Έξι καλλιτέχνιδες εμπνέονται από το αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου και δημιουργούν εγκαταστάσεις, βίντεο, περφόρμανς και γλυπτά τα οποία αναπτύσσουν ένα διάλογο με τον ιστορικό χώρο.
Με αφορμή την Ημέρα των Μουσείων, οι πύλες του αρχοντικού του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου άνοιγαν κάθε χρόνο για μια σειρά εκδηλώσεων με μουσική, εκθέσεις, ξεναγήσεις και εργαστήρια. Η πανδημία ανέστειλε τις εκδηλώσεις αυτές οι οποίες φέτος, τρία χρόνια μετά, επανέρχονται με τη χαλάρωση των μέτρων για τον κορωνοϊό. Το αρχοντικό θα ζωντανέψει και πάλι στις 20 Μαΐου με την έκθεση «Shifting identities – a tale of dissolving narratives» στην οποία συμμετέχουν έξι καλλιτέχνιδες: Η Μαριάννα Κωνσταντή, η Αριάννα Οικονόμου και η Ελίνα Ιωάννου από την Κύπρο, η Αικατερίνη Γεγησιάν και η Βάνα Ντατσούλη από την Ελλάδα, και η Belle Shafir από το Ισραήλ. Την έκθεση επιμελήθηκε ο δρ Κώστας Πράπογλου σε οργάνωση της BPRarts Cultural Management, με τη συνεργασία του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου και χρηματοδότηση από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
Οι έξι καλλιτέχνιδες προσκλήθηκαν από τον επιμελητή να δημιουργήσουν έργα σύγχρονης τέχνης με έμπνευση το αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου. Με μια σειρά από εγκαταστάσεις, βίντεο, ηχοτοπία, γλυπτική και περφόρμανς, οι εικαστικοί αναπτύσσουν διάλογο με το ιστορικό κτήριο και τη γειτονιά. «Το αρχοντικό του Κορνέσιου κρύβει έναν κήπο μυστηρίων, έναν τόπο αξιοπερίεργων εικόνων. Θα προσπαθήσουμε να τα ξεκλειδώσουμε και να αποκαλύψουμε τι είναι αυτό που περιμένει να αισθανθούμε, να οσφρηστούμε και να ομολογήσουμε», σχολιάζει ο κ. Πράπογλου. «Τα εκτιθέμενα έργα καταλαμβάνουν τον κήπο και τους παρακείμενους χώρους του. Η επιμελητική πρόθεση είναι να δοθεί φωνή στο γυναικείο στοιχείο, τοποθετώντας το έξω από τα περιοριστικά όρια του σπιτιού, ανοίγοντας όλες τις πόρτες και απελευθερώνοντάς το για να εκπέμψει άνευ όρων το εκφραστικό και δημιουργικό του πνεύμα. Ο θεατής ενθαρρύνεται να εξερευνήσει όλους τους χώρους του κήπου και να ανακαλύψει τα έργα τέχνης».
Στα εγκαίνια της έκθεσης που θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 20 Μαΐου στις 19:00, θα παρουσιαστεί η επιτελεστική δράση (performance) «Shapes of Water» της χορογράφου και περφόρμερ Αριάννας Οικονόμου.
Σχολαστικά χορογραφημένη και έχοντας ενσωματώσει όλα τα ζωτικά στοιχεία του χώρου, η δράση πραγματοποιείται σε ένα από τα βασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία του αρχοντικού: Την κεντρική κρήνη του νερού που έχει δημιουργηθεί από μια αρχαία σαρκοφάγο και ένα κάθετο στοιχείο, χρονολογημένο σε μεταγενέστερη φάση. Μέσω της έντονης σωματικής κίνησης και σε συνδυασμό με την απόκοσμη ελαστικότητα ενός έτοιμου υλικού, η Οικονόμου ενστερνίζεται τη ρευστότητα του χρόνου μέσα σε έναν υλικό και άυλο τόπο.
