Η νέα δυναμική στις σχέσεις Γαλλίας και Κυπριακής Δημοκρατίας, διαμορφώνει νέα δεδομένα τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Είναι σαφές ότι το πλαίσιο που συζητείται την τελευταία περίοδο, αναδεικνύει νέους άξονες πολιτικής δράσης και ενίσχυσης των ήδη υφιστάμενων, που περιλαμβάνονται στη στρατηγική ατζέντα του 2016, η οποία θα επικαιροποιηθεί και αναβαθμιστεί.
Οι δυο κυβερνήσεις έχουν κάνει ήδη βήματα, αντάλλαξαν κείμενα και σε αυτή τη φάση προχωρούν ώστε να τύχει επεξεργασίας ένα κοινό, που θα οδηγήσει στο τελικό. «Στόχος είναι όπως η στρατηγική συμμαχία να μεταφράζεται σε απτή συνεργασία», ανέφερε αρμόδια πηγή, σημειώνοντας πως θα γίνονται πρακτικά βήματα και δεν θα είναι διακηρυκτικού χαρακτήρα το κείμενο.
Όπως έχει αναφέρει προ ημερών ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μόλις υπάρξει κατάληξη, θα έλθει επί τούτου στην Κύπρο ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν για τις υπογραφές. Τούτο δεν αποκλείεται να γίνει ακόμη και τον Αύγουστο, το αργότερο, όμως, το φθινόπωρο.
Οι δυο κυβερνήσεις θέλουν, συνεπώς, τούτο να γίνει σύντομα και αποτελεί προτεραιότητα για τους δυο Προέδρους, να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις και να θεσμοθετηθεί η συνεργασία. Οι Μακρόν και Χριστοδουλίδης έχουν αναθέσει το ζήτημα τούτο στους Υπουργούς Εξωτερικών και τους Υφυπουργούς Ευρωπαϊκών Θεμάτων των κυβερνήσεων τους.
Το επόμενο σημαντικό βήμα στην προσπάθεια αυτή είναι η άφιξη στη Λευκωσία, με πρόσκληση του Κύπριου ομολόγου του, Κωνσταντίνου Κόμπου, του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών, Ζαν- Νοέλ Μπαρό. Ο κ. Μπαρό θα έλθει στην Κύπρο για να μιλήσει στην ετήσια σύναξη των πρέσβεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, που χρονικά τοποθετείται στις 28-29-30 Ιουλίου. Ο Γάλλος αξιωματούχος θα επισκεφθεί το νησί στις 30-31 Ιουλίου. Ο Γάλλος ΥΠΕΞ θα είναι ο επίσημος ομιλητής στους Κύπριους πρέσβεις, αλλά η παρουσία του θα συνδυασθεί και με την πραγματοποίηση διμερών συνομιλιών και για εις βάθος συζήτηση, των λεπτομερειών του κειμένου στρατηγικής συνεργασίας. Για την ακρίβεια συμφωνήθηκε από τους δυο ΥΠΕΞ η αξιοποίηση της εδώ παρουσίας του κ. Μπαρό για να συζητηθεί διεξοδικά το κείμενο, το οποίο προφανώς και μέχρι τότε θα βρίσκεται στην τελική του φάση.
Τηλεδιάσκεψη και κωδικοποίηση
Ενόψει τούτου, η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μαριλένα Ραουνά, είχε την περασμένη Δευτέρα, 14 Ιουλίου, συζήτηση μέσω τηλεδιάσκεψης με τον Γάλλο ομόλογό της, Μπέντζαμέν Χαντάτ, στη διάρκεια της οποίας τέθηκαν όλα τα ζητήματα και εγέρθηκαν και κάποια θέματα ώστε να περιληφθούν στο τελικό κείμενο. Ζητήματα, εν πολλοίς, που ενισχύουν τη στρατηγική συνεργασία Γαλλίας και Κύπρου. Η γαλλική πλευρά ανέλαβε να κωδικοποιήσει τους βασικούς άξονες, που προέκυψαν από τη συζήτηση στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης της περασμένης Δευτέρας. Αυτό αναμένεται να γίνει τις επόμενες ημέρες και το κείμενο θα σταλεί στη Λευκωσία για παρατηρήσεις με στόχο, ει δυνατόν, το τελικό να βρεθεί στο τέλος του τρέχοντος μηνός ενώπιον του Κωνσταντίνου Κόμπου και του Ζαν- Νοέλ Μπαρό. Ενόψει του γεγονότος ότι οι Χριστοδουλίδης και Μακρόν βιάζονται να υπάρξει αποτέλεσμα, οι συνεργάτες τους τρέχουν για να προλάβουν, ώστε σύντομα να υπογραφεί η στρατηγική συνεργασία.
Τι θα περιλαμβάνει
Το κείμενο, που θα οριστικοποιηθεί καλύπτει πολλούς τομείς συνεργασίας. Μεταξύ αυτών αναφέρονται τα εξής πεδία:
Πρώτο, στα θέματα της άμυνας, στην οποία υπάρχει συνεργασία ( εφεξής και με την εμπλοκή κυπριακών εταιρειών). Διαπιστώνεται, πάντως, ότι υπάρχει εκατέρωθεν βούληση για εμβάθυνση. Το Παρίσι επιδεικνύει ενδιαφέρον για στρατιωτικές κι άλλες υποδομές στην Κύπρο. Στη στρατηγική συμφωνία θα περιλαμβάνεται και αναφορά σε «Κρίσιμες Υποδομές» (λιμάνια αεροδρόμια). Υπενθυμίζεται το γαλλικό ενδιαφέρον, που επιδείχθηκε για διευκολύνσεις σκαφών και την κατασκευή υποδομών, δίπλα στη ναυτική βάση στο Μαρί. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι το Μαρί για επί τόπου μελέτη του χώρου επισκέφθηκαν ομάδες Γάλλων ειδικών, τον Απρίλιο του 2019, για σκοπούς που έχουν να κάνουν με τον σχεδιασμό και κατασκευή ναυστάθμου.
