Ένα ακόμα βήμα, συμβολικό αλλά και ουσίας, θα γίνει την ερχόμενη Παρασκευή (14/10) για την υλοποίηση ενός οράματος με τεράστια μελλοντικά οφέλη για την Κύπρο, στο οποίο, έως πρόσφατα, ελάχιστοι πίστευαν. Παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, της Ευρωπαίας Επιτρόπου Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, της υπουργού Ενέργειας Νατάσας Πηλείδου και του υπουργού Ενέργειας της Ελλάδας Κώστα Σκρέκα, θα πραγματοποιηθούν στο Προεδρικό τα εγκαίνια των έργων για το EuroAsia Interconnector, του διασυνοριακού -ιδιωτικού- έργου διασύνδεσης των ηλεκτρικών δικτύων της Ελλάδας και της Κύπρου (σε επόμενη φάση ίσως και του Ισραήλ) και προς τις δύο κατευθύνσεις (συνολικά 1.208 χλμ).
Τα έργα επί του εδάφους αναμένεται να ξεκινήσουν σύντομα, σε περιοχή κοντά στην Κοφίνου, υπό τη διαχείριση της γερμανικής Siemens, με στόχο να ολοκληρωθούν το 2027. Το -διπλό- καλώδιο που θα χρησιμοποιηθεί θα το προμηθεύσει η νορβηγική HVDC Nexans.
Με τη λειτουργία της διασύνδεσης, η Κύπρος θα πάψει να είναι η μόνη απομονωμένη αγορά ενέργειας στην ΕΕ και θα μπορεί να εισάγει φθηνή ενέργεια από ευρωπαϊκές αγορές, προς ανάπτυξη του ανταγωνισμού και της ενεργειακής ασφάλειας, αλλά και να εξάγει ηλεκτρισμό, βάσει ενός πολύ ευέλικτου συστήματος αλλαγής κατεύθυνσης της ροής στο καλώδιο.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πηλείδου: Αυξάνεται η οικονομική βιωσιμότητα των κοιτασμάτων
Οι άνθρωποι του EuroAsia Interconnector πιστεύουν ακράδαντα, βάσει μελετών, ότι η Κύπρος έχει όλα τα φόντα να εξελιχθεί σε εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται, με πολύ χαμηλό κόστος, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θα διοχετεύεται σε Ευρωπαίους αγοραστές. Η λειτουργία της διασύνδεσης θα επιτρέψει μεγάλη αύξηση στην παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά, ακόμα και αν δεν μεσολαβήσει έως τότε ανάπτυξη φθηνής αποθήκευσης ενέργειας ή αναβάθμιση του δικτύου της ΑΗΚ.
Βασικός πυλώνας του οράματος της διασύνδεσης με το ευρωπαϊκό δίκτυο, για τον οποίο είναι ενήμερη και η ΕΕ, αποτελεί η λειτουργία του EuroAsia Interconnector προς όφελος Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, είτε ως παραγωγών και εξαγωγέων, είτε ως καταναλωτών, δεδομένου ότι ήδη, στο πλαίσιο εφαρμογής μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, το δίκτυο της ΑΗΚ είναι συνδεδεμένο με το δίκτυο που ηλεκτροδοτεί τα κατεχόμενα.
Το έργο της διασύνδεσης χρηματοδοτείται με 657 εκατ. ευρώ από την ΕΕ, μέσω του προγράμματος «Ενώνοντας την Ευρώπη». Πρόκειται για τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση έργου στην Κύπρο, αλλά και τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση ανάλογου έργου στην ΕΕ. Επιπλέον, το έργο θα χρηματοδοτηθεί με 100 εκατ. ευρώ από το κυπριακό Σχέδιο Ανάκαμψης. Το συνολικό κόστος, μετά και την πρόσφατη εκτόξευση των τιμών των πρώτων υλών, υπολογίζεται κοντά στο 1.7 δισ. ευρώ. Ήδη έχουν ολοκληρωθεί συμφωνίες για πρόσθετη χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Η ανατροπή στην αγορά και ο Γολγοθάς
Οι άνθρωποι του EuroAsia Interconnector και προσωπικά ο διευθύνων σύμβουλος Νάσος Κτωρίδης χρειάστηκε τους τελευταίους πολλούς μήνες να ανεβούν έναν πραγματικό Γολγοθά για να καταφέρουν να ολοκληρώσουν τις πολύ απαιτητικές διαδικασίες για την οριστικοποίηση της χορηγίας των 657 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την επιτυχή έκβαση των διαπραγματεύσεων για πρόσθετη χρηματοδότηση από άλλους οργανισμούς και κυρίως για την επισημοποίηση συμφωνιών που ήταν στα σκαριά προ πολλού, για την εξασφάλιση του εξοπλισμού και των πρώτων υλών για το μεγαλεπήβολο έργο, κυρίως δε του διπλού καλωδίου που θα ενώσει επιτέλους την Κύπρο με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο, με πρώτο σημείο επαφής την Κρήτη. Παρ’ ότι η προεργασία είχε ξεκινήσει έγκαιρα, η κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, που προκλήθηκε μέσα στου 2021 λόγω της πανδημίας, αλλά ακόμα χειρότερα η κρίση από την εισβολή στην Ουκρανία, προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου ανατροπή στις ευρωπαϊκές αγορές, με αποτέλεσμα η δέσμευση/αγορά του αναγκαίου εξοπλισμού και η παράδοσή του εγκαίρως στον EuroAsia Interconnector να καταστεί ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, λόγω της τεράστιας και επείγουσας ζήτησης που υπάρχει για ανάλογα υλικά.
ΑΠΟΨΗ
Με το καλό να λειτουργήσει
Αυτή ναι, είναι μια καλή είδηση για την Κύπρο. Και έρχεται σε μια περίοδο που το ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα απειλεί με καταστροφή εκατοντάδες επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες και εξανεμίζει εισοδήματα νοικοκυριών. Ο διευθύνων σύμβουλος του EuroAsia Interconnector μπορεί πλέον να πει πως η πολυετής επίπονη και πολυέξοδη προετοιμασία φθάνει στο τέλος της και με την τελετή την ερχόμενη Παρασκευή στο Προεδρικό αρχίζει μια νέα περιπέτεια, η κατασκευή των υποδομών και η πόντιση του καλωδίου των χίλιων μεγαβάτ για τη διασύνδεση με την Κρήτη και μέσω αυτής με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο. Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για εισαγωγή φθηνότερου ηλεκτρισμού στην Κύπρο, αλλά -όπως επιμένει η εταιρεία- κυρίως για εξαγωγές πράσινης ενέργειας. Καλή επιτυχία.
