Πλανητάριο Κύπρου, Αστεροσκοπείο Τροόδους, αστροτουρισμός, νέες οργανώσεις Αστρονομίας και Διαστήματος, εκατοντάδες ερασιτέχνες αστρονόμοι και φίλοι της αστρονομίας, δύο Κύπριες αναλογικές αστροναύτες και μόλις πριν λίγες μέρες ο πυρηνικός αστροφυσικός της NASA καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγο, Θανάσης Οικονόμου, βρέθηκε στην Κύπρο όπου τιμήθηκε για την πολύτιμη συνεισφορά του στα κυπριακά αστρονομικά δρώμενα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ένα… διαστημόπλοιο στο Τρόοδος
Η Αστρονομία αναπτύσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια ενώ μεγάλες δράσεις στο πεδίο αναμένονται τα επόμενα χρόνια Μόλις πρόσφατα, δυο νέοι επιστημονικοί οργανισμοί στον τομέα της Αστρονομίας ιδρύθηκαν στην Κύπρο. Πρόκειται για το Ινστιτούτο Επιστήμης, Εκπαίδευσης και Πολιτισμού «Interstellar» και τη Διαστημική Ένωση Αστρονομίας και Διαστήματος «Ωρίων».
Ο εκτελεστικός διευθυντής του Interstellar Institute, Αχιλλέας Κεντώνης, μίλησε στον «Φ» για την άνθιση της Αστρονομίας στον τόπο μας και τις πολλές απαιτήσεις για το αύριο.
-Ποια ήταν η αρχική ιδέα για την δημιουργία του Interstellar;
Η αρχική ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένας ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός οργανισμός που θα σχεδιάζει, αναπτύσσει, και διεκπεραιώνει προγράμματα που σχετίζονται με την επιστημονική έρευνα, εκπαίδευση, και τον πολιτισμό. Συγκέντρωσε ήδη όλες τις ειδικότητες και τα ταλέντα που σχετίζονται με την αστρονομία και το διάστημα και που στερούνταν μιας ουσιαστικής και οργανωμένης υποδομής. Μιας υποδομής που να μπορεί κάποιος να ανταλλάσσει γνώση και εμπειρίες, να ενημερώνεται, και το πολυπληθές κοινό των φίλων του διαστήματος να εκπαιδεύεται. Και τέλος, επανεξετάζει και συνεισφέρει στο διαπολιτισμικό γίγνεσθαι του σήμερα μέσα από την φιλοσοφία, τις ανθρωπιστικές και θετικές επιστήμες.
-Πού στοχεύει η δράση του νέου οργανισμού;
Ίσως δεν είναι τυχαίο που το μήλο στα ισπανικά λέγεται «μανθάνω». Αυτό το γιατί, που είναι η αιώνια σπίθα που μας καλεί και προκαλεί να μαθαίνουμε και να διαμορφώνουμε αυτό που ονομάζουμε ανθρώπινος πολιτισμός, με τα καλά του και τα κακά του.
Το Interstellar Institute, σεβόμενο όλους τους μέχρι τώρα πρωτοπόρους αστροφυσικούς και επιστήμονες διαστήματος, στοχεύει να είναι η φερέγγυα επιστημονική φωνή που θα εκπαιδεύει, θα ερευνά μέσα από ακαδημαϊκά ιδρύματα, εντός και εκτός Κύπρου και θα δημιουργεί πρότυπα και ευκαιρίες στους νέους μας για να μπορούν να διαμορφώσουν το μέλλον τους και να εκμεταλλευτούν τις νέες θέσεις εργασίας στους τομείς της αστροφυσικής και διαστήματος.
-Για την διαμόρφωση εθνική πολιτικής στο Διάστημα που βρισκόμαστε;
Αναπτύσσουμε ήδη συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς με στόχο να προσφέρει στην Κύπρο και στην Ευρώπη ευκαιρίες, που ήδη υπάρχουν πολλές, που αξιοποιώντας τες θα επωφεληθούμε ως κοινωνία και ως άνθρωποι.
