Το αργότερο μέχρι τις 10 Μαΐου 2024 πρέπει να ολοκληρωθεί η νέα διοικητική έρευνα αναφορικά με ενδεχόμενες παραβάσεις στις διαδικασίες ή/ και εργασίες που ακολουθήθηκαν για τους σκοπούς υλοποίησης του έργου που αφορά στη βελτίωση του οδικού δικτύου εντός του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα.
Ενημερώνοντας την κοινοβουλευτική επιτροπή Περιβάλλοντος η υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μαρία Παναγιώτου, ανέφερε ότι αποφάσισε η έρευνα να συνεχιστεί από άλλο αρμόδιο πρόσωπο, με γνώμονα την ανάγκη διεξαγωγής σωστής και ολοκληρωμένης έρευνας, η οποία να τεκμηριώνει τις ευθύνες, εκεί και όπου αυτές διαφαίνεται να υπάρχουν.
Τα μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής Περιβάλλοντος ζήτησαν όπως η εν λόγω διοικητική έρευνα με την ολοκλήρωσή της να παραδοθεί τόσο στη Βουλή, όσο και στην Ελεγκτική Υπηρεσία προκειμένου να διευκολύνει το έργο της σε σχέση με την έρευνα που διενεργεί για το θέμα. Περαιτέρω, τα μέλη της επιτροπής δεδομένου ότι επιβεβαιώνονται όλα τα κακώς έχοντα ζητά λογοδοσία και απόδοση ευθυνών.
Απλό πλευράς της η αρμόδια Υπουργός ξεκαθάρισε ενώπιον της Βουλής ότι δεν πρόκειται να ανεχτεί οποιαδήποτε έκπτωση στην προστασία του περιβάλλοντος και πως η διοικητική έρευνα θα ολοκληρωθεί με βάση τις νενομισμένες διαδικασίες και αφού διερευνηθούν όλες οι αναγκαίες παράμετροι. Σημείωσε παράλληλα ότι θα προχωρήσει στην άμεση σύσταση ομάδων εργασίας για έκδοση διαταγμάτων προστασίας και διατήρησης των περιοχών του Δικτύου Natura 2000.
Από πλευράς του ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης άνοιξε πυρ στη Βουλή για το θέμα των παράτυπων εργασιών στον Ακάμα. Ανέφερε ότι τον περασμένο Οκτώβριο αποφασίστηκε από την Ελεγκτική Υπηρεσία να διεξάγει έλεγχο για την περιοχή του Ακάμα για να διαπιστωθεί αν τηρήθηκαν οι όροι της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ).
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, μετά την αναστολή εργασιών τον περασμένο Δεκέμβριο, σήμερα ο έλεγχος διεξάγεται με βάση τα νέα δεδομένα και αλλαγές. Μεταξύ άλλων αναζητούνται απαντήσεις από την Ελεγκτική Υπηρεσία κατά πόσο τηρήθηκαν ή όχι οι όροι της ΕΟΑ, αν υπήρχαν μη ανατρέψιμες ζημιές μέχρι να αποφασιστούν τα διορθωτικά έργα και ποιο είναι το κόστος στον φορολογούμενο πολίτη από το κόστος αφαίρεσης για τα τοιχαράκια και το λάστιχο και επαναφορά της κατάστασης.
Ο Γενικός Ελεγκτής υπογράμμισε ότι έχουν όνομα και επίθετο αυτοί που πήραν αποφάσεις και πρέπει να αναζητηθεί λογοδοσία και να αποδοθούν ευθύνες.
Πρόσθεσε ότι η διερεύνηση από την Ελεγκτική Υπηρεσία δεν μπορεί να ξεκινήσει από τη στιγμή που η διοικητική έρευνα που διεξάγει το ΥΓΑΑΠ δεν έχει παραδοθεί. Έκανε λόγο ότι αποτελεί παρεμπόδιση στο έργο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας η επαναλαμβανόμενη άρνηση να παρέχεται πρόσβαση σε στοιχεία και πληροφορίες, ότι αυτό γίνεται από την Κυβέρνηση κατ’ εξακολούθηση και ότι στο αμέσως επόμενος διάστημα αναμένεται η έκδοση έκθεσης από τον INTOSAI στην καταγγελία που έχει κάνει η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Ερωτηματικά υπήρξαν από τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη και για τη γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας που δεν επιτρέπει τη μεταφορά της σύμβασης του Ακάμα από το Τμήμα Δασών στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος. «Μας προβληματίζει η γνωμάτευση, μας ξενίζει ότι δεν μπορεί μέσα σε περιοχές που είναι δάσος να μην μπορεί να υπάρχει άλλη αναθέτουσα αρχή», πρόσθεσε. Με το ίδιο σκεπτικό, είπε, το Τμήμα Δημοσίων Έργων δεν θα μπορούσε να εκτελεί έργα γηπέδων για λογαριασμό του ΚΟΑ.
