Η Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου γιορτάζει και τιμά την επέτειο της Ανεξαρτησίας της Κύπρου αλλά και τo Έτος Μπέτοβεν με δύο «ηρωικά» έργα του μεγάλου συνθέτη, την 3η Συμφωνία και την Εισαγωγή Egmont, την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου.
Φέτος συμπληρώνονται 60 χρόνια από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και 250 χρόνια από τη γέννηση του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν. Τα έργα που επέλεξε να ερμηνεύσει η ΣΟΚ, υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Κουντούρη, είναι γραμμένα και τα δύο στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα και ταιριάζουν θαυμάσια στην περίσταση: η Εισαγωγή Egmont είναι εμπνευσμένη από την ηρωική αυτοθυσία του Ολλανδού Κόμη Εγκμόντ για την ανεξαρτησία του έθνους του, ενώ η αριστουργηματική «Ηρωική» Συμφωνία εξαίρει την ανθεκτικότητα του ανθρώπινου πνεύματος. Tο έργο γράφτηκε για το ομώνυμο θεατρικό έργο του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε. Ο Μπετόβεν το συνέθεσε μεταξύ Οκτωβρίου 1809 και Ιουνίου 1810, ενώ η πρώτη εκτέλεση δόθηκε στις 15 Ιουνίου 1810.
Πρόγραμμα
L. v. Beethoven:
- Εισαγωγή Egmont, έργο 84
- Συμφωνία αρ. 3 σε Μι ύφεση μείζονα, έργο 55 («Ηρωική»)
* Παρασκευή 2 Οκτωβρίου, Λευκωσία, Δημοτικό Θέατρο, 8.30μ.μ. cyso.org.cy
«Ηρωική Συμφωνία»
Ο Μπετόβεν άρχισε να συνθέτει την Τρίτη Συμφωνία λίγο μετά την πρεμιέρα της Δεύτερης (1802) και την ολοκλήρωσε στις αρχές του 1804. Η πρώτη παρουσίασή της έγινε ιδιωτικά την ίδια χρονιά στη Βιέννη στο παλάτι ενός από τους προστάτες του Beethoven, του πρίγκιπα Joseph Franz von Lobkowitz (1772–1816), στον οποίο είχε και τελικά αφιερωθεί. Η πρώτη δημόσια παράσταση έγινε στις 7 Απριλίου 1805 στο Theater-an-der-Wien.
Ο Μπετόβεν αρχικά σχεδίαζε να αφιερώσει τη Συμφωνία στον στρατηγό Βοναπάρτη (1769–1821), μια ιδέα που χρονολογείται από το 1798, αλλά όταν ο Ναπολέοντας έστεψε τον εαυτό του αυτοκράτορα, ο Beethoven είχε οργιστεί και, σύμφωνα με τον μαθητή του Ferdinand Ries (1784–1838), δήλωσε: «Είναι απλά ένας συνηθισμένος άνθρωπος όπως εσύ και εγώ! Τώρα θα αρχίσει να καταπατάει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και να τροφοδοτεί τη φιλοδοξία του. Θα θέσει τον αυτό του πάνω από όλους τους άλλους και θα μετατραπεί σε τύραννο!»
Πράγματι, σε ένα χειρόγραφο της Ηρωικής μπορούμε να δούμε τον τρόπο με τον οποίο ο Μπετόβεν είχε διαγράψει το όνομα του Ναπολέοντα, τόσο έντονα που είχε σχίσει το χαρτί. Όταν κυκλοφόρησε η Συμφωνία, το 1806, έφερε τον ιταλικό υπότιτλο Ηρωική Συμφωνία, γραμμένη για να τιμήσει την μνήμη ενός μεγάλου ανδρός. Ο Andreas Richter ισχυρίζεται ότι ο «μεγάλος άνδρας» της αφιέρωσης «πιθανότατα να μην αναφέρεται στον Ναπολέοντα, αλλά στον Πρίγκιπα Louis Ferdinand of Prussia (1772–1806), τον οποίο ο Μπετόβεν γνώριζε πολύ καλά και του οποίου ο θάνατος στη μάχη του Saalfeld το 1806 θεωρήθηκε ευρέως ως μια πράξη υπέρτατης αυτοθυσίας υπέρ του γερμανικού έθνους».
Μια άλλη ενδιαφέρουσα αναφορά είναι η σχέση της Συμφωνίας με τον κλασικό μύθο του Προμηθέα. Στην Ηρωική, ο Μπετόβεν παίρνει μια σειρά από θέματα καθώς και την πλοκή από το μπαλέτο Die Geschöpfe des Prometheus (Τα πλάσματα του Προμηθέα, 1801), έργο 43. Την εποχή εκείνη, ο παραλληλισμός επίκαιρων προσώπων και γεγονότων με κλασσικά θέματα και ήρωες ήταν σύνηθες φαινόμενο και ο Μπετόβεν ίσως αρχικά να ήθελε να κάνει μιαν αλληγορική αναφορά μεταξύ του κλασσικού ήρωα και του Ναπολέοντα ο οποίος συχνά χαρακτηριζόταν ως «Ο Προμηθέας της εποχής». Παρόλα αυτά, μια τέτοια ερμηνεία δεν είναι ουσιαστική, καθώς η Συμφωνία, με κανένα τρόπο, δεν είναι προγραμματική.
Η Ηρωική σηματοδοτεί επίσης την αρχή της μέσης, επονομαζόμενης «ηρωικής» περιόδου του Beethoven. Γράφτηκε κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης προσωπικής αναταραχής, όταν ο συνθέτης έπρεπε να αποδεχτεί το γεγονός ότι θα έχανε για πάντα την ακοή του. Περνώντας από διάφορες ψυχολογικές καταστάσεις, εν τέλει, αποφάσισε να συνεχίσει για χάρη της τέχνης του, και η Ηρωική ήταν το αποτέλεσμα αυτής της νέας απόφασης. Στην εκτίμηση του μουσικολόγου Paul Henry Lang, η Τρίτη Συμφωνία του Beethoven είναι «ένα από τα πιο ακατανόητα εγχειρήματα στις τέχνες και τα γράμματα, το μεγαλύτερο ατομικά βήμα που έγινε ποτέ από άνθρωπο στην ιστορία της συμφωνίας και στην ιστορία της μουσικής γενικότερα».
Πηγή: philenews