Υπάρχει μεγάλη ανάγκη προς αυτή την κατεύθυνση. Αρχίζοντας από τη διαμόρφωση εθνική πολιτικής διαστήματος σε πολιτικό επίπεδο, την ανάπτυξη νέων διεθνών νομοθεσιών, την πληροφορική, τα μαθηματικά, την έρευνα στην ιατρική και γεωργία, την προστασία του περιβάλλοντος, την ανάλυση και οπτικοποίηση δεδομένων, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και πολλές άλλες. Μπορεί να αργήσαμε να μπούμε ως Κύπρος στην αρένα του διαστήματος, μα τώρα ενωμένοι μπήκαμε σε τροχιά και με ταχύτητα.
– Όλες αυτές οι ειδικότητες υπάρχουν ήδη στην Κύπρο;
Βεβαίως, αλλά χρειάζονται την ανάλογη καθοδήγηση και στοχο-προσήλωση και ευκαιρίες για να ανθήσουν. Για αυτό είμαστε εδώ, για να λειτουργήσουμε ως καταλύτες σε αυτή την προσπάθεια μέσα από ευελιξία και τεχνογνωσία που μαζέψαμε γύρω μας. Είμαστε στη διάθεση του υφυπουργείου Καινοτομίας να συνεισφέρουμε και σε τοπικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο χωρίς να ξεχνάμε τις νέες γενιές. Αυτές οι γενιές πληρώνουν το βαρύ τίμημα των ανεξέλεγκτων περιβαλλοντικών, πολιτισμικών και κοινωνικών επιπτώσεων του σύγχρονου πολιτισμού μας.
-Υπάρχει μια άνθιση στον τομέα της Αστρονομίας. Το Interstellar ήρθε στην ώρα αυτής της άνθισης;
Πράγματι! Ευελπιστούμε, οι πράξεις μας ως ινστιτούτο, να δημιουργήσουν καλές πρακτικές όπου το εγώ θα γίνεται εμείς, και το ατομικό θα γίνεται συλλογικό.
Τα τελευταία 5 χρόνια ήταν κομβικής σημασίας για την Κύπρο στην αστρονομία και το διάστημα. Πρέπει να πω πως είμαστε ευγνώμονες σε όλους αυτούς που τα τελευταία 20 χρόνια έκαναν άοκνες προσπάθειες και με σκληρή δουλεία δημιούργησαν μεγάλες κοινότητες φίλων της αστρονομίας, αστροφυσικής και διαστήματος και διψούν για γνώση και εμπειρίες για το διάστημα.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ χρωστάμε στον καθηγητή Θανάση Οικονόμου που με την παρουσία και τις συμβουλές του σε κρατικό, τοπικό και ατομικό επίπεδο ήταν η σπίθα που ένωσε σχεδόν όλες τις δυνάμεις του τόπου και σήμερα, με πολύ υπερηφάνεια, η Κύπρος αποκτά δύο διαμάντια γνώσης για το διάστημα.
-Ποια είναι αυτά;
Πρόκειται για το Πλανητάριο Κύπρου που με την ευγενή πρωτοβουλία και χρηματοδότηση του κ. Βιατισλάβ Ζαρένκοφ ολοκληρώνεται στα μέσα του επόμενου χρόνου και του αστεροσκοπείου Τροόδους στα Αγρίδια που επίσης θα είναι έτοιμο την ίδια εποχή.
Στον χώρο του διαστήματος δεν μετρά το μέγεθος αλλά η γνώση, οι συνεργασίες και η γεωγραφική τοποθεσία. Η Κύπρος μπορεί και θέλει να ανορθώσει επιστημονικό ανάστημα σε αυτό τον τομέα.
-Το υφυπουργείο Καινοτομίας και Έρευνας συμμετέχει;
Το υφυπουργείο και προσωπικά ο ίδιος ο κ. Κόκκινος από την πρώτη στιγμή μας στηρίζουν. Η εκδήλωση για τον Θανάση Οικονόμου βρισκόταν υπό την αιγίδα τους.
Πρέπει να εκμεταλλευτούμε τις διεθνείς συγκυρίες και ευκαιρίες που έχουν δημιουργηθεί για την Κύπρο. Εμείς σαν Interstellar Institute αλλά και σαν Οργανισμός αστρονομίας και διαστήματος ORION θα αφιερώσουμε χρόνο, γνώση και ενέργεια και θα την προσφέρουμε στο νέο αλλά πολύτιμο υφυπουργείο για την Καινοτομία και την Έρευνα.