Πρόσθεσε ότι λόγω των λανθασμένων ενεργειών ο εργολάβος περιμένει στη γωνιά την Κυπριακή Δημοκρατία να διεκδικήσει αποζημιώσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, το έργο έπρεπε να παραληφθεί από τα τέλη Δεκεμβρίου 2023 και αντί αυτού, δόθηκε άφεση αμαρτιών στον εργολάβο. Όπως είπε, η Υπηρεσία του ζήτησε στις 20 Μαρτίου 2024 απαντήσεις από το Τμήμα Δασών σε ερωτήματα που αφορούν τη συμβατική πτυχή και τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό του λογαριασμού, που τελικά θα πληρώσει ο φορολογούμενος πολίτης.
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, η όλη υπόθεση καταλήγει σε μία σύμβαση, όπου η ΚΔ με αναθέτουσα αρχή το Τμήμα Δασών συνήψε σύμβαση με εργολάβο, ο οποίος θα διεκδικήσει αποζημίωση για τις καθυστερήσεις, τη στιγμή που το έργο θα έπρεπε να έχει παραληφθεί τον Δεκέμβριο του 2023, παρουσιάζοντας καθυστέρηση με υπαιτιότητα του ίδιου του εργολάβου. Είπε ακόμη ότι το Υπουργικό Συμβούλιο δεν έχει την εξουσία να ορίσει τον συντονιστή της ομάδας έργου, κάτι που δημιουργεί πρόβλημα, βάσει της περί δημοσίων συμβάσεων νομοθεσίας.
Περαιτέρω, ο κ. Μιχαηλίδης ανέφερε ότι χθες απέστειλε επιστολή στην Υπουργό Περιβάλλοντος και αναμένει τα σχόλια της καθώς και αναζήτηση λογοδοσίας σε σχέση με την παραπομπή της Κύπρου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Δικαστήριο της ΕΕ για τη μη έκδοση διαταγμάτων προστασίας και διαχείρισης στις περιοχές Natura 2000. Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη η Ελεγκτική Υπηρεσία έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα που υπήρχε για προσαγωγή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Δικαστήριο από την οποία λάμβανε διαβεβαιώσεις το 2021 περί σημαντικής προόδου ως προς τη διαχείριση των περιοχών του Δικτύου Natura 2000. Η Ελεγκτική Υπηρεσία αναμένει εντός δύο εβδομάδων τα σχόλια της Υπουργού Περιβάλλοντος.
Η προστασία περιοχών Natura είναι πάνω από την εθνική νομοθεσία
Η Υπουργός αναφέρθηκε και στα χρονοδιαγράμματα για άμεση επανέναρξη εργασιών για ασφαλή διακίνηση των επισκεπτών στις 2 Απριλίου και ολοκλήρωση την πρώτη εβδομάδα Μαΐου. Αναφερόμενη στην συμπληρωματική έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης έκανε αναφορά ότι όλοι οι τοίχοι στην περιοχή των ψαμμιτικών σχηματισμών στην Τοξεύτρα να κατεδαφιστούν, ενώ να μην κατασκευαστούν νέα τοιχία στο υπόλοιπο του έργου. Επίσης, θα εξεταστεί η κατάργηση όλων των τοίχων αντιστήριξης στο τμήμα του δρόμου Τοξεύτρας-Άβακα. Παράλληλα, αποφασίστηκε όπως ολόκληρο το μήκος του λαστίχου υδροδότησης και καλωδίου ηλεκτροδότησης να αφαιρεθεί με περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο και να μεταφερθεί εκτός του ΕΔΠ Ακάμα. Η κ. Παναγιώτου είπε πως προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι να αναδείξει τον φυσικό πλούτο του Ακάμα, εντός του πλαισίου του σχεδίου αειφόρου διαχείρισης, και τα έργα να γίνουν χωρίς επιπτώσεις στο περιβάλλον, και χωρίς καθυστερήσεις.
Ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας Παντελής Χατζηγέρος αναφέρθηκε στην ευαισθησία της κυβέρνησης για θέματα περιβάλλοντος, η οποία όπως είπε, σε πολλές περιπτώσεις με τις ενέργειες της βοήθησε να σωθούν πολλά πράγματα που μπορούσαν να γίνουν χειρότερα.
Η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων είπε ότι ο Ακάμας αποτελεί ένα ενιαίο οικοσύστημα και δεν κατακερματίζεται, και πως οι οδηγίες για την προστασία των περιοχών Natura είναι πάνω από την εθνική νομοθεσία. «Είναι δάσος, είναι και Natura και το Natura είναι πάνω από την εθνική νομοθεσία», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Εκπρόσωπος των οργανώσεων Terra Cypria είπε ότι οι όροι της συμπληρωματικής μελέτης είναι στη σωστή κατεύθυνση και θα πρέπει να τηρηθούν από τον όποιον υπεύθυνο. Πρόσθεσε ότι απαντήθηκε η ανησυχία των περιβαλλοντικών οργανώσεων με τις δράσεις που αποφασίστηκαν.
