Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της ING η ευρωζώνη θα αναπτυχθεί φέτος με ρυθμούς της τάξης του 2,3% ενώ αναμένει ύφεση στη Γερμανία στο γ’ τρίμηνο της τάξης του 1,4%, όπως και στην Ιρλανδία της τάξης του 1,5% καθώς και στην Ολλανδία στο δ΄ τρίμηνο (-0,1%), με την Ολλανδία να πέφτει και αυτή οριακά σε ύφεση (0,1%) στο γ’ τρίμηνο. Για το 2023 η ανάπτυξη στην περιοχή του ευρώ θα επιβραδυνθεί σημαντικά στο 1,6%, κατά την ολλανδική τράπεζα, ενώ στο 1,5% θα κινηθεί το ΑΕΠ το 2024. Η Πορτογαλία αναμένεται να σημειώσει τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης φέτος στην ευρωζώνη, στο 6%, ακολουθούμενη από την Ισπανία στο 4%.

Σε ό,τι αφορά το μέτωπο του πληθωρισμού, αναμένεται να παραμείνει δυσάρεστα υψηλός και βραχυπρόθεσμα είναι απίθανο να υπάρξει μεγάλη ανάπαυλα για τις κεντρικές τράπεζες, ενώ και οι προοπτικές για το 2023 και το 2024 καλύπτονται από αβεβαιότητα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ολλανδικής τράπεζας, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα αναμένεται να κορυφωθεί στο β’ τρίμηνο ενώ για το σύνολο του έτους τον τοποθετεί στο 8,1% από 7,1% που προέβλεπε πριν ένα μήνα, τον υψηλότερο μεταξύ όλων των χωρώ της ευρωζώνης. Το 2023 εκτιμά πως θα υποχωρήσει στο 2,4% και το 2024 στο 2%. Παράλληλα, στο 6,4% τοποθετεί τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη φέτος, ενώ το 2023 και το 2024 θα υποχωρήσει στο 2,5% και 2,2% αντίστοιχα.

Όπως σημειώνει η ING, oι επίμονοι αντίθετοι άνεμοι ωθούν την ευρωζώνη σε ένα σενάριο “muddling through”, δηλαδή τύπου “βλέποντας και κάνοντας” προσωρινών λύσεων και διστακτικότητας, και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η περιοχή να δει ένα τρίμηνο αρνητικής ανάπτυξης φέτος. Ωστόσο, ο επίμονος πληθωρισμός και οι υψηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό θα αναγκάσουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εγκαταλείψει τα αρνητικά επιτόκια το τρίτο τρίμηνο.

Αντίο στα αρνητικά επιτόκια 

Σε ένα blog στον ιστότοπο της ΕΚΤ, η Πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ παρουσίασε την αυξανόμενη συναίνεση που έχει δημιουργηθεί στο διοικητικό συμβούλιο, δηλαδή ότι ο πιο επίμονος από τον αναμενόμενο πληθωρισμός, απαιτεί τη γρήγορη άρση των μη συμβατικών μέτρων πολιτικής. Μια πρώτη αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο μοιάζει σχεδόν σίγουρη και δεν μπορεί να αποκλειστεί μια αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης, ειδικά εάν ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος από το αναμενόμενο εν όψει της συνεδρίασης του Ιουλίου. Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζει η ING, τα αρνητικά επιτόκια θα έχουν εκλείψει τον Σεπτέμβριο. Φαίνεται τώρα ότι η ΕΚΤ θέλει να εκμεταλλευτεί το παράθυρο ευκαιρίας για την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής. Αυτό απαιτεί από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να ακολουθήσουν μια λεπτή γραμμή μεταξύ των αυξανόμενων προσδοκιών για τον πληθωρισμό και των αντίξοων οικονομικών ανέμων.

Μικτά τα στοιχεία για την οικονομία

Το πρώτο τρίμηνο έδειξε έναν ανοδικά αναθεωρημένο ρυθμό ανάπτυξης 0,3% σε τριμηνιαία βάση, αλλά το δεύτερο τρίμηνο φαίνεται περισσότερο σαν αίνιγμα, σημειώνει η ολλανδική τράπεζα. Δεν υπάρχουν ακόμη επίσημα οικονομικά δεδομένα και οι δείκτες κλίματος δεν δίνουν μία ξεκάθαρη εικόνα. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει πέσει σε επίπεδα ύφεσης, με τα στοιχεία του Μαΐου να δείχνουν σχεδόν καμία βελτίωση. Ωστόσο, τα στοιχεία επιχειρηματικής εμπιστοσύνης παρέμειναν καλύτερα, ενώ εξακολουθούν να μειώνονται.

