Το διήμερο εργαστήριο για το φυσικό αέριο, που ολοκληρώθηκε χθες με πολλές συναντήσεις του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου με στελέχη ξένων εταιρειών, φαίνεται να έχει ταράξει τα νερά ως προς τις επιλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας για εισαγωγή φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρισμού, αλλά και για την αξιοποίηση του κοιτάσματος Αφροδίτη σε πρώτη φάση ή και άλλων κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν πως εκδηλώθηκε χθες προκαταρκτικό αλλά περιεκτικό ενδιαφέρον από εταιρείες του Ισραήλ για κατασκευή αγωγού από την ισραηλινή ΑΟΖ προς το Βασιλικό, για μεταφορά αερίου που θα χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι που εξ αρχής η νέα Κυβέρνηση έχει θέσει ως επείγουσα προτεραιότητα.

Παράλληλα, εκδηλώθηκε ενδιαφέρον, από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Ισραήλ, για πώληση φυσικού αερίου για τις ανάγκες της Κύπρου, στη βάση μακροχρόνιου συμβολαίου.
Οι συγκεκριμένες εταιρείες που συμμετείχαν στις χθεσινές επαφές του υπουργού και συνεργατών του επιφυλάχθηκαν να επισημοποιήσουν το ενδιαφέρον τους σύντομα, ώστε οι δύο πλευρές να εντατικοποιήσουν τις επαφές τους.

Θα μεσολαβήσει, ως γνωστό, η επίσκεψη του Γιώργου Παπαναστασίου στο Ισραήλ στις 14 και 15 Ιουνίου, όπου θα έχει συζητήσεις με τον ομόλογό του, τόσο για την προοπτική διάθεσης αερίου στην Κύπρο για τις τοπικές ανάγκες, όσο και για τον ευρύτερο σχεδιασμό για χρήση μεγαλύτερου διαμετρήματος αγωγού, ώστε στην Κύπρο να φθάνουν αυξημένες ποσότητες αερίου, μέρος των οποίων θα υγροποιείται για εξαγωγές σε άλλες αγορές.

Θα μεσολαβήσει, ως γνωστό, η επίσκεψη του Γιώργου Παπαναστασίου στο Ισραήλ στις 14 και 15 Ιουνίου, όπου θα έχει συζητήσεις με τον ομόλογό του, τόσο για την προοπτική διάθεσης αερίου στην Κύπρο για τις τοπικές ανάγκες, όσο και για τον ευρύτερο σχεδιασμό για χρήση μεγαλύτερου διαμετρήματος αγωγού, ώστε στην Κύπρο να φθάνουν αυξημένες ποσότητες αερίου, μέρος των οποίων θα υγροποιείται για εξαγωγές σε άλλες αγορές.

Συνάγεται πως δεδομένης της σφοδρής επιθυμίας της κυπριακής Κυβέρνησης να λάβει το συντομότερο αποφάσεις που θα φέρουν πιο κοντά τη χρήση φθηνού φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή (αισθητά φθηνότερου, εκτιμάται, από το υγροποιημένο που θα επαναεριοποιείται από τα τέλη του 2024 στο FSRU του Βασιλικού), οι επαφές με την ισραηλινή Κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες αποκτούν πρόσθετη σημασία. Καθώς είναι ανάγκη να οριστικοποιήσουν, σε πολιτικό επίπεδο, τις προθέσεις τους οι δύο πλευρές, ώστε να ληφθούν αποφάσεις που θα εξυπηρετούν και τους δύο στόχους, αν όντως εξακολουθούν να τους συμμερίζονται και οι δύο κυβερνήσεις, ή αποφάσεις που θα ικανοποιούν τον κυπριακό πρωτεύοντα στόχο για εισαγωγή αερίου από τα ισραηλινά αποθέματα. Ακόμα, όμως, κι αν η Κυβέρνηση του Ισραήλ ανάψει πράσινο για προώθηση του έργου της αποϋγροποίησης ισραηλινού αερίου στην Κύπρο, θα πρέπει να ακολουθήσουν συζητήσεις με τις εταιρείες που διαχειρίζονται τα εκεί αποθέματα.

Καταθέτει τον σχεδιασμό για Αίγυπτο η Chevron

Είναι θέμα μερικών ημερών, όπως πληροφορείται ο «Φ», η κατάθεση από τη Chevron -και τις εταιρείες Shell και New Med Energy (πρώην Delek) που συμμετέχουν στην κοινοπραξία- του επίσημου αναθεωρημένου σχεδιασμού για την ανάπτυξη του κοιτάσματος Αφροδίτη. Ένα ανεπίσημο σχέδιο ανάπτυξης είχε παραδοθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την περασμένη Παρασκευή.

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η κατάθεση του νέου αναπτυξιακού σχεδίου -που αποτελεί συμβατική δέσμευση της κοινοπραξίας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας- γίνεται ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη επιβεβαιωτική γεώτρηση στο Αφροδίτη (η τρίτη γεώτρηση συνολικά), από την οποία όλοι αναμένουν ασφαλέστερη ενημέρωση είτε για επιβεβαίωση των περίπου 4,5 τρισ. ποδιών φυσικού αερίου, είτε για αναθεώρηση του αποθέματος, προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Ενδεχομένως η κατάθεση του σχεδιασμού από τη Chevron πριν ολοκληρωθεί η γεώτρηση να συνδέεται και με την πεποίθησή της ότι οι εργασίες στο κοίτασμα δεν θα φέρουν αξιοσημείωτες διαφοροποιήσεις.

Είναι επίσης ενδιαφέρον να αναφερθεί ότι το επίσημο σχέδιο ανάπτυξης που θα καταθέσει η κοινοπραξία εξακολουθεί να στοχεύει στη μεταφορά του αποθέματος (ή μεγάλου μέρους του) στα αιγυπτιακά παράλια, είτε για διάθεση μέρους του στην τοπική αγορά (που εξακολουθεί να έχει μεγάλες ανάγκες), είτε για διάθεση του υπολοίπου -ή και όλου του αποθέματος- σε ένα από τα δύο τερματικά υγροποίησης, προκειμένου να εξαχθεί σε ξένες αγορές.

Παρά το γεγονός ότι η νέα Κυβέρνηση έβαλε στο τραπέζι την προοπτική να μεταφετθεί στην Κύπρο ένα σημαντικό μέρος του Αφροδίτη, για την παραγωγή ηλεκτρισμού ή για υγροποίηση και εξαγωγή, η Chevron παραμένει δεσμευμένη να καταθέσει σχέδιο ανάπτυξης με προσανατολισμό την Αίγυπτο, όπως κατέληξαν οι διαπραγματεύσεις της τα τελευταία χρόνια με την προηγούμενη Κυβέρνηση. Εκείνες οι συμφωνίες προφανώς δεσμεύουν και τη σημερινή Κυβέρνηση.