Τις τελευταίες ημέρες, χιλιάδες εργαζόμενοι στην Κύπρο μεταβαίνουν στην εργασία τους, έχοντας ανά χείρας τα αντισηπτικά και λαμβάνοντας τα απαιτούμενα μέτρα προσωπικής υγιεινής για να προστατευθούν από τον εφιάλτη του κορωνοϊού. Από την Τρίτη που εντοπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα στη χώρα μας, επικρατεί αναστάτωση ανάμεσα στους εργαζομένους. Τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, έχουν επιστρατευθεί μέτρα πρόληψης για αποτροπή εξάπλωσης του κορωνοϊου.
 
Το υπουργείο Οικονομικών, σε εγκυκλίους του προς τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, των ημικρατικών οργανισμών αλλά και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τους καλεί να συμμορφώνονται με τις οδηγίες του υπουργείου Υγείας.
 
Συγκεκριμένα καλεί τους εργαζομένους στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, οι οποίοι ταξίδευσαν τις τελευταίες 14 ημέρες σε περιοχές υψηλού κινδύνου, όπως είναι η επαρχία Hubei της Κίνας, η Ιταλία, το Ιράν και η Δημοκρατίας της Κορέας και η Ιαπωνία να λαμβάνουν μέτρα κατ’ οίκον περιορισμού, να αποφεύγουν τις κοινωνικές συναναστροφές και τους χώρους με συνωστισμό και να αυτοεξετάζονται.
 
 
Επίσης, σημειώνει πως σε περίπτωση που εμφανίσουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού, όπως βήχα, πυρετό ή δύσπνοια, σε περίοδο 14 ημερών από την επιστροφή τους, να παραμένουν στο σπίτι και να επικοινωνούν αμέσως με το τηλεφωνικό κέντρο 1420. Όπως σημειώνεται στις εγκυκλίους, όσοι εργαζόμενοι στον δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα ταξίδεψαν σε χώρες υψηλού κινδύνου και θα πρέπει να αυτοπεριοριστούν στο σπίτι θα τυγχάνουν χειρισμού ως να λαμβάνουν άδεια ασθενείας.
Από την άλλη, η απουσία από την εργασία για οποιονδήποτε άλλο λόγο, που δεν εμπίπτει στο πιο πάνω κριτήριο, αυτή θα προσμετρά έναντι της άδεια ανάπαυσης που έχει σε πίστη του ο υπάλληλος. 
Παράλληλα, θα πρέπει όλες οι κυβερνητικές υπηρεσίες να αναστείλουν μέχρι το τέλος Απριλίου όλα τα υπηρεσιακά ταξίδια από και προς την Κύπρο. Εξάλλου σε σχέση με την απαγόρευση μαζικών συγκεντρώσεων άνω των 75 ατόμων, όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, οι προϊστάμενοι των τμημάτων που εξυπηρετούν κοινό θα προβαίνουν στις κατάλληλες διευθετήσεις για σταδιακή εξυπηρέτησή του και αποφυγή μαζικής συγκέντρωσης 75 ατόμων στον ίδιο χώρο. 
Καταλήγοντας, το υπουργείο Οικονομικών σημειώνει πως η συνεργασία όλων, τόσο σε υπηρεσιακό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, είναι σημαντική και αποτελεί βασικό παράγοντα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Στο μεταξύ σε συστάσεις προς τους εργοδότες ξένων εργαζομένων όπως είναι οι οικιακοί βοηθοί προβαίνει το Υπουργείο Υγείας. Τους καλεί να τους ενημερώσουν ότι μέχρι το τέλος του μήνα θα απαγορεύεται η συγκέντρωση σε ενιαίο κλειστό χώρο πέραν των 75 ατόμων καθώς και ότι έχουν ακυρωθεί όλες οι εκδηλώσεις, συγκεντρώσεις, παρελάσεις και συναυλίες σε δημόσιους χώρους.
Όσον αφορά στον ιδιωτικό τομέα, οι εργοδοτικές οργανώσεις ΟΕΒ και ΚΕΒΕ, από την πρώτη στιγμή, έχουν εκδώσει εγκυκλίους καλώντας τόσο τους επιχειρηματίες όσο και τους εργαζομένους να αποφεύγουν τον πανικό και να συμμορφώνονται με τις κυβερνητικές υποδείξεις. Μάλιστα έχουν παραθέσει τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν οι επιχειρήσεις σε περίπτωση κρούσματος κορωνοϊού. 
 
Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο εργοδότης οφείλει να απομονώσει τον εργαζόμενο σε χώρο στον οποίο δεν θα έχουν πρόσβαση οι υπόλοιποι εργαζόμενοι και να καλέσει αμέσως το τηλεφωνικό κέντρο 1420. Ακολούθως θα μεταβεί στην επιχείρηση εκπαιδευμένο προσωπικό το οποίο αφού εξετάσει και αξιολογήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης θα καθορίσει τις επόμενες ενέργειες. Επιπρόσθετα, θα εφαρμόζονται οι «οδηγίες για αντιμετώπιση για τα θέματα κορωνοϊού σε χώρους εργασίας» που έχει εκδώσει το υπουργείο Υγείας. «Οι συνάδελφοι που έχουν έλθει σε στενή επαφή με τον επηρεαζόμενο εργαζόμενο παραμένουν επίσης υπό περιορισμό στον χώρο εργασίας και αναμένουν και αυτοί τις οδηγίες που θα δώσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες.
 
Επιπλέον ο εργοδότης οφείλει να απαγορεύσει την πρόσβαση σε χώρους όπου ο επηρεαζόμενος εργαζόμενος εργάζεται ή παρευρίσκεται συστηματικά (π.χ. το γραφείο του εργαζομένου, χώροι υγιεινής, αίθουσες συνεδριάσεων). Οι συγκεκριμένοι χώροι, επιφάνειες και πατώματα, θα πρέπει να τύχουν απολύμανσης, στη συνέχεια θα μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν αμέσως. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι θα λάβουν άδεια ασθενείας». 
Στο μεταξύ εάν εργαζόμενος έχει έρθει σε στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα κορωνοϊού και ο ίδιος δεν παρουσιάζει συμπτώματα, τότε θα πρέπει να αυτοπεριορισθεί στο σπίτι του και να επικοινωνήσει με το τηλεφωνικό κέντρο 1420 για περαιτέρω οδηγίες. Για το διάστημα που θα περιοριστεί στο σπίτι, θα εκδοθεί από το υπουργείο Υγείας το σχετικό πιστοποιητικό και το περιστατικό θα τύχει χειρισμού ως απουσία για λόγους ασθένειας.
Εξάλλου εάν εργαζόμενοι έρθουν σε στενή επαφή με υπό διερεύνηση κρούσμα κορωνοϊού και παρουσιάζουν συμπτώματα θα πρέπει να επικοινωνούν με το 1420 και ακολουθούν τις οδηγίες που θα δοθούν. Στην περίπτωση που δεν εμφανίζουν συμπτώματα, θα πρέπει να αυτοπαρακολουθούνται. 
Οι εργοδοτικές οργανώσεις καλούν τις επιχειρήσεις να διαχειριστούν κατά προτεραιότητα τους εργαζομένους που εμπίπτουν στις ευάλωτες ομάδες και να προβούν στις κατάλληλα συμφωνημένες διευθετήσεις που κατά περίπτωση μπορεί να περιλαμβάνουν και την απουσία από την εργασία με διάφορες μορφές άδειας. Μεταξύ άλλων, οι ευάλωτες ομάδες θα μπορούν να κάνουν χρήση της ετήσιας άδειας μετ’ απολαβών, να απουσιάζουν από την εργασία με μερικές απολαβές και να εργάζονται από το σπίτι. Επιπλέον θα πρέπει να υπάρξει ειδική διαρρύθμιση στον χώρο εργασίας και παροχή μέσων προστασίας.
Και το συνδικαλιστικό κίνημα δίνει τις δικές του οδηγίες για την προστασία των υπαλλήλων στους εργασιακούς χώρους. Μάλιστα, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, πέραν των μέτρων αυτοπροστασίας των εργαζόμενων, έθεσαν ενώπιον των υπουργών Οικονομικών Κωνσταντίνου Πετρίδη και Εργασίας Ζέτας Αιμιλιανίδου σειρά μέτρων που αφορούν την εφαρμογή ευέλικτων πολιτικών από τις επιχειρήσεις για την προστασία των εργαζομένων. Πάντως, οι συντεχνίες διεμήνυσαν πως δεν θα αποδεχθούν να πληγούν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Ήδη έχει συσταθεί και ad hoc επιτροπή με την συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, η οποία θα παρακολουθεί την κατάσταση που θα διαμορφώνεται.
Οι συντεχνίες ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ, μέσω του «Φ», δίνουν στους εργαζόμενους τις δικές τους συμβουλές, συστήνοντας σε όλους ψυχραιμία και εφαρμογή των κανόνων αυτοπροστασίας. 
Ο δεκάλογος της ΣΕΚ
 
Η ΣΕΚ προχώρησε σε δεκάλογο παρέχοντας τις εξής συμβουλές προς τους εργαζόμενους:
 
