Ανοιχτή επιστολή του Γενικού Διευθυντή της ΟΕΒ Μιχάλη Αντωνίου προς στην ΑΕ την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ursula Von der Leyen:

«Με σεμνότητα και απεριόριστο σεβασμό απευθύνομαι σε εσάς με ανοιχτή δημόσια επιστολή υπό την ιδιότητά μου ως Ευρωπαίος πολίτης με καταγεγραμμένη, διαχρονικά ένθερμη φιλοευρωπαϊκή στάση, γνωστή στη μικρή μου πατρίδα. Η επίκληση από την αρχή των φιλοευρωπαϊκών μου ιδεών και αισθημάτων αποτελεί χρήσιμη διευκρίνιση για το κείμενο που ακολουθεί και που αποκλίνει από το κυρίαρχο αφήγημα αφότου ξέσπασε ο πόλεμος στις 24 Φεβρουαρίου. Οι σκέψεις μου λοιπόν έχουν ως εξής:

Μία χώρα που έλαβε προχθές καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η  Ουκρανία, έχει δεχθεί βάναυση στρατιωτική επίθεση από μία γειτονική χώρα και παγκόσμια υπερδύναμη. 

Η βάρβαρη ρωσική επίθεση αντιμετωπίζεται με ηρωική άμυνα από τις ένοπλες δυνάμεις και τον λαό της Ουκρανίας. Το τίμημα σε καταστροφές υποδομών και περιουσιών αλλά κυρίως σε ανθρώπινες απώλειες μαχόμενων και αμάχων, είναι ασύλληπτο. Η φτωχή αυτή χώρα θα χρειαστεί πολλές δεκαετίες πριν σταθεί ξανά στα πόδια της. Η δε ενταξιακή της πορεία αλλά και αυτή η ένταξή της στην ΕΕ, όποτε κι αν συμβεί, δεν θα την απαλλάξει γρήγορα από τη φτώχεια και όσο παρατείνεται η καταστροφή του πολέμου τόσο επιμηκύνεται η περίοδος επούλωσης των πληγών σε συνθήκες ειρήνης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ενέργεια και τρόφιμα αυξάνουν κι άλλο την ακρίβεια για νοικοκυριά

Στην ηρωική άμυνα των Ουκρανών, αρωγοί προσέτρεξαν οι κυβερνήσεις των χωρών μας με την πάνδημη στήριξη των λαών τους. Αρωγός από την πρώτη κιόλας εβδομάδα και η ΕΕ, με επιβολή κυρώσεων επί της Ρωσίας σε σειρά πακέτων που το κάθε επόμενο προστίθεται στα προηγούμενα χωρίς να τα αντικαθιστά ή να τα αναπροσαρμόζει. 

Ωστόσο, το περιεχόμενο των ευρωπαϊκών κυρώσεων σε συνδυασμό με τη μεταπανδημική διάλυση της εφοδιαστικής αλυσίδας, έχουν προκαλέσει ανυπολόγιστες ζημιές και προβλήματα άνευ προηγουμένου στις οικονομίες και στους λαούς της Ευρώπης.

Την ίδια ώρα οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν έχουμε σαφή εικόνα για τους αντικειμενικούς στόχους των κυρώσεων έτσι ώστε να είναι εφικτή η αποτίμηση της αποτελεσματικότητάς τους.  Στόχος είναι ο εξαναγκασμός της Ρωσίας να παρακαθίσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες ή στόχος είναι να καταστραφεί οικονομικά ώστε να διακόψει μονομερώς την εισβολή και να αποσυρθεί στα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της με την Ουκρανία;

Αν είναι το πρώτο, παράλληλα και ταυτόχρονα με τις κυρώσεις, η ΕΕ θα αναμενόταν να έχει σχέδιο ειρήνευσης και να προωθεί την αποδοχή του με το δέλεαρ της χαλάρωσης των κυρώσεων. Αν είναι το δεύτερο, θα πρέπει με διαφάνεια να πει η ηγεσία της ΕΕ, πόσο απέχουμε χρονικά από το σημείο εξάντλησης της Ρωσίας. Με άλλα λόγια, θα πρέπει τέσσερις μήνες μετά την επιβολή των πρώτων κυρώσεων, να εξηγηθεί στους λαούς των χωρών μελών, πόσο αποτελεσματικά είναι τα μέτρα, πόσο κόστισαν στη Ρωσία και πόσο στους ίδιους τους λαούς της ΕΕ. Και θα πρέπει να αρθούν ή να αναπροσαρμοστούν τα μέτρα εκείνα που απειλούν από τη μία με οικονομική καταστροφή  και  ανθρωπιστική κρίση την Ευρώπη, χωρίς από την άλλη να έχουν ανιχνεύσιμες επιπτώσεις στη Ρωσία. Πρέπει δηλαδή να γίνει cost and benefit analysis όχι της στήριξης προς την Ουκρανία  (το κόστος της ελευθερίας και του σεβασμού των συνόρων δεν έχει μονάδες μέτρησης), αλλά των εργαλείων και των μεθόδων με τα οποία υλοποιείται αυτή η στήριξη. 

