Αποστολή στο Αμβούργο

Καταφέραμε να τον ανταμώσουμε μερικά δευτερόλεπτα. Οι κανόνες ασφαλείας στο Ανώτατο Περιφερειακό Δικαστήριο της Χανσεάτης στο Αμβούργο είναι αυστηροί, αλλά μας επέτρεψαν να βγάλουμε 2-3 φωτογραφίες και να τον ασπαστούμε. Ο Κενάν έσπευσε να μας αγκαλιάσει και να πει αυτό που σκέφεται πάντα: «Ελευθερία στην Κύπρο, ελευθερία στο Κουρδιστάν». Μας ευχαρίστησε, ευχαρίστησε όλους τους φίλους από την Κύπρο, ενώ εμείς έπρεπε να τον ευχαριστούμε που μας τιμά με τη φιλία και τους αγώνες του. Με το σήμα της νίκης χαιρέτισε τους φίλους του, εξόριστους πολιτικούς του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP). Τη Σελμά Ιρμάκ, που έμεινε δέκα χρόνια σε τουρκικές φυλακές, τον Αχμέτ Γιλντιρίμ, τη Λεϊλά Μπιρλίκ, τον Νιχάτ Ακντοάν, τη Λεϊλά Ιμρέτ, κάποτε νεαρότερη δήμαρχο στην Τουρκία και πλέον εξόριστη στο Ντίσελντορφ. Η χαρά του ήταν μεγάλη.

Πίσω από το τζάμι της επιβλητικής δικαστικής αίθουσας, μπορούσε να απαντήσει μονολεκτικά και με νεύματα στις απλές απαντήσεις τους: «Είσαι καλά; Χρειάζεσαι κάτι;». Καλά ήταν, χαμογελαστός και αισιόδοξος. Πολύ αδυνατισμένος και ανήσυχος για τις σκληρές συνθήκες κράτησης εκεί, πίσω από το δικαστήριο του Αμβούργου, πολύ κοντά στο… φωτεινό κέντρο του Αγίου Παύλου (St Pauli). Τα βιβλία του ακόμα ελέγχονται, έξι μήνες μετά την έκδοσή του στη Γερμανία και ζητά να μαθαίνει νέα της Κύπρου κυρίως από τον «Φ».

Η δικαστική διαδικασία της 10ης Ιανουαρίου ήταν μια παρωδία. Η μαρτυρία του εκπροσώπου της τοπικής Υπηρεσίας Πληροφοριών μας έκανε να αντιληφθούμε ότι η δίωξη του Κενάν Αγιάς δεν στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα αλλά σε αόριστες πηγές και αναφορές που δεν υποδηλώνουν αξιόποινες πράξεις. Στις περισσότερες ερωτήσεις της Προέδρου του Δικαστηρίου ή της δικηγόρου του Αγιάς, Antonia von der Behrens, δεν ήταν σε θέση να απαντήσει. Δεν θυμόταν τι δείχνουν οι φωτογραφίες που κατέθεσε η κατηγορούσα αρχή, δεν μπορούσε να δώσει λεπτομέρειες για την πηγή και η μαρτυρία του ήταν παντελώς ασαφής, ενώπιον μιας τόσο σοβαρής υπόθεσης. Δεν μπορούσε να απαντήσει ούτε για άλλους που ελέγχονται για συμμετοχή στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) αφήνοντας να νοηθεί ότι πηγή της Υπηρεσίας Πληροφοριών μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε μετανάστης (Κούρδος ή μη) που αναζητεί καλύτερη διαβίωση στη Γερμανία.

Ενδιαφέρουσα ήταν τοποθέτηση της Προέδρου του τριμελούς δικαστηρίου, η οποία υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν πολιτικές σκοπιμότητες γύρω από τη δίωξη του Κενάν Αγιάς ούτε διακυβεύονται τουρκικά ή άλλα συμφέροντα. Εξέφρασε εκνευρισμό για διάφορα άρθρα (ακόμα και σε κυπριακά ΜΜΕ) δηλώνοντας ότι «δεν υπάρχει τουρκική επιρροή σε αυτό το δικαστήριο». Φυσικά, η ομάδα υπεράσπισης του Κούρδου αγωνιστή διαφώνησε με την τοποθέτηση, επαναλαμβάνοντας την ικανοποίηση που είχε εκφράσει ο Ταγίπ Ερντογάν για την ποινική διαδικασία εναντίον «Κούρδου τρομοκράτη» στο συγκεκριμένο δικαστήριο.

