Τα στοιχήματα πολλά και τα ανοιχτά μέτωπα στα οποία έχουν να παλέψουν τα κόμματα μέχρι τις ευρωεκλογές, ακόμα περισσότερα. Σε αντίστροφη πορεία πριν το άνοιγμα των καλπών στις 26 Μαΐου, οι προκλήσεις που έχουν να αντεπεξέλθουν οι πολιτικές δυνάμεις είναι πολλές, με κοινή συνισταμένη όλων την αποχή αλλά και την άνοδο της ακροδεξιάς. Μια απειλή κοινή για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία, με βάση τις δημοσκοπήσεις, θα βρεθεί με ένα Ευρωκοινοβούλιο στο οποίο οι δυνάμεις που την αντιστρατεύονται θα αποκτήσουν ισχυρή φωνή. Σχήμα αφενός οξύμωρο, αφετέρου όμως άκρως ανησυχητικό καθώς μια ενδεχόμενη σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου με ισχυρή παρουσία ευρωσκεπτικιστών ή αντιευρωπαϊστών, δεν μπορεί κανένας να ξέρει τι προδικάζει.

Σε σχέση με την κυπριακή πραγματικότητα, τα μέχρι στιγμής δεδομένα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μία εκλογική αναμέτρηση με ζητούμενο την έκτη έδρα του Ευρωκοινοβουλίου. Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, οι υπόλοιπες πέντε έδρες φαίνεται να καταλήγουν στα κόμματα που τις κατείχαν και σήμερα. Δηλαδή, δύο στον Δημοκρατικό Συναγερμό, δύο στο ΑΚΕΛ και μία στο ΔΗΚΟ. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις μέχρι στιγμής δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας. Το ζητούμενο βέβαια και για τα τρία μεγάλα κόμματα είναι τα ποσοστά, αφού σε κάθε περίπτωση, αυτά θα αποτελέσουν το μέτρο σύγκρισης, όχι μόνο σε σχέση με προηγούμενες ευρωεκλογές, αλλά θα είναι και μία σφυγμομέτρηση δυνάμεων για τις εθνικές εκλογές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η Ακροδεξιά θα τρίξει τα δόντια της στις κάλπες

Απ’ εκεί και πέρα, η μεγάλη μάχη αφορά την τελευταία έδρα, την οποία διεκδικούν σήμερα τέσσερις πολιτικοί σχηματισμοί. Η ΕΔΕΚ που σήμερα κατέχει την έδρα, οι Οικολόγοι- Συμμαχία Πολιτών, το «Γιασεμί» και το ΕΛΑΜ, το οποίο σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις είναι και το φαβορί για να την καταλάβει, χτυπώντας μάλιστα μέχρι και διψήφιο ποσοστό ψήφων. Όλα βέβαια θα εξαρτηθούν από διάφορους παράγοντες, όπως είναι η αποχή, αλλά φυσικά και από την ατζέντα της επικαιρότητας, μεγάλα θέματα της οποίας ενδεχομένως επηρεάζουν την κοινωνία και έχουν τον ανάλογο αντίκτυπο στην κάλπη.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Δημοσκόπηση: Τα ακροδεξιά κόμματα διπλασιάζουν τις έδρες τους

Το πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατισμού, οι πολιτικές ευθύνες που καταλογίζονται αλλά και τα όσα καταγράφονται για το φαγοπότι, τη διαχρονική διαφθορά και την κομματοκρατία, είναι ασφαλώς δεδομένα τα οποία έχουν επηρεάσει αρνητικά την κοινή γνώμη, επέτειναν τον θυμό και την απογοήτευση έναντι του κομματικού συστήματος και των πολιτικών και ασφαλώς θα έχει ενδιαφέρον πώς αυτό θα αποτυπωθεί στο εκλογικό αποτέλεσμα. Θα σημαίνει απλά αύξηση της αποχής, ψήφο διαμαρτυρίας ή κάτι άλλο; Όπως επίσης και τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας γύρω από το θέμα της φυγοστρατίας ηγετικών στελεχών του ΕΛΑΜ. Παρά τις προκλήσεις από αντίπαλα κόμματα, η ηγεσία του ΕΛΑΜ δεν έπεισε με τα όσα έδωσε ως απάντηση για το συγκεκριμένο θέμα και σίγουρα είναι ένα ζήτημα το οποίο θα βρίσκεται στην ατζέντα της προεκλογικής, με τα αντίπαλα κόμματα να το «χτυπούν» στο αδύνατο σημείο του.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Δημοσκόπηση: Τι δείχνει το report του Ευρωκοινοβουλίου

