Η αλόγιστη επέκταση της οικιστικής ζώνης στην Αγία Φύλα υποχρεώνει το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού – Αμαθούντας (ΣΑΛΑ) στην εκτροπή ποταμού με κόστος €8 εκατ. τα οποία θα δαπανηθούν προκειμένου να αποφευχθούν οι επαναλαμβανόμενες πλημμύρες. Το έργο εντάσσεται στον ευρύτερο προγραμματισμό του ΣΑΛΑ και τώρα βρίσκεται στο στάδιο του σχεδιασμού.

Όπως ανέφερε στον «Φ» ο γενικός διευθυντής του ΣΑΛΑ, Γιάννης Τσουλόφτας, μετά την ολοκλήρωση του λεπτομερούς σχεδιασμού, αναμένεται ότι εντός του 2023 θα προκηρυχθεί από το Τμήμα Δημοσίων Έργων ο διαγωνισμός για το κατασκευαστικό συμβόλαιο του δρόμου και του οχετού. Όπως εξηγεί, το έργο αναμένεται να έχει διάρκεια κατασκευής περί τους 30 μήνες, με πρόνοια τμηματικής κατασκευής και παράδοσης του διπλού οχετού στους 16 μήνες.

Ο ίδιος εξηγεί, πως «η περιοχή της Αγίας Φύλας ταλαιπωρείται από πλημμύρες εφόσον η πορεία του ποταμού που διέρχεται από το ιστορικό κέντρο της ενορίας έχει φραχθεί από την έντονη και άτακτη οικοδομική ανάπτυξη, με αποτέλεσμα η παροχετευτικότητα της κοίτης του ποταμού να έχει μειωθεί σημαντικά και ο ποταμός να υπερχειλίζει δημιουργώντας προβλήματα και ζημιές στις παραποτάμιες περιοχές». Σύμφωνα με τον κ. Τσουλόφτα, το έργο προνοεί την εκτροπή ολόκληρου του ποταμού της Αγίας Φύλας από το σημείο που ο ποταμός διασχίζει το παραδοσιακό κέντρο της Αγίας Φύλας, προς δυσμάς κατά μήκος της Λεωφόρου Ευαγόρα Λανίτη προς τον ποταμό Γαρύλλη.

 

 

 

Ο γενικός διευθυντής του ΣΑΛΑ αναφέρει ότι ο σχεδιασμός του Συμβουλίου για αποτελεσματική αντιπλημμυρική προστασία της Λεμεσού προνοεί τέσσερα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα συνολικού προϋπολογισμού πέραν των €40 εκατομμυρίων..

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Πέραν του έργου της Αγίας Φύλας, τα άλλα τρία μεγάλα έργα είναι τα ακόλουθα:

1. Μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο μείζονος Λεμεσού. Το κόστος εκτιμήθηκε στα €20 εκατ. και προνοεί την κατασκευή ενός τεράστιου δικτύου ομβρίων, αποτελούμενου από σωληνωτούς και ορθογωνικούς αγωγούς συνολικού μήκους πέραν των 21 χιλιομέτρων. Το έργο εκτείνεται και στους πέντε δήμους (Λεμεσού, Κάτω Πολεμιδιών, Μέσα Γειτονιάς, Αγίου Αθανασίου και Γερμασόγειας). Με το έργο αυτό θα εκτρέπονται τα όμβρια ύδατα από τις βόρειες περιοχές της μείζονος Λεμεσού προς τις κοίτες των ποταμών ή προς υφιστάμενα συστήματα ομβρίων, έτσι ώστε να μειωθεί ο όγκος των επιφανειακών νερών που πλημμυρίζουν συγκεκριμένες περιοχές της πόλης και να μην αφήνεται το νερό να κατέρχεται νοτιότερα προς το κέντρο της πόλης.

