Αρλ: Φόρος τιμής στον αφρικανό φωτογράφο Τζέιμς Μπάρνορ

Καθυστερημένος φόρος τιμής στον Γκανέζο φωτογράφο Τζέιμς Μπάρνορ είναι η έκθεση «Stories. The Portfolio 1947-1987» η οποία φιλοξενείται στο κέντρο τεχνών Luma στην Αρλ, στο πλαίσιο του φετινού φεστιβάλ Rencontres d’Arles στη Γαλλία.

Ο 93χρονος σήμερα Μπάρνορ γεννήθηκε στις 6 Ιουνίου του 1929 στην Άκρα, της Γκάνα (ή Χρυσή Ακτή, όπως ήταν τότε γνωστή η βρετανική αποικία). Στην τέχνη της φωτογραφίας τον μύησε ο ξάδερφός του J.P. Dodoo. Δημιούργησε τα πρώτα πορτρέτα του στον δρόμο, με φυσικό φως και φόντο (σσ: πέτασμα) που δανειζόταν από τον θείο του. Άνοιξε, με επωνυμία «Ever Young», το πρώτο στούντιό του στην Τζέιμσταουν.

Ήταν όμως και ρεπόρτερ που έμαθε την τέχνη στην Daily Graphic. «Η Daily Graphic έστελνε φωτογράφους να τραβήξουν φωτογραφίες, έχοντας την ιδέα να παράγει όχι στατικά πορτρέτα σε στούντιο αλλά καθημερινές εικόνες ανθρώπων να κάνουν τα διάφορά τους. Την επόμενη μέρα, ο κόσμος έβλεπε τον εαυτό του στην εφημερίδα» εξήγησε ο Μπάρνορ σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Μάργκαρετ Μπίζι και τον Φράνσις Χότζσον.

Στους εορτασμούς, ανήμερα της Ημέρας της Ανεξαρτησίας, στις 6 Μαρτίου του 1957, ο Μπάρνορ ήταν σε αποστολή για το διεθνές πρακτορείο Black Star· ο φακός του αιχμαλώτισε τον νέο πρωθυπουργό και μελλοντικό Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Γκάνας, τον Κβάμε Νκρούμαχ ο οποίος θεωρείται ο πατέρας του Παναφρικανισμού.

Την προηγουμένη, ο Μπάρνορ είχε συναντήσει τον Τζιμ Μπέιλι, τον ιδρυτή το 1951 του με έδρα το Γιοχάνεσμπουργκ περιοδικού Drum, ενός περιοδικού που πυροδότησε «πολιτιστική επανάσταση» στη Νότια Αφρική. Ο Μπέιλι και η ομάδα του έκαναν κοινωνικά ορατούς τους Μαύρους και το περιοδικό, με κυκλοφορία 400.000 αντίτυπα, διανεμόταν επίσης και στην Γκάνα, τη Νιγηρία και την Ανατολική Αφρική.

Δυο χρόνια μετά, ο Μπάρνορ εγκαθίσταται στην Αγγλία, όπου έμεινε για δέκα χρόνια· «για να διευρύνει τις γνώσεις του». Πηγαίνει σε βραδινά μαθήματα στο London College of Printing, μαθαίνει για το χρώμα στο Colour Processing Laboratory, γίνεται βοηθός στο Medway College of Art στο Ρότσεστερ. Όλο αυτό το διάστημα συνεχίζει συνεργασία με το Drum. Με τον επιστροφή του στην Άκρα το 1969, ανοίγει το πρώτο εργαστήριο έγχρωμης φωτογραφίας και το 1973 ξαναρχίζει πορτρέτα στο καινούργιο του στούντιο, το «X23». Αυτή ήταν η χρυσή περίοδός του, στην οποία άρχισε να σχεδιάζει διαφημίσεις και εξώφυλλα δίσκων.