Η Υπουργός Γεωργίας ξεκαθάρισε ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας πως δεν πρόκειται να παραχωρηθούν ενισχύσεις στους αγρότες, από τη στιγμή που χρησιμοποίησαν απόβλητα και όχι κομπόστ (φυσικό λίπασμα που παράγεται από την αποσύνθεση οργανικών υλικών όπως φύλλα, κλαδιά, υπολείμματα κουζίνας: φρούτα, λαχανικά, κατακάθια καφέ κλπ). Σημειώνεται ότι η τιμή αγοράς κομπόστ από συγκεκριμένη εταιρεία ήταν σαφώς χαμηλότερη από τις υπόλοιπες εταιρείες, κάτι που δεν έλαβαν υπόψη οι παραγωγοί που συμμετείχαν στο πρόγραμμα.
Όπως ανέφερε η Μαρία Παναγιώτου το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΥΓΑΑΠ) ζήτησε γνωμάτευση από την Νομική Υπηρεσία για την περαιτέρω διαχείριση του θέματος. Άποψη της Διαχειριστικής Αρχής, είπε, είναι ότι η καταβολή ενίσχυσης στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) ελλοχεύει σοβαρούς κινδύνους σχετικά με την επιβολή δημοσιονομικών κυρώσεων επί του συνόλου των οικολογικών προγραμμάτων. Επιπρόσθετα, “θεωρούμε ότι ούτε η καταβολή ενίσχυσης από κρατικούς πόρους κρίνεται σκόπιμη”.
Η Υπουργός σημείωσε ότι ουδείς εκ των επηρεαζόμενων ενημέρωσε τις αρμόδιες αρχές ως προς την ποιότητα του κομπόστ που παρέλαβε από τον εν λόγω προμηθευτή.
Σημειώνεται ότι η δράση είναι εθελοντικής μορφής και προκηρύχθηκε για πρώτη φορά τον Μάρτιο του 2023.
Για την λήψη της επιδότησης οι αιτητές όφειλαν να παραλάβουν κομπόστα με βάση την περιγραφή που έδινε το εγχειρίδιο εφαρμογής του μέτρου και από αδειοδοτημένες εταιρείες παραγωγής κομπόστ. Το εγχειρίδιο εφαρμογής του μέτρου αποτελεί έγγραφο με όλες τις υποχρεώσεις των αιτητών για να λάβουν την επιδότηση μέσω της συγκεκριμένης παρέμβασης.
Για υποβοήθηση των παραγωγών, δημοσιεύτηκε κατάλογος αδειοδοτημένων και υπό αδειοδότηση παραγωγών κομπόστ χωρίς να διευκρινίζεται η κατάσταση αδειοδότησης.
Σκοπός της δημοσίευσης και των υπό αδειοδότηση εταιρειών ήταν να μην δημιουργηθούν καταστάσεις μονοπωλιακής ή ολιγοπωλιακής προσφοράς κομπόστ στην αγορά. Τονίζεται πως μόνο 2 από τις 7 εταιρίες ήταν αδειοδοτημένες και οι υπόλοιπες ήταν υπό αδειοδότηση.
Όπως εξήγησε η Υπουργός, υπό την πίεση διασφάλισης της πλήρους απορρόφησης των ετήσιων χρηματοδοτικών ευρωπαϊκών πόρων δεν υπήρχε δυνατότητα ακύρωσης της προκήρυξης, λόγω και της ευρείας ενημέρωσης στους αιτητές για τα νέα μέτρα και των στόχων που είχαν τεθεί στο Σ.Σ. ΚΑΠ από την Ε.Ε.
Σημειώνεται πως ένας εκ των υπό αδειοδότηση παραγωγός κομπόστ προμήθευσε 16 από τους 61 παραγωγούς με απόβλητο και προϊόν εκτός των προδιαγραφών που ορίζονταν στο εγχειρίδιο.
Τόσο οι αιτητές όσο και ο παραγωγός δεν ενημέρωσαν τις αρμόδιες αρχές για την διάθεση ακατάλληλου εκτός προδιαγραφών προϊόντος, με αποτέλεσμα κατόπιν παγκύπριας έρευνας να προκύψει θέμα με την εναπόθεση ακατάλληλου προϊόντος εκτός προδιαγραφών το οποίο παραχωρήθηκε από την εν λόγω εταιρία.
Σε προηγούμενη συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας, οι παραπονούμενοι αιτητές και οι βουλευτές της Επιτροπής Γεωργίας ισχυρίστηκαν ότι το κράτος οφείλει να τους διασφαλίζει την διάθεση κατάλληλου προϊόντος και να τους αποζημιώσει για το λόγο ότι είχε αναρτήσει τον κατάλογο με αδειοδοτημένες και υπό αδειοδότηση εταιρείες, χωρίς να έχουν καμία άλλη ευθύνη οι αιτητές σε ό,τι αφορά την προδιαγραφή του προϊόντος.
Η Επιτροπή ζήτησε ενημέρωση σε 15 ημέρες για το θέμα, καλώντας την Υπουργό να εξεύρει λύση για να μην θυματοποιηθούν οι γεωργοί.
