Τη μερική προσωρινή συμφωνία για το νέο πρόγραμμα επενδύσεων και χρηματοδότησης για την περίοδο 2021-2027 ενέκρινε το Ευρωκοινοβούλιο με τους υπουργούς της ΕΕ. Με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων ύψους σχεδόν 700 δισ. ευρώ, η πρωτοβουλία «InvestEU» αντικαθιστά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI) που συστάθηκε ως μέρος του «Σχεδίου Γιούνκερ» μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Παρά τις πολυάριθμες σχετικές πρωτοβουλίες, το επενδυτικό κενό στην ΕΕ παραμένει και ως εκ τούτου το πρόγραμμα InvestEU (το οποίο είναι τμήμα του πακέτου «EU budget for the future» του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027) αποσκοπεί στην επίλυση του προβλήματος.
Το InvestEU συγκεντρώνει τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία που είναι προς το παρόν διαθέσιμα, μεταξύ άλλων: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το χρηματοδοτικό μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», συγκεκριμένα τμήματα του προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις ΜΜΕ (COSME), καθώς και συγκεκριμένες εγγυήσεις και τμήματα του ευρωπαϊκού προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI), με στόχο τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας και την επέκταση του μοντέλου Γιούνκερ, δηλ. τη χρήση εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την προσέλκυση επενδυτών. Θα αποτελείται από το «InvestEU Fund», το «InvestEU Advisory Hub» και το «InvestEU Portal».
Οι Ευρωβουλευτές προτίθενται να βελτιώσουν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυξάνοντας τα ποσά που εγγυάται η ΕΕ από 38 δισ. ευρώ σε 40.8 δισ., για την προσέλκυση επενδύσεων αξίας 698 δισ., με τον αρχικό στόχο της Επιτροπής να είναι 650 δισ.
Σημειώνεται ότι στις διαπραγματεύσεις με τους υπουργούς της ΕΕ μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί κοινά αποδεκτές λύσεις στις παρακάτω προτεραιότητες του Κοινοβουλίου:
Συγκεκριμένα σαφέστεροι και νέοι στόχοι, π.χ. για την απασχόληση, τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή, καθώς και για την οικονομική, περιφερειακή και κοινωνική συνοχή καθώς και η καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος, μέσω της θέσπισης του στόχου «τουλάχιστον 55%» των πόρων από το τμήμα του προγράμματος για τις βιώσιμες υποδομές να αφιερώνεται σε περιβαλλοντικούς στόχους.
Επισημαίνεται ότι η έκθεση των συνεισηγητών José Manuel Fernandes (ΕΛΚ, Πορτογαλία) και Roberto Gualtieri (Σοσιαλιστές, Ιταλία) υιοθετήθηκε με 463 ψήφους υπέρ, 64 κατά και 29 αποχές εβώ ο Manuel Fernandes (ΕΛΚ, Πορτογαλία), δήλωσε: «Το InvestEU θα φέρει περισσότερες επενδύσεις, ανταγωνιστικότητα και οικονομική ανάπτυξη οι οποίες θα επιτρέψουν τη δημιουργία περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας σε όλη την ΕΕ. Το πρόγραμμα αυτό θα βοηθήσει την οικονομική, κοινωνική και περιφερειακή συνοχή και θα καλύψει το επενδυτικό κενό στην ΕΕ μέσω της στήριξης δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην έρευνα, στην καινοτομία και την ψηφιοποίηση, στις βιώσιμες υποδομές και στον κοινωνικό τομέα».
Το Κοινοβούλιο έχει ολοκληρώσει την πρώτη ανάγνωση, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων που έχουν ήδη συμφωνηθεί με τα κράτη μέλη ενώ θα συνεχίσει τις συνομιλίες με τη νέα σύνθεσή του.
Της Ζήνας Χριστοφή
Επιμέλεια: Γιώργος Αγκαστινιώτης