Αναμένεται ότι με το έργο αυτό θα δοθούν ριζικές λύσεις σε προβλήματα πλημμυρών που ταλαιπωρούν εδώ και πάρα πολλά χρόνια συγκεκριμένες περιοχές της ευρύτερης Λεμεσού, όπως η Βόρεια και η Νότια Εκάλη, η περιοχή του Τσιρείου Σταδίου, η περιοχή του Πανεπιστημίου Frederick, η περιοχή μεταξύ αυτοκινητόδρομου και Λεωφόρου Σπύρου Κυπριανού στα Κάτω Πολεμίδια, η περιοχή της Πανθέας στη Μέσα Γειτονιά, ο περιοχή της οδού Σφαλαγγιωτίσσης στον Άγιο Αθανάσιο, η περιοχή της οδού Πατρών στη Γερμασόγεια και άλλες περιοχές.

Οι κατασκευαστικές εργασίες άρχισαν τον Απρίλιο του 2021 και για ολοκλήρωση του έργου εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν περί τους 30 μήνες. Σύμφωνα με τον κ. Τσουλόφτα, το έργο προχωρεί με πολύ ταχείς ρυθμούς και έχει ήδη συμπληρωθεί πέραν του 60% των εργασιών. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023.

2. Μεγάλο Αντιπλημμυρικό Έργο Κέντρου Λεμεσού, εκτιμώμενης αξίας €8 εκατ. Αφορά την κατασκευή σωληνωτών και ορθογωνικών αγωγών συνολικού μήκους πέραν των 4 χιλιομέτρων. Το έργο στοχεύει να προστατεύσει από τις πλημμύρες δύο σημαντικές περιοχές του ιστορικού κέντρου της πόλης, συγκεκριμένα την περιοχή του Μεσαιωνικού Κάστρου και την περιοχή της Οδού Ανεξαρτησίας, της εμπορικότερης οδού της πόλης.

Πρόκειται για έργο με εξαιρετικά μεγάλο βαθμό δυσκολίας εφόσον προνοεί εκτεταμένες και πολύ βαθιές εκσκαφές σε 27 δρόμους στο κέντρο της πόλης, όπου υπάρχει αυξημένη τροχαία κίνηση και έντονη εμπορική δραστηριότητα. Για επιτάχυνση του έργου και ελαχιστοποίηση των διαταραχών στην εύρυθμη λειτουργία της πόλης κατά τη διάρκεια των εργασιών, το ΣΑΛΑ περιέλαβε στο συμβόλαιο αυστηρά χρονοδιαγράμματα. Το έργο βρίσκεται, επίσης, στο στάδιο των κατασκευαστικών εργασιών με πέραν του 30% του έργου να έχει ήδη υλοποιηθεί ενώ αναμένεται να ολοκληρωθεί περί τα τέλη του 2023.

3. Λίμνη κατακράτησης ομβρίων στον Άγιο Αθανάσιο. Η λίμνη χωροθετείται εντός της περιοχής του Δήμου Αγίου Αθανασίου και εφάπτεται της νότιας πλευράς του αυτοκινητόδρομου, μεταξύ των κυκλικών κόμβων Αγίου Αθανασίου (Λινόπετρας) και Μέσα Γειτονιάς. Ο χώρος αποτελεί μια φυσική κοιλότητα στην οποία καταλήγει ο κεντρικός κλάδος του ποταμού Βαθειά. Η κοίτη του ποταμού αυτού, νότια του αυτοκινητόδρομου, έχει συρρικνωθεί από τη ραγδαία αστικοποίηση και ανέγερση κατασκευών πλησίον ή εντός της κοίτης του ποταμού, με αποτέλεσμα να περιορίζεται η παροχετευτικότητα του ποταμού.

Με τη δημιουργία της λίμνης, οι μεγάλες ποσότητες βρόχινου νερού που καταλήγουν στον ποταμό συγκρατούνται, έτσι ώστε να απομακρύνεται το ενδεχόμενο υπερχείλισης του ποταμού και αφήνονται σταδιακά και ελεγχόμενα στο κατάντι ρέμα, με τρόπο που να μην δημιουργούνται προβλήματα στις παραποτάμιες περιοχές.

Όπως αναφέρει ο κ. Τσουλόφτας, οι λίμνες κατακράτησης θεωρούνται ένας περιβαλλοντικά ωφέλιμος τρόπος διαχείρισης ομβρίων υδάτων, και εντάσσονται στο πλαίσιο της πολιτικής του ΣΑΛΑ για δημιουργία Αειφόρων Συστημάτων Διαχείρισης Ομβρίων, εφόσον με τη μέθοδο αυτή εμπλουτίζεται ο υπόγειος υδροφορέας και μειώνεται η ανάγκη για κατασκευή τεράστιων και κοστοβόρων συστημάτων αποχέτευσης Ομβρίων.

