Μόνον αγνώμονες σπεύδουν να μηδενίσουν την τιτάνια προσπάθεια που καταβλήθηκε επί διημέρου για να δαμαστεί ο πύρινος εφιάλτης που πήρε τέσσερις ανθρώπινες ζωές και κατέστρεψε τα πάντα στο πέρασμά του. Δεν υπάρχει πλάσμα που να μπορεί να μείνει ασυγκίνητο μπροστά σ’ αυτό που συνέβη. Τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψουν τον ανείπωτο πόνο δεκάδων ανθρώπων, που είδαν τους κόπους τους να χάνονται μέσα σε μερικά λεπτά. Η σκέψη και μόνον ότι η περιβαλλοντική αποκατάσταση αυτής της καταπράσινης περιοχής θα απαιτήσει πολλά χρόνια, αρκεί για να συνειδητοποιήσουμε όλοι την έκταση της καταστροφής.
Από την επομένη κιόλας της φονικής πυρκαγιάς τον δημόσιο διάλογο απασχολεί η επάρκεια και η αποτελεσματικότητα των δυνάμεων πυρόσβεσης, εάν υπήρχε ή όχι σαφές πλάνο, εάν όλοι γνώριζαν τον τομέα ευθύνης τους, τα καθήκοντά τους, τις προτεραιότητές τους, όλα αυτά που είναι απαραίτητα την κρίσιμη ώρα της διαχείρισης μιας έκτακτης κατάστασης, η οποία απαιτεί ταχύτητα και ευθυκρισία.
Δεν είναι δουλειά μας να παριστάνουμε τους ειδικούς, ούτε και έχουμε πρόθεση να μοιράσουμε ευθύνες όπως κάνουν οι παντογνώστες του διαδικτύου, που γίνονται αρχιπυροσβέστες με την ίδια ευκολία που μέχρι πρόσφατα ήταν λοιμωξιολόγοι. Είναι όμως σαφές ότι το αποτέλεσμα από μόνο του φανερώνει ότι υπήρξε πρόβλημα, δεν είναι δυνατόν όλα να λειτούργησαν στην εντέλεια και η φωτιά να έκαιγε αδιάκοπα επί δύο μερόνυκτα. Το υπέδειξαν και οι ειδικοί, που σημειώνουν ότι μάθαμε πολλά από το πάθημα της πυρκαγιάς στη Σολιά πριν από πέντε χρόνια αλλά δυστυχώς ακόμη υπολείπονται αρκετά που δεν κάναμε.
Για μια ακόμη φορά, βρισκόμαστε, λοιπόν, μπροστά σε μια τραγωδία και θρηνούμε πάνω στα αποκαΐδια. Τραγωδίες από αυτές που συμβαίνουν στη χώρα μας κάθε τόσο, όχι γιατί φταίει ο Ιούλιος, ο Αύγουστος, ή η θάλασσα της Κερύνειας, όπως λένε οι ποιητές. Ούτε τα ακραία καιρικά φαινόμενα ευθύνονται, ούτε κανείς. Είναι γιατί, δυστυχώς, δεν είμαστε χώρα που δουλεύει με πλάνο. Είμαστε λίγο του ποδαριού, του κουτουρού, του βλέπουμε, του δεν βαριέσαι.
Η αλυσίδα των γεγονότων οδηγεί στο φαινόμενο που περιγράφεται σε μια παράγραφο στο πόρισμα Πολυβίου για το πολύνεκρο ατύχημα της 11ης Ιουλίου 2011, αξίζει να τη θυμηθούμε σήμερα: «Θα ήταν πολύ αφελές να θεωρηθεί ότι η τραγωδία είναι είτε μεμονωμένο είτε αναπάντεχο συμβάν. Αντίθετα, για να χρησιμοποιήσουμε μια αγγλική έκφραση, εν όψει της κατάντιας του πολιτικού και πολιτειακού συστήματος, το Μαρί ήταν ‘’an accident waiting to happen’’. Η τραγωδία στο Μαρί θα πρέπει τουλάχιστον να αποτελέσει την αφετηρία όχι μόνο για απόδοση ευθυνών αλλά και για ευρύτερο προβληματισμό, αυτοκριτική και αυτογνωσία».
Θα ήταν άδικο να ρίξουμε το φταίξιμο στους πολιτικούς, τους δημοσίους και δημοτικούς υπαλλήλους για όλα τα κακά που μας συμβαίνουν, χωρίς ίχνος αυτοκριτικής για τις ευθύνες εμάς των πολιτών. Και ακόμη πιο άδικο θα ήταν να αντικρίζουμε τέτοια ζητήματα μέσα από το πρίσμα της ισοπέδωσης. Και άξιοι δημόσιοι λειτουργοί υπάρχουν και ικανοί δημοτικοί υπάλληλοι επίσης, όπως και έντιμοι πολιτικοί, όσο κι αν αυτό πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα του λαϊκισμού και της απαξίωσης που ολοένα και φουντώνει. Το πρόβλημα σ’ αυτή τη χώρα έχει να κάνει με την έλλειψη κουλτούρας λογοδοσίας, η οποία μοιραία οδηγεί στην ατιμωρησία.
Από τα μεγάλα σκάνδαλα των πρώτων χρόνων της ανεξαρτησίας και το μεγάλο έγκλημα του ΄74, μέχρι πολλές άλλες μικρότερες ή μεγαλύτερες κομπίνες, το περί δικαίου αίσθημα δεν έχει ικανοποιηθεί. Είναι παρήγορο το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια είδαμε να είναι υπόλογοι έναντι του νόμου πρόσωπα τα οποία στο παρελθόν απολάμβαναν την ασυλία τους. Επίσης, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις υπήρχαν ορισμένοι που προειδοποιούσαν εγκαίρως. Είναι εκείνοι τους οποίους το σύστημα φροντίζει να αφήνει στο περιθώριο ώστε στο τέλος να φαίνεται ότι κανένας δεν γνώριζε και αυτοί που γνώριζαν να μην μιλούν. Είναι η συνταγή που οδηγεί στις μικρές ή μεγάλες τραγωδίες. Δεν είναι an accident waiting to happen αλλά κάτι πολύ χειρότερο. Είναι η αδιαφορία μας, που είναι η αιτία και όχι το σύμπτωμα των μικρών και μεγάλων παθημάτων μας. Μέχρι την επόμενη καταστροφή.
Φιλελεύθερα, 11.7.2021.
