Με μια ομαδική έκθεση και με την ενδιαφέρουσα περφόρμανς «Φαντάσου ένα τοπίο ηρωικό» από τη βραβευμένη ομάδα Nova Melancholia κορυφώνονται από την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου οι φετινές εκδηλώσεις της πλατφόρμας «Λεμεσός μετά την ανάπτυξη τι;»
Με στόχο τη μεθοδευμένη ανάπτυξη, η πλατφόρμα καλεί φέτος το κοινό να εξερευνήσει το αστικό τοπίο της Λεμεσού, υπό τη θεματική «τοπίωντροπες», εισάγοντάς μας στην άγνωστη Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, το θεσμικό εργαλείο για την προαγωγή, προστασία, διαχείριση και σχεδιασμό τοπίων.
Έτσι, επανενεργοποιεί τις Εργατικές Κατοικίες του Δήμου Λεμεσού, μέσα από δράσεις που περιλαμβάνουν εικαστική έκθεση, περφόρμανς, μια σειρά από διαδραστικά εργαστήρια και ξεναγήσεις. Σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού, προβάλλεται σειρά ταινιών σχετικής ατζέντας στο Θέατρο Ριάλτο. Προσεγγίζει μορφές και λειτουργίες χωρικού προγραμματισμού, σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής ευρύτερα. Συνδεδεμένη με εικαστικές πρακτικές, αδιάλειπτα εξετάζει τοπία της πόλης, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνει τη συμμετοχική διαδικασία εισάγοντας τεχνογνωσία.
Με επιμελητές, την εικαστικό Μαρία Λιανού και τον αρχιτέκτονα- μηχανικό Αλέξανδρο Χριστοφίνη και αντικείμενο την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνείδησης, Υφυπουργείο Πολιτισμού, ΕΤΕΚ, Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, Θέατρο Ριάλτο και Δήμος Λεμεσού συσπειρώνονται παρουσιάζοντας το πρόγραμμα μέχρι και τις 6 Νοεμβρίου.
Σημειώνεται, η ολοκλήρωση του εργαστηρίου, θα δώσει δικαίωμα στους συμμετέχοντες να εκδώσουν και να παρουσιάσουν προς συζήτηση δοκίμια αναφορικά με το τοπίο της Λεμεσού, υπό μορφή PechaKucha.
Στην εικαστική έκθεση στις Δημοτικές Εργατικές Κατοικίες Λεμεσού συμμετέχουν οι καλλιτέχνες Αντρέας Αντωνίου, Πήτερ Εραμιάν, Παναγιώτης Δουκανάρης, Μαρίνα Κασσιανίδου, Έλενα Κοτασβήλι- Αλέξης Βαγιανός, Μιχάλης Κοραής, Theo-Mass Lexileictous, Λοΐζος Ολύμπιος, Αλέξανδρος Τζάννης, Λεόντιος Τουμπουρής, Μιχάλης Παπαμιχαήλ, Μάρω Φασουλή, Έφη Χαλιορή. Θα παρουσιάζεται μέχρι τις 6 Νοεμβρίου (4-8μ.μ.) και επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα «Τι σημαίνει να κατοικείς (σε) ένα τοπίο;»
Το Συγκρότημα Εργατικών Κατοικιών (Μισιαούλη και Καβάζογλου 25), τοπίο ιστορικής, πολιτικής και αρχιτεκτονικής σημασίας, σηματοδοτεί την πρώτη κοινωνική αρχιτεκτονική πολιτική του Δήμου Λεμεσού. Έπειτα από διάστημα εγκατάλειψης, διαγγελμάτων κατεδάφισης και ακτιβισμού, ως τελευταία χρήση του, δέχθηκε την προγενέστερη έκθεση του «Λεμεσός μετά την ανάπτυξη τι;» το 2016. Σήμερα, 6 χρόνια μετά, το συγκρότημα που επρόκειτο να κατεδαφιστεί, επαναλειτουργεί με πρώτη την έκθεση αυτή, χάρη στον συγχρωτισμό πολιτών, δημοτικών αρχών, εμπειρογνωμόνων, μηχανικών.
