Συνέντευξη στον Σωκράτη Ιωακείμ 

Πόσο απαιτητική είναι η θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου σε μια εταιρεία όπως η EY Κύπρου;

Φοβάμαι ότι σήμερα η δουλειά όλων των CEOs σε ολόκληρο τον κόσμο είναι ιδιαίτερα απαιτητική! Οι εταιρείες καλούνται να αντιμετωπίσουν άμεσες πιεστικές προκλήσεις και ταυτόχρονα, να παραμείνουν εστιασμένες στην μεγάλη εικόνα και να προωθήσουν τον μακροπρόθεσμο μετασχηματισμό τους. Ως μέλος ενός παγκόσμιου δικτύου, η EY Κύπρου βρίσκεται σε καλή θέση για να αντιμετωπίσει αυτήν την περίοδο αβεβαιότητας και να συνεχίσει την τρέχουσα αναπτυξιακή της πορεία.

Ποια είναι η άποψή σας για τις αλλαγές στο οικονομικό περιβάλλον μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Η φετινή έκδοση της Έρευνας της EY Attractiveness Survey δίνει μια σαφή εικόνα των ισχυρών τάσεων που εμφανίστηκαν μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, και του τρόπου με τον οποίο αυτές επηρεάζουν τις επενδυτικές αποφάσεις. Είμαστε μάρτυρες, σήμερα, σημαντικών γεωπολιτικών αλλαγών οι οποίες θα επηρεάσουν και την Κύπρο. Οι διαταραχές στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού που προκάλεσε η πανδημία, σε συνδυασμό με την συνειδητοποίηση των κινδύνων που απορρέουν από την υπερβολική εξάρτηση από λιγότερο αξιόπιστες ή φιλικές χώρες, αναγκάζουν τις κυβερνήσεις αλλά και τις επιχειρήσεις να επανεξετάσουν και να διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού τους. Οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν την νέα αυτή κατάσταση δρομολογώντας τη μετακίνηση δραστηριοτήτων πλησιέστερα στις αγορές ή την έδρα τους (nearshoring and reshoring), γεγονός που οδηγεί σε αύξηση των επενδύσεων σε χώρες στην περιφέρεια της Ευρώπης, ιδιαίτερα στους τομείς της παραγωγής και της εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics. Δεν είναι τυχαίο ότι δύο στους τρεις συμμετέχοντες στην έρευνά μας (65%) δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την Κύπρο για να αυξήσουν την παραγωγική τους παρουσία στην Ευρώπη. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτή είναι μια τεράστια ευκαιρία για την Κύπρο, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε μεταρρυθμίσεις για να βελτιώσουμε την ελκυστικότητά μας ως επενδυτικού προορισμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΕΥ ΚΥΠΡΟΥ: Μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες

Ποιες άλλες σημαντικές τάσεις προέκυψαν από την έρευνα της EY;

Εκτός από τις διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, τρεις παράγοντες επηρεάζουν καταλυτικά τις επενδυτικές αποφάσεις: Η ψηφιοποίηση, η κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης σήμερα, εξελίσσεται σε βασικό ανταγωνιστικό στοιχείο διαφοροποίησης για τις επιχειρήσεις και τις εθνικές οικονομίες. Ταυτόχρονα, η κοινωνία και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την κλιματική αλλαγή και αυτό ωθεί τις επιχειρήσεις να μετακινήσουν τις δραστηριότητές τους σε χώρες με υψηλή περιβαλλοντική συνείδηση και νομοθεσία που υποστηρίζει πρακτικές βιωσιμότητας. Τέλος, αντιμέτωπες με σοβαρές ελλείψεις εργατικού δυναμικού, ειδικά όσον αφορά τις δεξιότητες που απαιτούνται για την υποστήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, οι εταιρείες αναζητούν επενδυτικούς προορισμούς που επενδύουν στην εκπαίδευση, την επανακατάρτιση και την καινοτομία. Οι τάσεις αυτές μας δείχνουν τον δρόμο ως προς τις αλλαγές που πρέπει να προωθήσουμε στην Κύπρο, προκειμένου να βελτιώσουμε την ανταγωνιστική μας θέση. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα θέματα που θα συζητήσουμε με Διευθύνοντες Συμβούλους, ηγέτες από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και εμπειρογνώμονες του κλάδου κατά τη διάρκεια του εμβληματικού συνεδρίου μας, του Cyprus Attractiveness Forum: Investment Realized, στις 25 Οκτωβρίου, με στόχο να συμφωνήσουμε σε μια ατζέντα πολιτικών που θα τοποθετήσει την Κύπρο σταθερά στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος των επενδυτών.