Κούρδοι και Κύπριοι πολιτικοί στο πλευρό του Κενάν

Το μεσημέρι της Τετάρτης, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση αλληλεγγύης στον Κενάν Αγιάς, μπροστά από το Ανώτατο Περιφερειακό Δικαστήριο της Χανσεάτης. Παρόλο που το γερμανικό ψύχος δυσκόλευε τη συμμετοχή, την εκδήλωση παρακολούθησαν Κούρδοι, Κύπριοι και Γερμανοί αλληλέγγυοι, ενώ τοποθετήσεις έκαναν οι περισσότεροι από τους εξόριστους Κούρδους πρώην βουλευτές του HDP, καθώς και ο μεμονωμένος σοσιαλιστής βουλευτής Κωστής Ευσταθίου. Μιλώντας εκ μέρους όλων των εξορίστων, ο Αχμέτ Γιλντιρίμ, ανέφερε ότι η υπόθεση του Κενάν Αγιάς είναι υπόθεση εναντίον του κουρδικού λαού που μάχεται για την ελευθερία του. Χρειάζεται, όπως είπε, να εκφραστεί περισσότερο η αλληλεγγύη στον φίλο Κενάν και να δημοσιοποιηθεί η υπόθεση όσο γίνεται. Υπενθύμισε ότι εκτός από τον Κενάν, διώκονται άλλοι δέκα Κούρδοι αγωνιστές για συμμετοχή στο PKK, ενώ υπάρχουν χιλιάδες εντάλματα σύλληψης στα γραφεία των γερμανικών αρχών.

Ο Κωστής Ευσταθίου έστειλε εκ μέρους της Κύπρου ένα σαφές μήνυμα αλληλεγγύης, ευχαριστώντας τον Κενάν που «υποχρέωσε» τους Κυπρίους να κινητοποιηθούν και να ενωθούν με τους Κούρδους του νησιού. Όπως είπε, η Κύπρος υποφέρει πενήντα χρόνια τώρα από την τουρκική κατοχή και είναι καιρός, όλοι οι λαοί της περιοχής, να απεμπλακούν από την καταπίεση. «Ο Κενάν Αγιάς είναι για εμάς ένα σύμβολο», ανέφερε. Στην εκδήλωση και στην κουρδική γλώσσα μίλησε και η Λεϊλά Ιμρέτ, η οποία το 2014, εξελέγη στο τουρκοκρατούμενο Τσιζρέ ως η νεαρότερη δήμαρχος όλης της Τουρκίας. Εδώ και πέντε χρόνια, βρίσκεται εξόριστη στο γερμανικό Ντίσελντορφ, αλλά δεν έπαυσε ποτέ να μιλά και να αντιστέκεται για την κουρδική ελευθερία.

«Κατόπιν αιτήματος του Ερντογάν»

Το βράδυ της Τετάρτης 10 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση αλληλεγγύης και ενημέρωσης για τον Κενάν Αγιάς, στο κοινωνικό κέντρο «Kolibri» του St Pauli στο Αμβούργο. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την τοπική πρωτοβουλία για την απελευθέρωση του Κενάν Αγιάς και σε αυτή συμμετείχαν ο βουλευτής Κωστής Ευσταθίου, ο ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης, μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, η εξόριστη πρώην βουλευτής του HDP, Σελμά Ιρμάκ και ο γράφων. Συντονίστρια της εκδήλωσης ήταν η Κούρδισσα μέλος του τοπικού κοινοβουλίου Τσανσού Οζντεμίρ, μέλος του αριστερού «Die Linke».

Ο Κωστής Ευσταθίου θέλησε να εκφράσει μια συγγνώμη και ένα ευχαριστώ στον Κενάν Αγιάς. Συγγνώμη γιατί για τους ίδιους λόγους που αναγνωρίστηκε ως πολιτικός πρόσφυγας από την Κυπριακή Δημοκρατία, εκδόθηκε από τις κυπριακές αρχές δέκα χρόνια μετά. Ευχαριστώ γιατί, όπως επεσήμανε και στην παρέμβαση έξω από το δικαστήριο, κατάφερε να ενώσει τον κυπριακό και τον κουρδικό λαό, σε μια μεγάλη κινητοποίηση. Όπως υποστήριξε, ο αγώνας του Κενάν και όλων των Κούρδων είναι νόμιμος, εκφράζοντας απογοήτευση από τη στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Μπορούσε», όπως υποστήριξε, «τόσο η Υπουργός Δικαιοσύνης όσο και ο Γενικός Εισαγγελέας, να κάνουν κάτι περισσότερο για να απορριφθεί η έκδοσή του στη Γερμανία». Τόνισε ότι οι δικαστές βιάζονταν να αποδείξουν ότι είναι «καλά παιδιά» και πλέον, εναπόκειται στη γερμανική δικαιοσύνη να αποδείξει ότι υπάρχει. Υπενθυμίζοντας τις υποθέσεις Ντεμιρτάς, Καβάλα αλλά και Οτσαλάν, τόνισε ότι η Τουρκία είναι μεταξύ των τριών χωρών (μαζί με Ρωσία και Αζερμπαϊτζάν) που είναι πρωταθλήτριες στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κατέληξε λέγοντας ότι πρέπει πάση θυσία να αποτραπεί η έκδοση του Αγιάς στην Τουρκία.

