Συνεχίζονται οι διεργασίες και συνεργασίες της Κυπριακής Δημοκρατίας σε επίπεδο ΕΕ και με τρίτες χώρες για αντιμετώπιση του μεταναστατευτικού, μεταξύ αυτών και η διοργάνωση από τη Λευκωσία μιας διάσκεψης μεταξύ κρατών-μελών της ΕΕ,  ενδεχομένως εντός Μαΐου, με στόχο την άσκηση πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αποχαρακτηρισμό κάποιων περιοχών στην Συρία από επικίνδυνων ως ασφαλείς, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, οι οποίες σημειώνουν παράλληλα ότι περίπου 10 κράτη μέλη της ΕΕ συμφωνούν με την Κύπρο. 

Η λύση όσον αφορά τις αφίξεις από Λίβανο, είναι να στηριχτεί ο Λίβανος και να αλλάξει το καθεστώς της Συρίας, ενώ απορρίπτουν κατηγορίες ότι έγιναν push backs βαρκών μεταναστών, σημειώνουν οι πηγές.

«Η προσέγγιση στο μεταναστευτικό ήταν πάντα ανθρωπιστική», αναφέρουν.

Για πρώτη φορά τον περασμένο Ιανουάριο, έφτασαν οι αναχωρήσεις, σχεδόν 1.200, να είναι περισσότερες από τις αφίξεις (737), ανέφεραν οι ίδιες πηγές.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, το 70% των αιτητών ασύλου ήταν φοιτητές από Αφρικανικές χώρες, και η Κυβέρνηση κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις αφίξεις από υποσαχάριες χώρες, με την διεξαγωγή ενημερωτικών εκστρατειών στις χώρες αυτές, καθορισμό λίστας ασφαλών χωρών, πίεση για να γίνεται καλύτερος έλεγχος από την Τουρκία στα αεροδρόμια, αύξηση στους εξεταστές αιτήσεων ασύλου, αλλά και διασύνδεση του συστήματος του Υπουργείου Εσωτερικών με αυτό του Υφυπουργείου Πρόνοιας, ούτως ώστε, μόλις απορριφθεί η αίτηση να σταματούν να λαμβάνουν επιδόματα οι αιτητές.

Τώρα έρχονται στην Κύπρο 100-200 άτομα τον μήνα από Αφρικανικές χώρες. Συγκριτικά ανέφεραν ότι, τον Δεκέμβριο του 2022 είχαν αφιχθεί περίπου 1800 άτομα, ενώ τον προηγούμενο Δεκέμβριο ήταν κάτω από 100.

Στην Κύπρο υπάρχουν επίσης περίπου 30.000 Σύροι και 18.500 Ουκρανοί πρόσφυγες.

Όσον αφορά τους Σύρους, οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι αιτούνται πολιτικό άσυλο, αλλά δικαιούνται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ως πρόσφυγες, γιατί προέρχονται από μη ασφαλή χώρα και ότι όλοι εγκρίνονται. Σημείωσαν ότι όσοι παίρνουν το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, έχουν το δικαίωμα να εργαστούν, και είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Επιδόματος, αλλά τώρα, μετά την πάροδο πέντε χρόνων, όπως δικαιούνται και Ευρωπαίοι πολίτες που ζουν στην Κύπρο.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι, από το καλοκαίρι είχαν πραγματοποιηθεί επαφές του Υπουργού Εσωτερικών στον Λίβανο, και συγκεκριμένα τον περασμένο Ιούλιο και ζητήθηκε από την ΕΕ οικονομική στήριξη του Λιβάνου για να μπορέσει να διαχειριστεί τα 1.5 εκατομμύρια Σύρων προσφύγων που ζουν εκεί, αλλά από τον Οκτώβρη, τα γεγονότα στη Γάζα, και οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή έκαναν ακόμη πιο έντονο το αίσθημα φυγής των Σύρων από τον Λίβανο. Επιπλέον, οι διακινητές πλέον διαφημίζουν τα ταξίδια αυτά με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα, ότι υπάρχουν κενές θέσεις σε βάρκες με προορισμό την Κύπρο.

Οι Σύροι που φτάνουν στην Κύπρο, σε συνεντεύξεις με τις αρχές φέρεται να λένε ότι η Κύπρος δεν είναι ο πιο επιθυμητός προορισμός, σε σύγκριση με την Ιταλία που είναι στη ζώνη Σένγκεν, αλλά είναι πιο σύντομο και πιο φτηνό το ταξίδι – €3.000 – σε σύγκριση με €7.000 για Ιταλία, που είναι και πιο μακρινό ταξίδι.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, κατά το πρόσφατο ταξίδι του Προέδρου της Δημοκρατίας στον Λίβανο, η εκεί ηγεσία επαναβεβαίωσε ότι θα έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν, με τις πηγές να σημειώνουν όμως ότι η χώρα αντιμετωπίζει μεγάλο οικονομικό πρόβλημα και πολιτική αστάθεια.

«Λόμπι Πίεσης» αποχαρακτηρισμού της Συρίας

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες περίπου 10 κράτη μέλη της ΕΕ συμφωνούν με την Κύπρο για αποχαρακτηρισμό της Συρίας, και η Λευκωσία σκοπεύει να φιλοξενήσει μια διάσκεψη για το θέμα αυτό, πιθανόν μεταξύ 15-18 Μαΐου, για να δημιουργηθεί ένα λόμπι πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να ληφθεί μια τέτοια απόφαση.

Σημείωσαν ακόμη την πρωτοβουλία της Τσεχίας για κοινή αποστολή με την Κύπρο στην Συρία για την εξασφάλιση στοιχείων (fact finding mission) για καθορισμό περιοχών στη χώρα ως ασφαλείς.

Για πιθανές περιπτώσεις ατόμων που έρχονται από ασφαλείς περιοχές και δίδουν πλαστά στοιχεία ότι έρχονται από άλλες περιοχές, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν τρόποι να διακριβωθεί αυτό.

ΚΥΠΕ