Δεύτερο, στα θέματα της ασφάλειας, που αφορούν και το διμερές επίπεδο και το ευρωπαϊκό.
Τρίτο, καθορισμός συγκεκριμένων σχεδιασμών για την περιοχή, στο πλαίσιο περιφερειακών δράσεων. Σε αυτό εντάσσεται και ο μεγάλος Διάδρομος Ινδίας – Μ. Ανατολής – Ευρώπης – IMEC, στον οποίο η Κύπρος είναι στο σχεδιασμό και η Γαλλία μπορεί να ενταχθεί προσφέροντας τεχνογνωσία και συνεργασίες σε διάφορα ζητήματα.
Τέταρτο, στα ζητήματα της καινοτομίας ( κοινά σχεδιασμοί στο πεδίο της άμυνας, παιδείας, ψηφιοποίησης κ.ά).
Πέμπτο, στα θέματα της εκπαίδευσης.
Έκτο, στα ζητήματα του εμπορίου.
Έβδομο, στα θέματα ασφάλειας της ναυσιπλοΐας.
Όγδοο, στο κρίσιμο ζήτημα του μεταναστευτικού.
Ένατο, στα ζητήματα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Περαιτέρω, συζητείται η συγκρότηση ενός μηχανισμού παρακολούθησης και υλοποίησης δράσεων, με ετήσιες συναντήσεις σε επίπεδο υπουργών εξωτερικών και ενδιάμεση αξιολόγηση της πορείας σε ψηλό επίπεδο αξιωματούχων των δυο κρατών.
Στην εικόνα τα ευρωτουρκικά
Η στρατηγική αυτή συνεργασία, μπορεί να προσεγγισθεί μέσα από τις διεργασίες στην ευρύτερη περιοχή και τη συνεχή ανακατανομή ισχύος. Είναι σαφές πως η στρατηγική παρουσία της Γαλλίας στην περιοχή επιδιώκεται μέσα σε συμμαχίες, που μπορούν να γίνουν σε συγκεκριμένη βάση.
Στην εξίσωση της συνεργασίας μπαίνουν και τα ευρωτουρκικά. Είναι σαφές πως και οι δυο χώρες θεωρούν πως μέσα από τα ευρωτουρκικά μπορούν να γίνουν βήματα και στο Κυπριακό. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι κατά την πρόσφατη σύνοδο του ΝΑΤΟ, στο περιθώριο των εργασιών συναντήθηκαν, οι ηγέτες της Γαλλίας και της Τουρκίας, Εμανουέλ Μακρόν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο τελευταίος ζήτησε τη γαλλική βοήθεια για ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Ο κ. Μακρόν φέρεται να έχει αναφέρει στον Τούρκο συνομιλητή του πως για να υπάρξει πρόοδος θα πρέπει να γίνουν και βήματα από την Τουρκία στο Κυπριακό. Τα ίδια άκουσε και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακά Φιντάν, από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, στη Νέα Υόρκη.
Είναι σαφές πως η Τουρκία θέλει διακαώς πρόοδο στο πεδίο των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κατοχική Τουρκία ενδιαφέρεται, κυρίως, για συμμετοχή της στα θέματα της ευρωπαϊκής άμυνας, αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης ( υπενθυμίζεται ότι στο Πρωτόκολλο της Άγκυρας, περιλαμβάνονται και κυπρογενείς υποχρεώσεις, όπως το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών σε κυπριακά πλοία). Περαιτέρω, η Άγκυρα ζητά την απελευθέρωση της βίζας. Υπενθυμίζεται πως σε σχέση με το τελευταίο στην έκθεση της Κομισιόν για την Τουρκία ( Ούρσουλα- Μπορέλ) καλούνταν να κράτη-μέλη να εξερευνήσουν τρόπους να διευκολύνουν την πρόσβαση Τούρκων πολιτών σε αιτήσεις για βίζα στην Ε.Ε., αξιοποιώντας τις υπάρχουσες διευκολύνσεις.
Με ΗΠΑ και Βρετανία
Είναι σαφές πως σύντομα θα υπάρξουν νέα για τη στρατηγική συμμαχία των δυο εταίρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της Γαλλίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σημειώνεται συναφώς ότι η Λευκωσία έχει εγκαινιάσει στρατηγικό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία.
Είναι προφανές πως τέτοιες συμφωνίες θεωρούνται από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτέλεσμα του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει- και διαδραματίζει όπως προκύπτει από τις εξελίξεις- στην περιοχή. Παράλληλα, όμως, εκτιμάται πως τα ανοίγματα αυτά και οι συνεργασίες ενισχύουν και το κράτος της Κύπρου σε διάφορα πεδία. Γι αυτό και επιδιώκονται αυτές οι συνεργασίες, με στόχο της Λευκωσίας να είναι, όπως λέγεται στη διπλωματία, win-win.