Ο ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης, στο σύντομο μήνυμα που έστειλε λόγω υποχρεώσεων στις Βρυξέλλες, επεσήμανε ότι ο αγώνας του Κενάν Αγιάς αντιπροσωπεύει τις ευρωπαϊκές αξίες και η ΕΕ οφείλει να τον προστατεύσει. Χαρακτήρισε απαράδεκτο, ευρωπαϊκές χώρες να υποκύπτουν στον εκβιασμό του Ταγίπ Ερντογάν για πολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα. Κατέληξε λέγοντας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να τίθενται υπό διαπραγμάτευση.

Στη δική της, δυναμική τοποθέτηση, η Κούρδισσα εξόριστη πρώην βουλευτής του HDP, Σελμά Ιρμάκ, ευχαρίστησε τους επισκέπτες από την Κύπρο και σημείωσε ότι από τέτοιες διώξεις ενισχύεται ο φασισμός σε όλη την Ευρώπη. Συνέκρινε το κουρδικό με το κυπριακό πρόβλημα και τη μάχη για δικαιοσύνη, αυτονομία και εθνικό αυτοπροσδιορισμό. «Αυτό δεν είναι τρομοκρατία», είπε, «αυτό είναι ένας αγώνας ύπαρξης, ένας αγώνας για βασικά ανθρώπινα δικαιώματα». Σημειώνοντας, τέλος, πως η περιπέτεια του Κενάν την πληγώνει, όπως και όλους τους Κούρδους πολιτικούς, αναφέρθηκε και στον Θεόφιλο Γεωργιάδη, χαιρετίζοντας την αλληλεγγύη του κυπριακού λαού. «Ο Θεόφιλος ήταν επαναστάτης του κυπριακού αλλά και του κουρδικού λαού. Στη μνήμη του, θέλουμε να συνεχίσουμε αυτό τον αγώνα», κατέληξε.

Ο γράφων αναφέρθηκε στην αντιμετώπιση της υπόθεσης από την κυπριακή κοινωνία, καταθέτοντας και την υπόθεση του Τσερκέζ Κορκμάζ (2019) που είχε αποδείξει ότι το καθεστώς Ερντογάν μπορούσε να απλώσει τα πλοκάμια του όπου ήθελε. Υπογράμμισε, επίσης, ότι μετά από 50 χρόνια τουρκικής κατοχής, δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτό ότι η Κύπρος εκδίδει έναν Κούρδο αγωνιστή κατόπιν αιτήματος του Ερντογάν. Και ότι αναμένεται η επιστροφή του Κενάν Αγιάς, με τις εγγυήσεις που έθεσε ως όρους η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, για να επανέλθει η υπόθεση στο προσκήνιο και να μην περάσει άλλος Κούρδος την ίδια περιπέτεια.

Στη συζήτηση που ακολούθησε, Κούρδοι και Γερμανοί, επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη σύγκριση κυπριακού και κουρδικού αγώνα, αλλά και για την υφιστάμενη κατάσταση στο νησί. Κυρίως οι Γερμανοί παρευρισκόμενοι, εξέφρασαν άγνοια για τις πραγματικότητες, μειδιάζοντας πολλές φορές με τον ισχυρισμό ότι ο Καγκελάριός τους θα βοηθήσει στη λύση του Κυπριακού.

