίων.

⦁    Οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί περιέχουν όλους τους απαραίτητους όρους.

⦁    Τα ενοίκια εισπράττονται σε τακτική βάση.

⦁    Σε περίπτωση που δεν εισπράττονται τα ενοίκια η Υπηρεσία προχωράει στις κατάλληλες διαδικασίες.

⦁     Η Υπηρεσία Διαχείρισης τ/κ περιουσιών εφαρμόζει διαδικασίες για την παρακολούθηση πως οι περιουσίες χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς που παραχωρήθηκαν.

Σχετικά με τις μισθώσεις και ειδικά στην περίπτωση παραχώρησης οικίας θα εξεταστεί κατά πόσον αυτή παραχωρήθηκε σε δικαιούχο, αν είναι πρόσφυγας, η οικονομική του κατάσταση, η σύνθεση της οικογένειας του, η ηλικία των μελών της οικογένειας, αν δεν κατέχει ιδιόκτητη κατοικία η σημαντική περιουσία στις ελεύθερες περιοχές, αν οι κάτοχοι τ/κ οικιών απέκτησαν ιδιόκτητη οικία, αν η κατοχή την τ/κ κατοικίας τερματίστηκε αυτοδίκαια ταυτόχρονα με την απόκτηση της ιδιόκτητης οικίας.

Σχετικά με την παραχώρηση εξοχικών κατοικιών θα εξεταστεί αν αυτές παραχωρήθηκαν σε δικαιούχους και αν τα ενοίκια είναι λογικά βάσει των αγοραίων ενοικίων;

Σχετικά με την παραχώρηση γεωργικής γης θα εξεταστεί κατά πόσον παραχωρήθηκε σε δικαιούχο, αν είναι πρόσφυγας, το επάγγελμα που ασκούν οι αιτητές π.χ. αν είναι γεωργοί, κτηνοτρόφοι ή γεωργοκτηνοτρόφοι. Θα εξεταστεί επίσης το επάγγελμα που ασκούσαν οι αιτητές πριν από την τουρκική εισβολή, η έκταση της γεωργικής γης που είχαν οι αιτητές στα κατεχόμενα, η διαθέσιμη τουρκοκυπριακή γη σε συσχετισμό με τη ζήτηση που υπάρχει στην περιοχή, οι οικονομικές ανάγκες και το μέγεθος της οικογένειας των αιτητών, ο βαθμός εξωγεωργικής απασχόλησης των αιτητών. Παράλληλα θα εξεταστεί κατά πόσον τα ενοίκια είναι λογικά βάσει των αγοραίων ενοικίων, ενώ θα διενεργηθεί έλεγχος κατά πόσον υπάρχουν πρακτικά για τις αποφάσεις της Ειδικής Επιτροπής τα οποία τεκμηριώνουν την παραχώρηση της γης.

Σημειώνεται, πως με βάση στοιχεία τα οποία κατέθεσε στη Βουλή η Υπηρεσία Διαχείρισης, υπάλληλος της κατέχει περίπου 860.000 τετραγωνικά μέτρα γεωργικής γης για την οποία λαμβάνει μάλιστα χορηγία περίπου €25.000 το χρόνο.

– Υπάλληλος της Υπηρεσίας στην Πάφο (από το 2009) δήλωσε ότι η μητέρα του κατέχει οικία (στην Πάφο) από το 1984, ο πατέρας του εξοχική οικία από το 1995, η αδελφή του οικία από το 2016, η νύφη του (γυναίκα του αδελφού του) κατέχει οικία από το 2014. Ο ίδιος και μέλη της οικογένειας του κατέχουν γεωργική γη η οποία αξιοποιείται από εταιρεία την οποίαν συνέστησαν από το 2005.

– Γυναίκα η οποία εργάζεται από το 2019 στην Υπηρεσία δήλωσε πως ο πεθερός της κατέχει γη 35 δεκάρια από το 1974.

– Εργαζόμενη στην Υπηρεσία από το 2007, στη Λάρνακα, δήλωσε ότι ο γιος της κατέχει χωράφι έκτασης 16.092τ.μ. από το 2015.

– Εργαζόμενος στο γραφείο της Πάφου από το 2021 δήλωσε ότι ο αδελφός του κατέχει γη 42.142 τ.μ. από το 2019.

Όσον αφορά τα μέλη των συμβουλευτικών επιτροπών, προκύπτει πως εκπρόσωπος του Παναγροτικού δήλωσε ότι τα δύο παιδιά του κατέχουν από 190 δεκάρια (δηλαδή 380.000 τ.μ.) σε Λουρουτζίνα/Πετροφάνι και προέρχονται από ομαδική καλλιέργεια.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Διαχρονική λεηλασία

Η διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών είναι προβληματική εδώ και δεκαετίες και παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί κατά καιρούς και καταβάλλονται και σήμερα, η κατάσταση διαιωνίζεται. Κάποιοι πλούτισαν απλώς, άλλοι θησαύρισαν και άλλοι πήραν ψίχουλα. Την ίδια ώρα οι φορολογούμενοι πληρώνουν κάθε χρόνο περίπου €7-€8 εκατ. για στήριξη του Ταμείου Διαχείρισης. Είναι αδιανόητο να έχει στα χέρια του το κράτος περιουσίες μέχρι και €10 δισ. και το ταμείον να είναι πάντοτε μείον. Απλώς ουδείς θέλει να βάλει το μαχαίρι στο κόκαλο με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η διαχρονική λεηλασία.

Αναδιανομή δεν θα γίνει ποτέ και ό,τι φαγώθηκε, φαγώθηκε. Τουλάχιστον, από εδώ και μπρος και ειδικά για όσες περιουσίες δεν έχουν καταληφθεί ακόμη, πρέπει να γίνει δίκαιη κατανομή.