Ποιες είναι οι προοπτικές για τον κλάδο των επαγγελματικών υπηρεσιών στην Κύπρο;

Ο τομέας επαγγελματικών υπηρεσιών της Κύπρου αναδεικνύεται ξεκάθαρα από την έρευνά μας ως ένα από τα πιο ελκυστικά στοιχεία της χώρας για τους ξένους επενδυτές, μαζί με υψηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό, την αποτελεσματική διοίκηση, τις υποδομές και το φιλικό προς τις επιχειρήσεις φορολογικό καθεστώς. Ο τομέας θα παραμείνει ένας από τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης για την Κύπρο, υποστηρίζοντας ιδιωτικές εταιρείες και κυβερνητικές αρχές για να ανταποκριθούν και να προσαρμοστούν στις παγκόσμιες τάσεις στις οποίες αναφέρθηκα προηγουμένως. Επιπλέον, οι πάροχοι επαγγελματικών υπηρεσιών μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο βοηθώντας τις εταιρείες να ανταποκριθούν στην εντεινόμενη απαίτηση της κοινωνίας, των επενδυτών και των ρυθμιστικών αρχών για διαφάνεια, λογοδοσία και αποκάλυψη χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών. Για να εκπληρώσει αυτόν τον ρόλο, ο κλάδος θα πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στην τεχνολογία και την καινοτομία και, κυρίως, θα πρέπει να προσελκύει και να διατηρεί τα καλύτερα ταλέντα. Ο ανταγωνισμός για το ανθρώπινο δυναμικό θα αποτελέσει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για μας, τα επόμενα χρόνια, καθώς η οικονομία μας βασίζεται ολοένα και περισσότερο στη γνώση. Γι’ αυτό, στην EY, επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε ένα ευέλικτο περιβάλλον όπου οι νέοι επαγγελματίες μπορούν να αναπτυχθούν και να πραγματοποιήσουν τις φιλοδοξίες τους ως μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου με περισσότερους από 300.000 συναδέλφους.

Πού πρέπει κατά τη γνώμη σας να εστιάσει η νέα κυβέρνηση που θα αναλάβει τα ηνία του κράτους το 2023;

Νομίζω ότι μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε στις βασικές προτεραιότητες. Αρχικά, έχουμε πλέον συνειδητοποιήσει τους κινδύνους που προκύπτουν από την υπερβολική εξάρτηση της οικονομίας μας από τρεις τομείς, τον τουρισμό, το real estate και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, πρέπει επειγόντως να διαφοροποιήσουμε το οικονομικό μας μοντέλο και να ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις σε νέους τομείς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί το καλά εκπαιδευμένο και ικανό ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας, όπως η ψηφιακή τεχνολογία, οι βιοεπιστήμες, η καθαρή τεχνολογία και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το RRF μας παρέχει μια μοναδική ευκαιρία να το πετύχουμε αυτό. Ο τουρισμός, φυσικά, θα παραμείνει η βασική κινητήρια δύναμη, αλλά πρέπει να αναδιαρθρώσουμε το τουριστικό μας προϊόν και, κάποια στιγμή, να αναρωτηθούμε πόσους επισκέπτες μπορούμε να δεχτούμε χωρίς να υποβαθμίσουμε αυτό το προϊόν και την ποιότητα ζωής.

Πρέπει επίσης να εκσυγχρονίσουμε τους θεσμούς και τις υποδομές μας, ιδιαίτερα τις ψηφιακές και τις τηλεπικοινωνίες, κάτι που σήμερα είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που αναζητούν οι επενδυτές. Πέραν αυτών, πιστεύω ότι οι κύριες προτεραιότητες περιλαμβάνουν, την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό, μέσω της ευθυγράμμισης των δεξιοτήτων με τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της αγοράς, την ενίσχυση του επιχειρηματικού και start-up οικοσυστήματος, την υποστήριξη των προσπαθειών ανασυγκρότησης του χρηματοπιστωτικού τομέα και την εστίαση στη βιώσιμη ανάπτυξη τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Όπως είπα και νωρίτερα, όλα αυτά τα θέματα θα συζητηθούν εκτενώς στο προσεχές Cyprus Attractiveness Forum, οπότε μείνετε συντονισμένοι.