Ο σύνθετος δείκτης PMI της ευρωζώνης έφτασε στο 54,9, σταθερά πάνω από το επίπεδο ύφεσης του 50. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε έναν ισχυρό τομέα υπηρεσιών, ο οποίος φαίνεται να επωφελείται από κάποια κάλυψη της ζήτησης μετά την πανδημία. Πράγματι, οι κρατήσεις για διακοπές έχουν επανέλθει ή βρίσκονται ακόμη και πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Στον μεταποιητικό τομέα, η επιβράδυνση είναι πιο εμφανής λόγω των ανανεωμένων προβλημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, των υψηλότερων τιμών των εισροών και της πτώσης των παραγγελιών.

Όχι ακριβώς η χρυσή δεκαετία του ‘20 

Όπως επισημαίνει η ING, δεν υπάρχει ακόμη σαφής αποδυνάμωση στην αγορά εργασίας, αλλά οι μισθοί, αν και αυξάνονται λίγο πιο γρήγορα τώρα, σίγουρα δεν συμβαδίζουν με τον πληθωρισμό. Την ίδια στιγμή, οι τιμές του πετρελαίου έχουν αυξηθεί, μειώνοντας περαιτέρω την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Ως εκ τούτου, η ολλανδική τράπεζα δεν πιστεύει ότι η κατανάλωση θα αποτελέσει ισχυρό μοχλό ανάπτυξης τα επόμενα τρίμηνα. Και οι επιχειρήσεις μπορεί επίσης να γίνουν πιο προσεκτικές στα επενδυτικά τους σχέδια.

Επιπλέον, φαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει προθυμία μεταξύ των κυβερνήσεων να στηρίξουν τα πιο αδύναμα νοικοκυριά με δημοσιονομικά μέτρα. Και καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την παράταση της ρήτρας διαφυγής για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης έως το 2023, δεν θα πρέπει να αναμένεται μεγάλη δημοσιονομική αυστηροποίηση προς το παρόν.

“Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι το δεύτερο ή το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ενδέχεται να σημειωθεί αρνητική ανάπτυξη στην ευρωζώνη. Στη συνέχεια, πιστεύουμε ότι το μοτίβο ανάπτυξης θα είναι σε μεγάλο βαθμό σε λειτουργία ‘muddling-through’. Αυτό θα εξακολουθήσει να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,3% το 2022 και 1,6% το 2023. Όχι ύφεση, αλλά ούτε ακριβώς η δεκαετία του ’20. Και οι κίνδυνοι θα συνεχίσουν αν υπάρχουν”, τονίζει η ING .

Υψηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό

Αποκλείοντας μια ισχυρή αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου εν μέσω λιγότερων εισαγωγών (ή διακοπής της προσφοράς) από τη Ρωσία, ο πληθωρισμός είναι πιθανώς κοντά στο αποκορύφωμά του. Τον Μάιο, ο συνολικός πληθωρισμός αυξήθηκε στο 8,1%. Η ING αναμένει ότι η μείωση θα είναι πολύ σταδιακή και μπορεί να χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2023 προτού ο συνολικός πληθωρισμός υποχωρήσει ξανά κάτω από το 2%. Ταυτόχρονα, οι πιο μακροπρόθεσμες προσδοκίες των καταναλωτών για τον πληθωρισμό έχουν πλέον ανοδική πορεία, στο 3%, στην πιο πρόσφατη έρευνα, γεγονός που εξηγεί γιατί η ΕΚΤ θέλει να βγάλει τα επιτόκια από αρνητικό έδαφος πολύ σύντομα.

Σε συνέντευξή του, ο Φίλιπ Λέιν, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, κατέστησε πολύ σαφές ότι αυτό θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο. Αυτό που θα συμβεί στη συνέχεια θα εξαρτηθεί από τα δεδομένα. Η ING δεν πιστεύει ότι θα αναπτυχθεί ένα σπιράλ μισθών-τιμών, καθώς στις πιο πρόσφατες μισθολογικές συμφωνίες η αύξηση που προβλέπεται για το 2023 είναι μόλις 2,4%, κάτω από το 3% που η ΕΚΤ θεωρεί ότι συνάδει με τον στόχο της για πληθωρισμό 2%. Έτσι, λογικά, η ΕΚΤ θα θέλει να πλησιάσει λίγο περισσότερο το άπιαστο “ουδέτερο επιτόκιο”. 

Πηγή: Capital.gr