Της Ελευθερίας Κούρταλη
Οι φόβοι για ύφεση και για εμβάθυνση της ενεργειακής κρίσης λόγω των διακοπών των ροών του ρωσικού φυσικού αερίου καθώς και οι διαμάχες εντός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σχετικά με την πορεία και το μέγεθος των αυξήσεων των επιτοκίων αλλά και τη μορφή που θα έχει το νέο εργαλείο κατά του κατακερματισμού – ειδικά σε ό,τι αφορά το conditionality, έχουν οδηγήσει σε βουτιά το ευρώ το οποίο τις τελευταίες ημέρες φλερτάρει και έχει αγγίξει -έστω και για λίγο- την απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο, για πρώτη φορά από τον Δεκέμβριο του 2022.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το ευρώ έπιασε την απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο
Οι Goldman Sachs, ING και Capital Economics, εκτιμούν πως οι κίνδυνοι για περαιτέρω υποτίμηση του ευρώ και για “σπάσιμο” προς τα κάτω της απόλυτης ισοτιμίας είναι σημαντικοί, ωστόσο εάν η ευρωζώνη αποφύγει τη βαθιά ύφεση και εάν η ΕΚΤ βρει τον τρόπο να αντιμετωπίσει έστω και προσωρινά τον κατακερματισμό, τότε το κοινό νόμισα έχει πιθανότητες να ανακάμψει. Όμως, η δύναμη του δολαρίου είναι επίσης πολύ πιθανό να συνεχιστεί, και αυτό περιπλέκει τα πράγματα για το “μέλλον” του ευρώ.
Πιο αναλυτικά, η Goldman Sachs σημειώνει πως η πρόσφατη υποτίμηση του ευρώ φαίνεται ότι οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επανεκτίμηση της αγοράς για πιο σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ. Ιστορικά, μια μείωση κατά 1% στις προσδοκίες ανάπτυξης της ευρωζώνης, τείνει να οδηγεί σε πτώση 2% στην ισοτιμία ευρώ/δολαρίου ΗΠΑ. Αυτό θα ήταν κατά προσέγγιση συνεπές με την πρόσφατη υποβάθμιση της ανάπτυξης της περιοχής από τους οικονομολόγους της G.S. (στο 0,9% στο δ’ τρίμηνο). Αυτό που είναι ενδιαφέρον, όπως επισημαίνει, είναι ότι αυτή η σχέση είναι λίγο ισχυρότερη για τις υποβαθμίσεις της ανάπτυξης από τις αναβαθμίσεις, και πιθανότατα αντανακλά το status του δολαρίου ΗΠΑ ως ασφαλούς καταφυγίου. Μάλιστα, η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου τείνει επίσης να υποχωρεί (κατά περίπου 1,5%) όταν μειώνονται οι προσδοκίες για την ανάπτυξη στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τις μετρήσεις της αμερικανικής τράπεζας, το ευρώ θα μπορούσε να υποχωρήσει κατά ένα περαιτέρω 5% έναντι του δολαρίου εάν οι προσδοκίες για την ανάπτυξη στην Ευρώπη μετακινηθούν προς το σενάριο της “σοβαρής καθοδικής πορείας” με πλήρη διακοπή των ροών ρωσικού φυσικού αερίου και τη σχετική παύση παραγωγής. Ωστόσο, η Goldman πιστεύει ότι η αγορά υπερβάλλει και η ΕΚΤ θα μπορούσε τελικά να ανταποκριθεί με πιο δυναμική πολιτική δράση για να προφυλαχθεί από πιο σημαντική υποτίμηση του ευρώ. Επίσης, ενδεχόμενα θετικά νέα μετά την ολοκλήρωση των έργων συντήρησης του Nord Stream 1 σε μερικές ημέρες, θα οδηγήσουν σε ανάκαμψη του ευρώ.
Από την πλευρά της η ING επισημαίνει πως το δολάριο θα συνεχίσει να υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό μετά και την ανακοίνωση των στοιχείων για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, και ένα μεγάλο άλμα στον πληθωρισμό (όχι το βασικό σενάριο της ING, αλλά πιθανό) μπορεί στην πραγματικότητα να αποτελέσει το έναυσμα για έναν ακόμη γύρο ανατίμησης του δολαρίου και πιθανώς για το “σπάσιμο” προς τα κάτω της απόλυτης ισοτιμίας με το ευρώ.
Στο ευρωπαϊκό μέτωπο, η παρατεταμένη αβεβαιότητα γύρω από μια πιθανή μείωση της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία μπορεί να συνεχίσει να εμποδίζει την ανάκαμψη του ευρώ προς το παρόν. “Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πιθανότητες διάσπασης κάτω από την ισοτιμία είναι υψηλότερες από μια σημαντική ανάκαμψη στο ευρώ/δολάριο και είναι πιθανή μια περαιτέρω τεχνική πτώση στην περιοχή του 0,9800-0,9900″, τονίζει η ING.