Το πρόγραμμα των δράσεων
Οκτώβριος
- 03 Προβολή ταινίας, Θέατρο Ριάλτο
- 21 Έκθεση σύγχρονης τέχνης, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού (μέχρι 6/11)
- 21 Περφόρμανς, Nova Melancholia, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- 22 Περφόρμανς, Nova Melancholia, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- 24 Προβολή Ντοκιμαντέρ «Earth», Θέατρο Ριάλτο
- 25 Ξενάγηση με τον Φειδία Παυλίδη, Πλατεία Ηρώων – Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- 28 ‘Α μέρα Εργαστηρίου, με τον Χριστάκη Σεργίδη, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- 29 ‘Β μέρα Εργαστηρίου και περιήγηση με λεωφορείο, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
Νοεμβριος
- 03 ‘Α μέρα Εργαστηρίου, με τον αρχιτέκτονα Χριστάκη Σεργίδη, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- 04 ‘Β μέρα Εργαστηρίου και περιήγηση με λεωφορείο, Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- Ξενάγηση με τον αρχιτέκτονα Φειδία Παυλίδη, Πλατεία Ηρώων – Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
- Ξενάγηση με τον Φειδία Παυλίδη, Πλατεία Ηρώων – Δημοτικές Κατοικίες Λεμεσού
Οι Ταινίες
Η ταινία του Κινγκ Βίντορ «The Fountainhead» (1949) προβλήθηκε ήδη στις 3 Οκτωβρίου, σε σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού. Τη Δευτέρα 24 Οκτωβρίου στις 8μ.μ. στο Θέατρο Ριάλτο προβάλλεται η πολυβραβευμένη ταινία του Αυστριακού ντοκιμαντερίστα Νικολάους Γκεϊράλτερ «Earth» (2019), η οποία επιδεικνύει τη μηχανική κατάκτηση του πλανήτη, απαθανατίζοντας ανθρώπους κατά τον αέναό τους αγώνα.
Η Περφόρμανς
Την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου στις 9.30μ.μ. και στο Σάββατο 22 Οκτωβρίου στις 8μ.μ. παρουσιάζεται στις Δημοτικές Εργατικές Κατοικίες η ωριαία περφόρμανς των Nova Melancholia «Φαντάσου ένα τοπίο ηρωικό», σε σκηνοθεσία Βασίλη Νούλα. Αντλεί το κειμενικό της υλικό από τα «γράμματα από τη φυλακή». που απηύθυνε η Ρόζα Λούξεμπουργκ στην Σόνια Λήμπκνεχτ. Τα γράμματα αυτά συγκινούν με τον αγνό ουμανισμό τους και την αβάσταχτη ευαισθησία που επιδεικνύουν προς κάθε τι ζωντανό (πουλί, έντομο, φυτό).
Το 2019 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη δολοφονία της μαρξίστριας επαναστάτριας από τις δεξιές πολιτοφυλακές Φράικορπς στο Βερολίνο του 1919. Η περφόρμανς «Φαντάσου ένα τοπίο ηρωικό» είναι ένας φόρος τιμής σε μια χαμένη επανάσταση και σε μια προσωπικότητα που ακόμη εμπνέει και παραδειγματίζει. Ο τίτλος προέρχεται από μια φράση από ένα από αυτά τα γράμματα.
Οι πέντε ερμηνευτές προέρχονται από διαφορετικά πολιτιστικά και γλωσσικά υπόβαθρα, ενισχύοντας τον διεθνή χαρακτήρα του πνεύματος της Ρόζας. Πρόκειται για τους Οντίνα Κουάντρι, Αλέξια Σαραντοπούλου, Μάρκους Ρίχτερ, Κώστα Τζημούλη και Βασίλη Νούλα. Ο Τζημούλης υπογράφει επίσης σκηνικά, κοστούμια και φωτισμούς, ενώ ο Νούλας τη σκηνοθεσία. Οι ερμηνευτές δημιουργούν ένα εφήμερο μνημείο με απλά υλικά, με τα σώματα και τις φωνές τους. Η παράσταση περιέχει γυμνό και είναι κατάλληλη για θεατές άνω των 18 ετών (παραγωγή: Nova Melancholia © 2019, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας).