Τα ψηφοδέλτια

Οι διεργασίες των κομμάτων σε σχέση με τον καταρτισμό των ψηφοδελτίων τους, ολοκληρώθηκαν πρόσφατα. Οι εξάδες των ψηφοδελτίων έχουν ως εξής:
ΔΗΣΥ: Λευτέρης Χριστοφόρου, Νίκος Τορναρίτης, Ελένη Σταύρου, Τζώρτζια Κωνσταντίνου- Παναγιώτου, Παναγιώτης Σεντόνας και ως αριστίνδην ο Λουκάς Φουρλάς.
ΑΚΕΛ: Νεοκλής Συλικιώτης, Νιαζί Κιζιλγιουρέκ, Γιώργος Γεωργίου, Γιώργος Κουκουμάς, Άθως Γεωργίου, Μαρίνα Νικολάου.
ΔΗΚΟ: Κώστας Μαυρίδης, Ελένη Θεοχάρους, Ζαχαρίας Κουλίας, Μαρίνος Μουσιούττας, Κατερίνα Χριστοφίδου και Άριστος Βασιλειάδης.
ΕΔΕΚ: Δημήτρης Παπαδάκης, Ηλίας Μυριάνθους, Διομήδης Διομήδους, Νατάσα Ιωάννου, Χρήστος Ιακώβου, Θέα Νικολάου.
Οικολόγοι- Συμμαχία: Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, Έφη Ξάνθου, Αλεξία Σακαδάκη, Ανδρέας Θεμιστοκλέους, Δώρος Χριστοδουλίδης και Μαρία Παστελλά.
ΕΛΑΜ: Μάριος Βασιλείου, Γεάδης Γεάδη, Παναγιώτης Τοφίνης, Γιώργος Νικολάου, Μαρία Ιεροδιακόνου και Γιώργος Σολομωνίδης.
Δημοκρατική Παράταξη: Αντιγόνη Παπαδοπούλου, Γιάννος Λακκοτρύπης, Ελευθέριος Δημητρίου, Ιάκωβος (Βάκης) Ιακώβου, Μαρίνος Κλεάνθους και Μιχάλης Ιωάννου.
Κίνημα Γιασεμί: Σενέρ Λεβέντ, Ιμπραχίμ Αζίζ, Οζ Καραχάν, Λέιλα Χουσεΐν Κιράλπ, Ζεκί Μπεσικτεπελι και Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ.
Στην εκλογική αναμέτρηση θα κατέλθει αυτόνομα και το κόμμα των Ζώων.

Οι δημοσκοπήσεις

Η τελευταία δημοσκόπηση έστειλε κάποια ισχυρά μηνύματα προς πολλούς. Ο χρόνος βέβαια που μεσολαβεί μέχρι τις εκλογές είναι αρκετός για να αλλάξουν πολλά. Δεν παύει όμως, η δημοσκόπηση να αποτελεί μία σφυγμομέτρηση του εκλογικού σώματος που αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο ανάλυσης για τις εκλογές.

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση που έγινε από την εταιρεία Pulse Market Research :

  • Ο ΔΗΣΥ είναι πρώτο κόμμα με ποσοστό 36,6%.
  • Το ΑΚΕΛ λαμβάνει 25,9%. 
  • Το ΔΗΚΟ λαμβάνει ποσοστό ύψους 12,9%.
  • Το ΕΛΑΜ σύμφωνα με τη δημοσκόπηση λαμβάνει ποσοστό 10,8%.
  • Η ΕΔΕΚ λαμβάνει ποσοστό 6,4%.
  • Ο συνδυασμός «Συμμαχία-Οικολόγοι» παρουσιάζονται με ποσοστό 2,2%.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το 5,2% της επιλογής «άλλα κόμματα». Χωρίς να διευκρινίζεται ποια είναι αυτά τα άλλα κόμματα, πρόκειται για ένα σημαντικό ποσοστό το οποίο μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα σε σχέση με τα μικρά κόμματα. Θα πρέπει επίσης να διευκρινιστεί ότι κατά τη χρονική περίοδο διεξαγωγής της δημοσκόπησης δεν είχε ξεκαθαρίσει πλήρως το σκηνικό σε σχέση με τα ψηφοδέλτια αρκετών κομμάτων. Όπως για παράδειγμα η περίπτωση του συνδυασμού Οικολόγων – Συμμαχίας Πολιτών, που στη δημοσκόπηση καταγράφουν ένα ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό.