Η λίμνη του Αγίου Αθανασίου θα έχει χωρητικότητα περίπου 70.000 κυβικά μέτρα και έχει σχεδιαστεί για μία περίοδο επαναφοράς 25 ετών με ροή 25 κυβικών μέτρων νερού το δευτερόλεπτο. Το εκτιμώμενο κόστος κατασκευής ανέρχεται στα €4 εκατ. Το έργο βρίσκεται τώρα στο στάδιο της εξασφάλισης της απαιτούμενης γης μέσω απαλλοτριώσεων και θα ακολουθήσει ο λεπτομερής σχεδιασμός.

Πλημμύρες από τα βάθη των αιώνων

O γενικός διευθυντής του ΣΑΛΑ εξηγεί ότι το κέντρο της Λεμεσού υποφέρει από καταστροφικές πλημμύρες εδώ και αρκετούς αιώνες και μάλιστα οι ιστορικές αναφορές ανάγονται στην εποχή των Φράγκων, των Ενετών, των Οθωμανών και των Βρετανών και μέσω τους περιγράφεται το διαχρονικό αυτό φαινόμενο. Όπως εξηγεί ο κ. Τσουλόφτας, χρονογράφοι και ιστορικοί, όπως ο Λεόντιος Μαχαιράς, ο Giovanni Villani, ο Φλώριος Βουστρώνιος, ο Ευστάθιος Παρασκευάς – Παλαίμαχος και άλλοι, περιγράφουν με συγκλονιστικές λεπτομέρειες τις καταστροφικές πλημμύρες στη Λεμεσό και τις συνέπειές τους.

Εξάλλου, ο J. P. Foscolo, επίσημος φωτογράφος των βρετανικών στρατευμάτων, αποτύπωσε φωτογραφικά τη βιβλική καταστροφή από την πλημμύρα του 1880, κατά την οποία κατέρρευσαν περισσότερα από 100 σπίτια, η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου και το γειτονικό Τζαμί Τζετίτ, δίπλα στην κοίτη του Ποταμού Γαρύλλη. Τέλος, σχετική αναφορά καταγράφεται και στο ποίημα του Βασίλη Μιχαηλίδη υπό τον τίτλο, «Η 31η Οκτωβρίου 1894 εν Λεμησσώ»: «Υπό ρεύματος μεγίστου αίφνης όλη κατεκλήστη, κι έγεινεν εις μίαν ώραν όλη θάλλασσα παντού.»

Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΣΑΛΑ, πλημμύρες καταγράφονται και στη σύγχρονη ιστορία της Λεμεσού με μνημειώδεις τις πλημμύρες του 1954 και του 1969, καθώς επίσης και πιο πρόσφατες πλημμύρες, οι οποίες επέφεραν σοβαρές καταστροφές στην πόλη. ,

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Πληρώνουμε την ασυνέπειά μας

Οι πλημμύρες προϋπήρχαν, όχι μόνο στη Λεμεσό αλλά και στις υπόλοιπες πόλεις και το φαινόμενο θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με λιγότερα χρήματα και μικτότερης έκτασης έργα, αν ως κοινωνία και ως Πολιτεία λειτουργούσαμε υπέρ του δημοσίου συμφέροντος αντί του ιδιωτικού. Τα προβλήματα μεγιστοποιήθηκαν όταν καταλάβαμε κοίτες ποταμών και όταν εξαφανίσαμε και συρρικνώσαμε ποταμούς και παραπόταμους. Και ενώ ο αριθμός αυτών που ωφελήθηκαν είναι μικρός, σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού, τελικά θα πληρώσουμε όλοι δεκάδες αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ παγκυπρίως για να υλοποιηθούν έργα, κάποια εκ των οποίων θα ήταν αχρείαστα αν δεν ενεργούσαμε τόσο αυθαίρετα. Και αντί να κατεδαφιστούν τα παράνομα, κάθε φορά που προκαλούνταν καταστροφές από πλημύρες, συνεισφέραμε όλοι για να τα ξανακτίσουν.