Η εγκατάσταση «Dismantled Memory» (2022) της Μαριάννας Κωνσταντή αποτίει φόρο τιμής σε πτυχές της θηλυκότητας που σχετίζονται όχι μόνο με την ιστορία του κτηρίου αλλά και με το ιστορικό υπόβαθρο της περιοχής. Έχοντας συλλέξει δείγματα αποτυπωμάτων τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό του χώρου, η καλλιτέχνις παράγει μια μεγάλη σειρά από περίεργα αντικείμενα που με μαγικό τρόπο αναγεννιούνται σε νέα μεγέθη, φόρμες και υλικά. Μια σύνθεση ψηφιακής μουσικής από ηχητική εγκατάσταση ενσωματώνει φυσικούς και κατασκευασμένους ήχους, στρέφοντας το βλέμμα μας προς τoν επαναπροσδιορισμό της ομορφιάς και της επιθυμίας.
Στην τρίπτυχη εγκατάστασή της Αντίσταση (Resistance), η Ελίνα Ιωάννου χρησιμοποιεί ανθετικά είδη φυτών όπως οι φραγκοσυκιές ή ο τρέμιθος και υλικά όπως η πέτρα και τα κελύφη σαλιγκαριών. «Πώς μπορούν τα σαλιγκάρια και ο αιωνόβιος τρέμιθος να αφηγηθούν την ιστορία του νησιού; Και ποιο φυτό θα μπορούσε ίσως σήμερα να διαδεχθεί τις δάφνες και την ελιά; Πέρα από τον διαχωρισμό Φύσης – Πολιτισμού, γη, αέρας, νερό, φυτά, πέτρες και ορυκτά, μη αναγώγιμα στην απλή υλικότητά τους, γίνονται ταυτόχρονα σύμβολα, μέσο και εργαλεία. Η αρχέγονη ανθρώπινη σχέση μας με τον τόπο, ο δεσμός μεταξύ σώματος και γης, παρατίθενται στα πολλαπλά στρώματα του χρόνου και σε πολυεπίπεδες ιστορίες, με έναν άχρονο ή αναχρονιστικό τρόπο που θα μπορούσε να αποκαλύψει στρώματα νοήματος του παρόντος», λέει για την εγκατάστασή της η καλλιτέχνις.
Τα Ελπιδοφόρα Αγγεία (2022) της Βάνας Ντατσούλη εστιάζουν σε ιδέες συν-κατοίκησης και συνέχειας. Αντλώντας την έμπνευσή της από την προϊστορική κυπριακή και ελληνική κεραμική, η καλλιτέχνις οραματίζεται παράλληλους διαλόγους μεταξύ διαφορετικών χρονικών περιόδων. Χρησιμοποιώντας χιλιόμετρα υφάσματος, δημιουργεί δύο μεγάλης κλίμακας αναπαραστάσεις αγγείων που γεννούν αριστοτεχνικά έναν πραγματικό φοίνικα η καθεμιά. Γεμάτοι συμβολισμούς από διάφορους πολιτισμούς, οι φοίνικες γίνονται φορείς ελπίδας, σοφίας, αιώνιας ζωής, αφθονίας και γονιμότητας.
Η Belle Shafir με το έργο Spirit of Senses (2022) μετουσιώνει προσωπικές και οικογενειακές μνήμες από περιβάλλοντα που ταυτίζονται με το δικό της παρελθόν. Ένας σιωπηλός υπαίθριος χώρος κουζίνας, που συνδέεται με τον κύριο χώρο της αυλής μέσω μιας μεγάλης πύλης, ζωντανεύει ως ένα ηχοτοπίο και μια κρυμμένη κινούμενη εικόνα. Μεταχειριζόμενη την τρίχα αλόγου ως άμεση αναφορά στα παιδικά της χρόνια, η εικαστικός μάς οδηγεί αβίαστα σε μια χρονοκάψουλα όπου όλα μοιάζουν σιωπηλά και κατεσταλμένα. Ήχοι της κουζίνας και ψίθυροι που προέρχονται από απρόσμενες γωνιές, διαταράσσουν αιφνιδίως την ησυχία. Θολώνοντας τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και ψευδαίσθησης, η Shafir παίζει αριστοτεχνικά με τις αισθήσεις μας.
Κεντρική φωτο: Αικατερίνη Γεγησιάν.
Ελεύθερα, 15.5.2022.