Αξιοσημείωτο είναι ότι με βάση την έρευνα, φαίνεται ότι όσο πλησιάζουμε προς τις ευρωεκλογές, καταγράφεται μία αύξηση της συσπείρωσης των κομμάτων, έστω και μικρή, ενώ τα ποσοστά των κομμάτων πλησιάζουν τα ποσοστά των τελευταίων βουλευτικών. Με εξαίρεση το ΕΛΑΜ, το οποίο καταγράφει μία διαρκή άνοδο των ποσοστών του.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι με βάση την τελευταία δημοσκόπηση, σε σχέση με τις προηγούμενες ευρωεκλογές, οι ιστορικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου χάνουν έδαφος με την ακροδεξιά και τους ευρωσκεπτικιστές να παρουσιάζουν σημαντική άνοδο.

Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) πέφτει από 217 έδρες σε 181 και η Ομάδα Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) από 186 σε 135. Η «Ευρώπη των Εθνών και της Ελευθερίας» αυξάνει τη δύναμή της από 41 σε 59 έδρες, ενώ οι «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Ρεφορμιστές» μαζί με την «Ευρώπη της Ελευθερίας και Άμεσης Δημοκρατίας», συγκεντρώνουν 85 έδρες.

Η αποχή-ρεκόρ στις προηγούμενες ευρωεκλογές

Στις προηγούμενες ευρωεκλογές καταγράφηκε ένα ιστορικό ρεκόρ αποχής που έφτασε το 56,03%. Ήταν το μεγαλύτερο ποσοστό αποχής που καταγράφηκε σε εκλογική αναμέτρηση στην Κύπρο και παραμένει μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο. Απ’ εκεί και πέρα, υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα δεδομένα τα οποία θα πρέπει να δούμε αναλυτικά σε σχέση με τότε και σήμερα. Συγκεκριμένα το 2014 καταγράφηκαν τα εξής αποτελέσματα:

  • ΔΗΣΥ 37,75% 
  • ΑΚΕΛ 26,98% 
  • ΔΗΚΟ 10,83%
  • ΕΔΕΚ – ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ 7,68%
  • ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ 6,78%
  • ΜΗΝΥΜΑ ΕΛΠΙΔΑΣ 3,83%
  • ΕΛΑΜ 2,69% 
  • ΛΕΒΕΝΤ ΣΕΝΕΡ 1,05% 

Με βάση τα αποτελέσματα έλαβαν ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ από δύο έδρες και ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ – Οικολόγοι από μία. Τις έδρες έλαβαν για τον ΔΗΣΥ η Ελένη Θεοχάρους και ο Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος αργότερα πήρε χαρτοφυλάκιο Ευρωπαίου Επίτροπου και τη θέση του στα έδρανα των Βρυξελλών πήρε ο Λευτέρης Χριστοφόρου. Με βάση τα δεδομένα του 2014, η Ελένη Θεοχάρους συμμετείχε στο ψηφοδέλτιο του Δημοκρατικού Συναγερμού και ως μέλος του κόμματος διεκδίκησε και έλαβε εντολή δεύτερης θητείας στο Ευρωκοινοβούλιο. Στις εκλογές του ερχόμενου Μαΐου, η Ελένη Θεοχάρους, η οποία αποχώρησε από τον ΔΗΣΥ και από το 2016 είναι πρόεδρος του Κινήματος Αλληλεγγύη, διεκδικεί θέση στο Ευρωκοινοβούλιο συμμετέχοντας στο ψηφοδέλτιο του ΔΗΚΟ. 
Σε ό,τι αφορά το ΑΚΕΛ, τις έδρες έλαβαν ο Νεοκλής Συλικιώτης και ο Τάκης Χατζηγεωργίου, ενώ για το ΔΗΚΟ την έδρα έλαβε ο Κώστας Μαυρίδης.