Σελμά Ιρμάκ στον «Φ»: Ο Θεόφιλος μας δείχνει τον δρόμο για έναν κοινό αγώνα

Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς τις κακουχίες που πέρασε η κυρία Σελμά Ιρμάκ, εξόριστη πρώην βουλευτής του φιλοκουρδικού HDP, που γεννήθηκε στο τουρκοκρατούμενο κουρδικό Κιζίλτεπε το 1971. Πρόκειται για μια ευγενέστατη, συνεχώς χαμογελαστή γυναίκα, όρθια και περήφανη για τον αγώνα που διεξήγαγε στο Κουρδιστάν και διεξάγει πλέον στην εξορία. Και όμως, τη δεκαετία του 1990 πέρασε δέκα χρόνια στις τουρκικές φυλακές, με την κατηγορία της συμμετοχής στο PKK. Με την απελευθέρωσή της, πολιτικοποιήθηκε ως συμπρόεδρος του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κόμματος (DTP), πριν ξανασυλληφθεί το 2009 στη Μαρντίν για «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση». Δικάστηκε με άλλους 175 Κούρδους πολιτικούς και ακτιβιστές (με τον Κενάν Αγιάς, επίσης) στη λεγόμενη «δίκη του KCK» που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2010. Το 2011, όσο βρισκόταν υπό κράτηση, εξελέγη βουλευτής της επαρχίας Σιρνάκ, ενώ τον Φεβρουάριο του 2012, συμμετείχε σε απεργία πείνας προς υποστήριξη του Κούρδου ηγέτη Αμπντουλλάχ Οτσαλάν. Ορκίστηκε βουλευτής τρία χρόνια μετά την εκλογή της, αφού απελευθερώθηκε από τις φυλακές του Ντιγιάρμπακιρ. Το 2015 επανεκλέγη βουλευτής με το HDP αλλά το 2016 συνελήφθη ξανά με την ίδια κατηγορία –«συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση». Καταδικάστηκε για συμμετοχή στην ηγεσία του PKK αλλά δεύτερο δικαστήριο απέσυρε την ποινή της. Πλέον βρίσκεται εξόριστη στη Γερμανία.

Μιλώντας στον «Φ», η κυρία Ιρμάκ ανέφερε χωρίς λεπτομέρειες την προσωπική της πορεία, τονίζοντας ότι στις τουρκικές φυλακές γνώρισε τον πόνο κι άλλων μειονοτήτων όπως των Αρμενίων, των Ασσυρίων και όλων των χριστιανών. Όπως είπε, στις τουρκικές φυλακές δεν βρίσκονται μόνο Κούρδοι, αλλά και Τούρκοι που διεκδικούν το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου και της διαμαρτυρίας και αυτό είναι απαράδεκτο.

Εξήγησε ότι και ο Κενάν Αγιάς είναι ένας Κούρδος πολιτικός, ιδιαίτερα ενεργός στην Τουρκία, αλλά χαρακτηρίστηκε εγκληματίας όπως η ίδια και πολλοί άλλοι συντρόφοι τους. Για αυτό τον λόγο διέφυγε στην Κύπρο αλλά συνέχισε να απαιτεί ελευθερία του λόγου και της σκέψης, καθώς και την ελευθερία του κουρδικού λαού. «Είμαι εδώ σήμερα (σ.σ. Ανώτατο Περιφερειακό Δικαστήριο του Αμβούργου) για να του δείξω ότι δεν είναι μόνος, να του συμπαρασταθώ, να εκφράσω την αλληλεγγύη μου».

Υπενθυμίζοντας την ιστορία της Γερμανίας, η κ. Ιρμάκ επεσήμανε ότι η χώρα οφείλει να δημιουργήσει ένα σύστημα δικαιοσύνης χωρίς διακρίσεις και να μην διώκει Κούρδους για τις πολιτικές πεποιθήσεις και την καταγωγή τους. «Είναι σημαντικό να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία και την ισότητα», συμπλήρωσε. Αναφερόμενη στον κυπριακό λαό, υπογράμμισε ότι υπάρχει αίσθημα αντίδρασης στη διάκριση και φυσικά στην καταπίεση από την Τουρκία, σημειώνοντας την κοινή ιστορία με τον κουρδικό λαό. Κάλεσε, ταυτόχρονα, τόσο τους Γερμανούς όσο και τους Κυπρίους να καταλάβουν ότι ο κουρδικός λαός αγωνίζεται για την ισότητα και η υπόθεση του Κενάν Αγιάς είναι μέρος αυτού του αγώνα.

Η Σελμά Ιρμάκ κατήγγειλε την τουρκική κυβέρνηση στοχοποιεί τους Κούρδους που αγωνίζονται, χαρακτηρίζοντάς τους «τρομοκράτες», κάτι που είναι εντελώς ψευδές. «Οι Κούρδοι μάχονται για τη δημοκρατία, την ισότητα, την έκφραση της ταυτότητας και της καταγωγής τους», δήλωσε. Ολοκληρώνοντας, απηύθυνε μήνυμα προς τους Κυπρίους για έναν κοινό αντικατοχικό αγώνα, στον δρόμο που έδειξε ο Θεόφιλος Γεωργιάδης. «Όταν δεν είναι όλοι ελεύθεροι, κανένας δεν είναι ελεύθερος», είπε, τονίζοντας την κοινή ιστορία και τον κοινό πόνο των λαών μας. Διαχώρισε, όμως, την κυπριακή κυβέρνηση από τον κυπριακό λαό, που στάθηκε στο πλευρό του Κενάν Αγιάς σε όλη αυτή τη διαδικασία.