Η ισχύς της ΕΕ και η δυνατότητά της να στηρίξει την Ουκρανία, πηγάζει αποκλειστικά από την ευρωστία της οικονομίας της. Αν υποσκάψουμε τη μόνη πηγή της ισχύος μας με μέτρα ατελέσφορα και αυτοτραυματικά, δεν θα μετατραπούμε απλώς ανώφελοι για την Ουκρανία, θα είμαστε και η ηγεσία της ΕΕ που για πρώτη φορά στην ιστορία της, παραδίδει στους διαδόχους της την Ένωση λιγότερο ισχυρή και λιγότερο ευημερούσα από ό,τι ήταν όταν την παρέλαβε.

Πρέπει να συμφωνήσουμε ότι δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο. 

Αν βρισκόμασταν σε πόλεμο, όλα τα μέτρα και οι κυρώσεις προφανώς θα ήταν όχι μόνο θεμιτά και αναγκαία αλλά και ουδεμία κριτική προσέγγισή τους θα ήταν επιτρεπτή υπό καθεστώς στρατιωτικού νόμου, συνεπώς ούτε και το παρόν σημείωμα θα μπορούσε να δημοσιευθεί.

Αν όμως κάνω λάθος και είμαστε σε μία νέα μορφή πραγματικού πολέμου με τη Ρωσία θεωρώντας την επίθεση εναντίον μίας υποψήφιας για ένταξη χώρας ως επίθεση εναντίον της επικράτειάς μας, θα πρέπει κάποιος από το Κολέγιό σας, την Ευρωβουλή ή το Συμβούλιο, να μας εξηγήσει γιατί δεν είμαστε σε πόλεμο και με την Τουρκία. Η οποία με τις ίδιες ακριβώς ανιστόρητες αρλούμπες, με τη χρήση της ίδιας ακριβώς βίας, με διάπραξη των ίδιων εγκλημάτων πολέμου, σε βάρος ενός συντριπτικά μικρότερου σε πληθυσμό και ισχύ λαού, εισέβαλε σε μία χώρα που είναι μέλος της οικογένειάς σας και κατέχει παράνομα για μισό αιώνα το ένα τρίτο του εδάφους της. Και να εξηγήσει επίσης στον 90χρονο πατέρα μου, γιατί φτωχοποιείται προς υπεράσπιση μιας χώρας που δέχεται εισβολή, ενώ δεν κάναμε τίποτε για να αυξήσουμε έστω και κατά ένα τοις χιλίοις τις πιθανότητες του να πάει πριν πεθάνει στο σπίτι του στον Άγιο Αμβρόσιο της Κερύνειας, εδώ και 48 χρόνια αφότου του το άρπαξαν οι πολυτιμότεροι φίλοι του Πούτιν.

Επειδή λοιπόν θα συμφωνήσουμε ότι δεν είμαστε σε πόλεμο, ήρθε η ώρα να κάνουμε λογαριασμό:  Πόσο κόστισαν στον Πούτιν και πόσο στις ευρωπαϊκές οικονομίες οι κυρώσεις επί της Ρωσίας και τα ρωσικά αντίμετρα επί της Ευρώπης. Και με θάρρος και ρεαλισμό να ακυρώσουμε ό,τι βλάπτει τους λαούς μας χωρίς να συμβάλλει στην αναχαίτιση της Ρωσικής βαρβαρότητας και να τα αντικαταστήσουμε με άλλα καταλληλότερα μέτρα.

Αλλιώς η φτωχοποίηση των ευρωπαϊκών λαών θα είναι η ισχυρότερη, ίσως και η μοιραία ρωγμή στο μεγαλύτερο μεταπολεμικό πρότζεκτ των πατέρων μας. Ένα πρότζεκτ ειρήνης, ανάπτυξης και ευημερίας στο οποίο ρόλο κυρίαρχου εταίρου έχει η χώρα που μέσα σε 30 χρόνια μακέλεψε δύο φορές την οικουμένη. Γιατί απλά δεν μπορεί να υπάρχει ειρήνη και ευημερία στην πανέμορφη ήπειρό μας χωρίς την Γερμανία αλλά, επιτρέψατε μου να προσθέσω, ούτε και χωρίς τη Ρωσία. 

Έχουμε ιστορικό καθήκον να κτίσουμε ξανά το ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας, το οποίο είναι αδύνατο να υπάρξει χωρίς μια ειρηνική και δημοκρατική Ρωσία. Πάρτε λοιπόν πρωτοβουλίες ειρήνης, κυρία Πρόεδρε, μπείτε μπροστά για σχεδιασμό και προώθηση συμφωνίας λήξης της αιματοχυσίας και έναρξης διαπραγματεύσεων για εξεύρεση αμοιβαία αποδεχτών ρυθμίσεων ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία. Πριν να χρεοκοπήσουμε όλοι.

Με απεριόριστη εκτίμηση,

Μιχάλης Κ. Αντωνίου, 

ιδιωτικός υπάλληλος 58 ετών».