Το 2014, ΕΔΕΚ και Οικολόγοι κατήλθαν με κοινό ψηφοδέλτιο καταφέρνοντας να διασφαλίσουν την έδρα στην ομάδα των Σοσιαλιστών, που διατηρούσε η ΕΔΕΚ από το 2009, με τον Δημήτρη Παπαδάκη να παίρνει θέση στα έδρανα των Βρυξελλών. Σε αυτές τις εκλογές και παρά το έντονο παρασκήνιο και συζητήσεις που προηγήθηκαν το προηγούμενο έτος, δεν κατέστη δυνατή η επανάληψη αυτής της συνεργασίας ή διεύρυνσή της με τη συμμετοχή και άλλων κομμάτων. Σε αυτές τις ευρωεκλογές, η ΕΔΕΚ κατέρχεται μόνη της, ενώ οι Οικολόγοι συνεργάζονται με τη Συμμαχία Πολιτών του Γιώργου Λιλλήκα.

Είναι επίσης άξιον αναφοράς ότι ενώ στις προηγούμενες ευρωεκλογές ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ είχε κατέλθει ως ανεξάρτητος υποψήφιος, φέτος θα κατέλθει ως επικεφαλής του συνδυασμού «Κίνημα Γιασεμί», στο οποίο μετέχουν ακόμα πέντε προσωπικότητες Τουρκοκυπρίων. Είχε ως γνωστόν προηγηθεί η αποτυχία συνεργασίας με Οικολόγους και Συμμαχία Πολιτών.

Σε αυτές τις εκλογές επίσης, δεν μετέχει ο ανεξάρτητος συνδυασμός «Μήνυμα Ελπίδας», του οποίου είχε ηγηθεί ο οικονομολόγος Στέλιος Πλατής. Συμμετέχει για πρώτη φορά η Δημοκρατική Παράταξη, το κόμμα στο οποίο ηγείται ο πρώην πρόεδρος του ΔΗΚΟ Μάριος Καρογιάν και το οποίο δημιουργήθηκε από τα διαγραφέντα στελέχη του ΔΗΚΟ μετά τις προεδρικές εκλογές. Στο ψηφοδέλτιο της Δημοκρατικής Παράταξης συμμετέχει ως αριστίνδην και η πρώην ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Αντιγόνη Παπαδοπούλου. Η παρουσία της Δημοκρατικής Παράταξης είναι ένας επίσης παράγοντας ο οποίος θα διαδραματίσει τον ρόλο του στο τελικό αποτέλεσμα.

Οι πρώτοι ευρωβουλευτές 

Οι πρώτες ευρωεκλογές στην Κύπρο πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο του 2004, ένα μήνα μετά την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Χαρακτηριστικό αυτής της εκλογικής αναμέτρησης ο συνδυασμός «Για την Ευρώπη» με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο του ΔΗΣΥ Γιαννάκη Μάτση. Τα αποτελέσματα είχαν ως εξής:

  • ΔΗΣΥ:     28,23%
  • ΑΚΕΛ:     27,89%
  • ΔΗΚΟ:     17,09%
  • «ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ»      10,80%
  • ΕΔΕΚ:     10,79%
  • Ε.ΔΗ – Κ.Π.Ε. – ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΥΠΡΟΣ      1,95%
  • ΝΕΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ      1,65%
  • ΚΙΝΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ     0,86%
  • ΛΑΪΚΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ      0,24%

Τις έδρες έλαβαν οι Ιωάννης Κασουλίδης και Παναγιώτης Δημητρίου για τον ΔΗΣΥ, οι Αδάμος Αδάμου και Κυριάκος Τριανταφυλλίδης για το ΑΚΕΛ, Μάριος Ματσάκης για το ΔΗΚΟ και Γιαννάκης Μάτσης του συνδυασμού «Για την Ευρώπη».

Το 2009 τα αποτελέσματα είχαν ως εξής:

  • ΔΗΣΥ:     35,65%
  • ΑΚΕΛ:     34,90%
  • ΔΗΚΟ:     12,28%
  • ΕΔΕΚ:     9,85%
  • ΕΥΡΩΚΟ:     4,12%
  • Οικολόγοι     1,50%

Είχαν εκλεγεί οι Ιωάννης Κασουλίδης και Ελένη Θεοχάρους για τον ΔΗΣΥ, οι Τάκης Χατζηγεωργίου και Κυριάκος Τριανταφυλλίδης για το ΑΚΕΛ, η Αντιγόνη Παπαδοπούλου για το ΔΗΚΟ και ο Κυριάκος Μαυρονικόλας για την ΕΔΕΚ.