Το εργαστήρι
- Παρασκευή 28 Οκτωβρίου: 18:00 ‘Α μέρα Εργαστηρίου, Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, εισηγητής Χριστάκης Σεργίδης, Δύο (2), 45λεπτες διαλέξεις, Δημοτικές Εργατικές Κατοικίες Λεμεσού
- Σάββατο 29 Οκτωβρίου: 10:00 ‘Β μέρα Εργαστηρίου, Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, Περιήγηση με λεωφορείο, και μια 45λεπτή διάλεξη, εισηγητής Χριστάκης Σεργίδης, Δημοτικές Εργατικές Κατοικίες Λεμεσού
- Πέμπτη 3 Νοεμβρίου: 18:00 ‘Α μέρα Εργαστήριου, Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, εισηγητής Χριστάκης Σεργίδης, Δύο (2), 45λεπτες διαλέξεις, Δημοτικές Εργατικές Κατοικίες Λεμεσού
- Παρασκευή 4 Νοεμβρίου: 10:00 ‘Β μέρα Εργαστήριου, Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, εισηγητής Χριστάκης Σεργίδης, Περιήγηση με λεωφορείο και μια 45λεπτή διάλεξη, Δημοτικές Εργατικές Κατοικίες Λεμεσού
Με αντικείμενο την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνείδησης των πολιτών, και θεματική την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, ως δικαίωμα και ως υποχρέωση, με εισηγητή εργαστήριου τον αρχιτέκτονα Χριστάκη Σεργίδη, θα επιχειρήσει να εισαγάγει και επιμορφώσει συμμετέχοντες, σε σημαντικούς ορισμούς και πολιτικές. Η άγνωστη αυτή σύμβαση, αποτελεί θεσμικό εργαλείο για την προαγωγή, την προστασία, τη διαχείριση, τον σχεδιασμό τοπίων. Ενημερωτικά, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει επικυρώσει με σχετική Νομοθεσία την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, και την έθεσε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2006.
Μεθοδολογικά εργαλεία προσέγγισης, θα αποτελέσουν η ανάλυση χαρακτηριστικών τοπίων, η επισήμανση συμμετοχικών διαδικασιών, πιέσεων και μεταβαλλόμενων δυνάμεων. Επίσης θα δοθεί έμφαση στην επεξήγηση των τρόπων παρεμβάσεων δηλαδή στην κατηγοριοποίηση για προστασία, διαχείριση, και σχεδιασμό.
Με την ολοκλήρωση του εργαστηρίου όσοι συμμετέχοντες το επιθυμούν, θα ετοιμάσουν δοκίμια/παρουσιάσεις υπό τη μορφή του PechaKucha: Είκοσι φωτογραφίες (slides), με σχολιασμό 40 ή λιγότερων λέξεων για την κάθε φωτογραφία, σύνολο 800 λέξεις. Η κάθε παρουσίαση θα πρέπει να έχει διάρκεια περίπου 7 λεπτά.
Η θεματική μέσα από την οποία προτείνεται να συνδέσουν το δοκίμιo (φωτογραφίες – κείμενα) είναι ελεύθερη. Τα ερεθίσματα και οι συνειρμοί θα είναι χρήσιμα για την αντίληψη και κατανόηση των Λεμεσιανών Αστικών Τοπίων, αλλά και για το τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα για αυτά.
Οι συμμετέχοντες θα μπορούσαν να προτείνουν δράσεις διατήρησης, διαχείρισης ή/και σχεδιασμού. Αυτή θα είναι η δεύτερη εκτεταμένη προσπάθεια συγκέντρωσης υλικού.
Το υλικό των δοκιμίων/ PechaKucha θα αποτελέσει αντικείμενο σχετικής έκδοσης και αρχείου στην ιστοσελίδα του πρότζεκτ, ενώ θα οργανωθεί και βραδιά PechaKucha, με παρουσιάσεις και συζητήσεις.
Ενημερωτικό υλικό από τις προγενέστερες δράσεις, βρίσκεται στην ιστοσελίδα urbanreflections.org και στον Τόμο “Λεμεσός μετά την ανάπτυξη τι;”
Οι επιμελητές
Η Μαρία Λιανού σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Είναι συνιδρυτής του αρχιτεκτονικού ατελιέ ANBAU. Στο έργο της εντοπίζει συνθήκες ταυτοχρονίας όπως ο μύθος και η καθημερινότητα, το αίσθημα του ανικανοποίητου και το τοπίο, διαχειριζόμενη τη μεθοδολογία του διακλαδικού διαλόγου και της εικαστικής γλώσσας. Ασκείται στο πως αυτά συνδέονται ως βίωμα και εμπειρία στην πρακτική της αρχιτεκτονικής.
Ο Αλέξανδρος Χριστοφίνης είναι Αρχιτέκτονας Μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, διευθύνων του αρχιτεκτονικού ατελιέ ANBAU από το 2014. Αρθρογραφεί σε επιστημονικά έντυπα του τομέα, συμμετέχει και συν-διοργανώνει διεπιστημονικές ομάδες μελετών με κύριο θέμα την Αρχιτεκτονική. Στοχεύει στο να αναδείξει, την πολιτιστική αρχιτεκτονική παρακαταθήκη και την υπεροχή του ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού, μέσα από τη διαχείριση δημόσιων και ιδιωτικών πρότζεκτ, σχεδιασμό εσωτερικών χώρων και επίπλων.
* Στην κεντρική φωτογραφία: Theo-Mass Lexileictous «The ice age», 2019.