Ενώ η ταχεία πτώση του ευρώ τις τελευταίες δύο εβδομάδες σημαίνει ότι πολλά άσχημα νέα για την οικονομία της ευρωζώνης φαίνεται τώρα να προεξοφλούνται, οι τάσεις που οδηγούν το κοινό νόμισμα σε πτώση μπορεί να επιμείνουν για αρκετό καιρό ακόμη, εκτιμά η Capital Economics.
Υπάρχουν δύο βασικοί, αλληλένδετοι παράγοντες που οδηγούν το ευρώ χαμηλότερα, όπως επισημαίνει.
Πρώτον, οι διαφορές επιτοκίων με τις ΗΠΑ συνέχισαν να διευρύνονται καθώς οι προοπτικές για την οικονομική ανάπτυξη, και ως εκ τούτου για αυστηρότερη νομισματική πολιτική, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη αποκλίνουν. Εν ολίγοις, η ευρωζώνη φαίνεται να οδεύει προς την ύφεση, ενώ η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζει να διατηρείται καλύτερα.
Δεύτερον, οι συνεχιζόμενες ανησυχίες για τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης και η ταχεία επιδείνωση των όρων εμπορίου της περιοχής έχουν ασκήσει σημαντική πτωτική πίεση στο ευρώ. Η τελευταία πτώση της ισοτιμίας από ~1,06 στα τέλη Ιουνίου σε ~1,00, ξεκίνησε όταν η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη εκτινάχθηκε ξανά. Αυτό, κατά την Capital Economics, πιθανώς αντανακλά τόσο την άμεση αρνητική επίδραση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών – η ευρωζώνη οδεύει στο να καταγράψει το πρώτο της έλλειμμα από το 2011– όσο και την αυξανόμενη ανησυχία για ένα χειρότερο σενάριο στο οποίο ορισμένες περιοχές της ηπείρου αναγκάζονται να εφαρμόσουν δελτίο φυσικού αερίου αυτό το χειμώνα. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα προκαλούσε σημαντική και δυνητικά μακροπρόθεσμη ζημιά στην οικονομία της ευρωζώνης πέρα από τον αντίκτυπο των υψηλών τιμών.
Παράλληλα, το ευρώ πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει τις παρατεταμένες ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα και την προθυμία της ΕΚΤ να συγκρατήσει τα spreads της περιφέρειας. “Ενώ οι ανησυχίες έχουν αμβλυνθεί κάπως από την έκτακτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του περασμένου μήνα, ανησυχούμε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα αποτύχουν να προσφέρουν ένα αξιόπιστο εργαλείο στη συνεδρίαση αργότερα αυτόν τον μήνα. Αυτό θα ασκούσε περαιτέρω πίεση στο ευρώ”, τονίζει η Capital Economics.
Με δεδομένα τα παραπάνω, αφού μειώθηκε σχεδόν κατά 20% από την κορύφωσή της στα μέσα Ιουνίου του περασμένου έτους και ~5% μόνο τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου αναμφισβήτητα ήδη προεξοφλεί αρκετά κακά νέα σε όλα αυτά τα μέτωπα. Ενώ οι πιέσεις θα μπορούσαν να διατηρηθούν για κάποιο χρονικό διάστημα καθώς το risk premium του ευρώ είναι όσο μεγάλο ήταν το 2011-12– ο πήχης για περαιτέρω αύξησή του είναι πιθανώς αρκετά υψηλός.
Πράγματι, η πρόβλεψη της Capital Economics να φτάσει του ευρώ σε απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, βασίζεται σε συνδυασμό των παραγόντων που συζητήθηκαν παραπάνω, αποδεικνύοντας σημαντικές αντίξοες συνθήκες για το ευρώ, αλλά δεν έχουν καταστροφικές διαστάσεις. Η βασική προσδοκία του οίκου είναι μια ήπια ύφεση στην ευρωζώνη, όχι ένας οικονομικός Αρμαγεδδώνας που θα οδηγηθεί από την έλλειψη φυσικού αερίου. Πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα απογοητεύσει τους αισιόδοξους αλλά θα βρει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει προς το παρόν τα προβλήματα των ομολόγων της περιφέρειας. Και οι διαφορές των επιτοκίων σε σχέση με τις ΗΠΑ θα αυξηθούν λίγο περισσότερο, αλλά όχι αρκετά για να οδηγήσουν το ευρώ να καταρρεύσει στα χαμηλά που παρατηρήθηκαν το 2002 ή στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Ωστόσο, οι κίνδυνοι για περαιτέρω δύναμη του δολαρίου εξακολουθούν να είναι σημαντικοί.
Πηγή:Capital.gr