-Οι εργαζόμενοι να ακολουθούν τις οδηγίες του υπουργείου Υγείας.
-Οι εργαζόμενοι να παρακολουθούν τα επίπεδα ασφάλειας και υγείας που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις, για αποτροπή της εξάπλωσης του ιού.
-Να επαναλειτουργήσουν στις επιχειρήσεις οι επιτροπές ασφάλειας και υγείας, έτσι ώστε να γνωρίζουν οι συντεχνίες τα μέτρα που λαμβάνονται.
-Οι εργαζόμενοι να βρίσκονται σε συνεννόηση με τους εργοδότες, έτσι ώστε εάν υπάρχουν κάποια προβλήματα σε σχέση με τα μέτρα προστασίας, να ενημερώνεται η Διεύθυνση της επιχείρησης.
-Εφαρμογή μέτρων προσωρινής υγιεινής. Σε περίπτωση κρούσματος να υπάρξει συλλογική δράση από τους εργαζόμενους.
-Η κάθε επιχείρηση να αξιολογεί τα δεδομένα για κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά σε σχέση με το περιβάλλον που κινείται. 
-Εάν είναι χρήσιμο, κάποιοι εργαζόμενοι να μπουν σε καραντίνα.
-Να υπάρξει συνεργασία των εργαζομένων, στις περιπτώσεις που ένας εργαζόμενος είναι μονογονέας και πρέπει να παραμείνει στο σπίτι για να είναι με το παιδί του λόγω του κλεισίματος των σχολείων. Συγκεκριμένα οι υπόλοιποι εργαζόμενοι να καλύψουν την απουσία της/του συναδέλφου τους. 
-Οι εργαζόμενοι να αποφεύγουν τα ταξίδια, τις εκδρομές και τους κλειστούς χώρους.
-Οι εργαζόμενοι να το δηλώνουν εάν οι επιχειρήσεις όπου εργάζονται δραστηριοποιούνται σε τομείς οι οποίοι ενδεχομένως θέτουν την υγεία τους σε κίνδυνο. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εξετάσουν εναλλακτικές επιλογές.
 
Να αποτραπεί ο συνωστισμός στους χώρους ανάπαυσης
 
Η ΠΕΟ καλεί τους εργαζομένους αλλά και τις επιχειρήσεις να ενεργήσουν βάσει των οδηγιών του υπουργείου Υγείας. Όπως διαμηνύει η ΠΕΟ, δεν θα πρέπει να πληγούν οι εργαζόμενοι από τις επιπτώσεις που θα προκύψουν από τον κορωνοϊό. Παράλληλα, σημειώνει πως οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι ευέλικτες με τους εργαζόμενους οι οποίοι έχουν παιδιά και αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες μετά το προληπτικό κλείσιμο των σχολείων.
 
Καθημερινά, στελέχη της συντεχνίας παρακολουθούν στενά την κατάσταση, λαμβάνοντας την ανάλογη ενημέρωση από τους εργαζομένους. Ένα από τα προβλήματα που έχει εντοπιστεί αφορά στον συνωστισμό που παρατηρείται στους χώρους στους οποίους οι εργαζόμενοι κάνουν το διάλειμμά τους. Όπως μας λέχθηκε, σε κάποιες επιχειρήσεις, στον συγκεκριμένο χώρο, μπορεί να βρεθούν μέχρι και 100 εργαζόμενοι την ίδια ώρα. Η ΠΕΟ αναμένεται να θέσει το θέμα στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας. Καταλήγοντας καλεί τους εργαζομένους, όταν διαπιστώσουν ότι κάποιες επιχειρήσεις δεν λαμβάνουν τα μέτρα προστασίας, να την ενημερώνουν.
 
Εφαρμογή ενιαίου κώδικα από όλες τις επιχειρήσεις
 
Η ΔΕΟΚ ζητά τον καταρτισμό ειδικού κώδικα τον οποίο θα εφαρμόζουν όλες οι επιχειρήσεις. Επίσης, προειδοποιεί πως δεν θα ανεχθεί τις πρακτικές κάποιων εργοδοτών οι οποίοι θα χρησιμοποιήσουν τον κορωνοϊό ως όχημα με στόχο την εκμετάλλευση των εργαζομένων και την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας.
 
Μεταξύ άλλων, προτείνει τη χαρτογράφηση των χώρων εργασίας και την κατάταξη των επιχειρήσεων ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας, έτσι ώστε να υπάρχει καλύτερη διαχείριση. Επιπλέον, εισηγείται όπως στους εργαζομένους, που είτε ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες είτε είναι ηλικίας άνω των 60 ετών, δοθούν διευκολύνσεις.
 
Επιπρόσθετα, τονίζει πως οι επιχειρηματίες θα πρέπει να επιτρέψουν τους εργαζομένους να δουλεύουν από το σπίτι. Σύμφωνα με τη ΔΕΟΚ, θα πρέπει να γίνει και διασπορά των εργαζομένων για να μην υπάρχει συνωστισμός μόνο σε έναν χώρο και οι υπάλληλοι θα πρέπει να τηρούν τα προληπτικά μέτρα. Η ΔΕΟΚ σημειώνει πως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα στα μέσα μαζικής μεταφοράς και σε κλειστούς χώρους εργασίας, οι οποίοι συγκεντρώνουν μεγάλους αριθμούς εργαζομένων.