Η έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς είναι μια συναρπαστική περίοδος για μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς. Σηματοδοτεί το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών και συνάμα την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς για τα παιδιά που θα πάνε στην αμέσως επόμενη τάξη και γι’ αυτά που θα έρθουν για πρώτη φορά σε επαφή με τη σχολική τάξη. Πολλά από αυτά, ως «πρωτάκια» θα μπουν σε ένα νέο ευρύτερο περιβάλλον, πέραν από αυτό της οικογένειας.

Τα «πρωτάκια» είναι συνήθως ενθουσιασμένα με την ιδέα του σχολείου, παρόλο που δεν έχουν πλήρη συνείδηση της μετάβασης που κάνουν. Το ξεκίνημα του σχολείου οδηγεί τα παιδιά όλων των ηλικιών σε μια καινούρια πραγματικότητα.

Πρέπει το καθένα να αντιμετωπίσει τον αποχωρισμό από τους γονείς και την προσαρμογή σε ένα νέο πλαίσιο, την κοινωνικοποίηση στην τάξη, τις σχολικές δυσκολίες και την επαφή του με τους συνομήλικούς του, τους δασκάλους και τους καθηγητές του.
Τα παιδιά που αλλάζουν εκπαιδευτική βαθμίδα, δηλαδή από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο ή από το Γυμνάσιο στο Λύκειο, βιώνουν έντονα το άγχος της έναρξης της σχολικής χρονιάς, καθώς δεν ξέρουν τι θα αντιμετωπίσουν στο καινούριο περιβάλλον.

Οι απαιτήσεις μεγαλώνουν και οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται. Το νέο σχολικό περιβάλλον απαιτεί έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, μια νέα πραγματικότητα με περισσότερες υποχρεώσεις, λιγότερο ελεύθερο χρόνο και περισσότερο διάβασμα. Ειδικά για τα παιδιά που ολοκληρώνουν το Γυμνάσιο, πρόκειται για μια μετάβαση είτε στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα, το Λύκειο, με σκοπό τη συνέχιση των σπουδών τους είτε την εισαγωγή τους στην αγορά εργασίας, αν δεν συνεχίσουν τις σπουδές τους.
Η περίοδος αυτή είναι σημαντική, γιατί ο μαθητής ή η μαθήτρια πρέπει να πάρει σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον του/της και να προετοιμαστεί κατάλληλα για την υλοποίησή τους.

Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να διερευνήσουν πολλά θέματα που αφορούν στον εαυτό τους, τη γνωριμία τους με τον κόσμο της εργασίας και τη λήψη αποφάσεων.

Πολλά παιδιά προσαρμόζονται ομαλά, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών δεν μπορεί να διαχειριστεί ικανοποιητικά ούτε να αξιοποιήσει δημιουργικά τις νέες απαιτήσεις και προκλήσεις, με αποτέλεσμα να βιώνει αρνητικές εμπειρίες και άγχος. Τα παιδιά αυτά αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες, όπως απροθυμία ή άρνηση στο να πάνε σχολείο, διαταραχή στον ύπνο, πόνους στο στομάχι ή ξεσπάσματα θυμού. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι εκδηλώσεις που οφείλονται στα άγχος εξαιτίας της προσπάθειας που κάνουν, ώστε να αντιμετωπίσουν την καινούρια πρόκληση στη ζωή τους και να προσαρμοστούν στις νέες σχολικές απαιτήσεις.

Τέτοιες αντιδράσεις δημιουργούν εύλογα προβληματισμό και ανησυχία στους καθηγητές και τους γονείς. Σε κάθε περίπτωση, όταν οι καθηγητές παρατηρήσουν κάποια συμπεριφορά του μαθητή στο σχολείο που τους ανησυχεί, πρέπει να έρθουν σε επαφή με τους γονείς των παιδιών.

Οι προβληματισμοί των παιδιών που μεταβαίνουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο ή από το Γυμνάσιο στο Λύκειο προσδιορίζουν τόσο τους γνωστικούς όσο και τους συναισθηματικούς παράγοντες αυτής της αλλαγής. Αυτή η περίοδος συμπίπτει με την εφηβεία, η οποία αποτελεί από μόνη της μια μεταβατική φάση από την παιδική ηλικία προς την ενηλικίωση. Πρόκειται για μια εξελικτική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας συμβαίνουν πολλές βιολογικές και συναισθηματικές αλλαγές.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι πολυδιάστατος και πολύπλευρος και τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητές του πολλές, αλλά ο καλός εκπαιδευτικός είναι εκείνος που μπορεί με τη δική του ευρηματικότητα να απαλλάξει τους μαθητές του από το άγχος.

Επιπλέον, η νέα σχολική χρονιά συχνά φέρνει ευκαιρίες για εξωσχολικές δραστηριότητες και συμμετοχή της κοινότητας. Οι μαθητές μπορούν να εξερευνήσουν τα ενδιαφέροντα και τα πάθη τους μέσα από συλλόγους, αθλητικές ομάδες ή εθελοντικά προγράμματα. Αυτές οι δραστηριότητες όχι μόνο παρέχουν μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση αλλά και ενισχύουν τις κοινωνικές συνδέσεις και την προσωπική ανάπτυξη.

Η νέα σχολική χρονιά είναι μια εποχή ανάπτυξης και καινοτομίας. Με την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, τις εξελισσόμενες μεθόδους διδασκαλίας και την εστίαση στην ευημερία των μαθητών, οι εκπαιδευτικοί προσπαθούν να παρέχουν την καλύτερη δυνατή μαθησιακή εμπειρία στους μαθητές. Οι μαθητές πρέπει να παραμείνουν προσηλωμένοι στους στόχους τους, με επιμονή, υπομονή και μεθοδικότητα θα μπορέσουν να πετύχουν ό,τι ονειρεύονται σε αυτό το ταξίδι της γνώσης.

*Βουλευτής ΔΗΚΟ