Ένα από τα πιο ευπώλητα βιβλία στην Ελλάδα εδώ και μήνες, είναι ένα πόνημα περί ψυχιατρικής, δοσμένο με έναν τρόπο που, …, δεν θα πω μεγάλες κουβέντες, ούτε και θα χρησιμοποιήσω επίθετα της υπερβολής, …, που, πολύ απλά σε φέρνει κοντά στον πραγματικό εαυτό σου.
Λέγεται «Εμείς και η Ψυχή μας», και περιέχει «όλα όσα θα θέλετε να ρωτήσετε έναν Ψυχίατρο-Ψυχαναλυτή». Αυτός, είναι ο Σάββας Σαββόπουλος, από τους πιο σημαντικούς και καταξιωμένους επιστήμονες αυτού του κλάδου στην Ελλάδα, αλλά και με διεθνή αναγνώριση. Και τα ερωτήματα που όλοι θα θέλαμε να του βάλουμε, προκύπτει μέσα από μια καταπληκτική συζήτησή του με τον δημοσιογράφο Κώστα Γιαννακίδη. Ο οποίος, πρώτος ξεγυμνώνεται και αποκαλύπτεται:
«Φοβάμαι να κάνω ψυχανάλυση. Με τρομάζει το βάθος της κατάδυσης. Θα μου πείτε ότι στα μεγάλα βαφή ανακαλύπτεις σπουδαία πράγματα. Ναι, αλλά συναντάς και ναυάγια. Και αυτό με φοβίζει. Δεν έχω το θάρρος να βουτήξω, να αντιμετωπίσω το σκοτάδι και ύστερα να βγω ξανά στο φως καθαρός, ξεπλυμένος από τα δάκρυα μου. Ωστόσο, πέρασα σχεδόν έξι μήνες απέναντι από έναν κορυφαίο ψυχίατρο και ψυχαναλυτή, τον Σάββα Σαββοπούλου. Αλλά δεν ήμουν μόνος μου εκεί. Προσπάθησα να κάνω χώρο στην πολυθρόνα για να καθίσετε δίπλα Μου όλοι εσείς που θέλετε να ρωτήσετε, αλλά δεν βρίσκετε το θάρρος ή την ευκαιρία. »
Ο φίλος και συνάδελφος μου Κώστας, που έχουμε κάνει μαζί άπειρα δημοσιογραφικά ταξίδια, ακόμα και χωρίς να μην συναντηθούμε ή και να κουνηθούμε καν, παραδέχεται ότι δεν έχει διαβάσει βιβλία ψυχιατρικής η ψυχολογίας. Κι επίσης, λέει κι ότι καθόλου δεν υπολήπτεται τα βιβλία αυτοβελτίωσης. Όταν χαζεύει στα βιβλιοπωλεία τους τίτλους αυτών των βιβλίων, του φαίνονται παραπλανητικοί.
Μέχρι όμως να ξεκινήσει η συγγραφή αυτού του βιβλίου τα ενδιαφέροντα του ήταν εστιασμένα κυρίως την μηχανική του εγκεφάλου όπως λέει και στο λογισμικό που τοποθετήθηκε από τον «κατασκευαστή». Και εξηγείται:
«Με ενθουσιάζει να προσεγγίζω τον εγκέφαλο ως μηχάνημα που δουλεύει με ηλεκτρισμό και χημικές ουσίες, χρησιμοποιώντας ένα τεράστιο δίκτυο με κέντρα λειτουργίας από νευρώνες και κύτταρα. Για φανταστείτε, είναι ένα μικρό όργανο, που αποτελείται κυρίως από νερό, αλλά χωράει μέσα του την έννοια και τις διαστάσεις του σύμπαντος. Θέλω να ξέρω τι μορφή παίρνουν οι πληροφορίες με τις οποίες τροφοδοτείται, πώς αποθηκεύονται ως μνήμες και με ποιον τρόπο συνδυάζονται τα δεδομένα και οδηγούν σε αποφάσεις. Με ενδιαφέρει χημική σύσταση των συναισθημάτων μου. Με γοητεύει και συνάμα με τρομάζει το πόσο ευάλωτοι είμαστε σε αλλαγές Στο κοκτέιλ των ουσιών που βρίσκονται μέσα στο κεφάλι μας. Και όμως, αυτή η ματιά στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι, τελικά, επιφανειακή.
Το κατάλαβα συζητώντας με τον Σάββα Σαββόπουλο. Διότι μπορεί, πράγματι, να κατανοήσεις πώς δουλεύει κάτι, αλλά δεν θα καταλάβεις και το γιατί. Πρέπει να μπεις ακόμη πιο μέσα, να διαπεράσεις τον φλοιό, να παρακάμψεις το δάσος των νευρώνων.
Ύστερα να περιηγηθεί σε σκοτεινούς διάδρομους. Να περάσεις από το δωμάτιο με οθόνες που δείχνουν το παρελθόν. Και ύστερα να μπεις σε έναν αχανή χώρο που έχει στο μέσον του μια καρέκλα. Και πάνω στην καρέκλα κάθεται ένα παιδί. Αν καταφέρεις να του μιλήσεις και, κυρίως να τους ακούσει, θα σου ανάψει όλα τα φώτα και ίσως καταλάβεις τι συμβαίνει εκεί κάτω. Ενδεχομένως, να αλλάξεις και μερικά στοιχεία της διαρρυθμίσεις.»
Καταληκτικά, παραθέτω ενδεικτικά μερικές από τις ερωτήσεις που τέθηκαν στον ψυχίατρο-ψυχαναλυτή.
> Η ευφυΐα από πού ορίζεται;
> Το ένστικτο τι είναι;
> Πώς λειτουργεί η μνήμη;
> Για ποιο λόγο διατηρούμε αναμνήσεις από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας;
> Υπάρχουν κληρονομικά χαρακτηριστικά στον χαρακτήρα;
> Υπάρχει ιδανική σχέση γονιού-παιδιού;
> Γιατί όσο μεγαλώνουμε μοιάζουμε στους γονείς μας;
> Πώς ορίζουμε το εφηβικό άγχος;
> Τι σημαίνει να είσαι ενήλικας;
> Το επάγγελμα που διαλέγουμε ως ενήλικες, συνδέεται με τον ψυχισμό μας;
> Τι είναι το άγχος;
> Τι να κάνω όταν χάσω τον ύπνο μου λόγω του άγχους;
> Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάθλιψη χωρίς φάρμακα;
> Πώς αντιμετωπίζουμε το άγχος του θανάτου; Και πως την αρρώστια, που από μία ηλικία και μετά, μας ανοίγει τον δρόμο προς τον θάνατο;
> Τι μας συμβαίνει ψυχαναλυτικά όταν πενθούμε;
> Όταν χάσουμε το κατοικίδιό μας, η διαδικασία του πένθους είναι ίδια;
> Ο Ιούδας κρεμάστηκε, αφού δεν κατάφερε να διαχειριστεί την ενοχή του. Αν ερχόταν στην πολυθρόνα σας πριν αυτοκτονήσει, τι θα του λέγατε;
> Θα τον στέλνατε στον Ιησού να ζητήσει συγγνώμη;
Μια γερή δόση ερωτημάτων σας έδωσα. Οι απαντήσεις είναι «μπαμ, στον στόχο». Δεν είναι … ολόκληρα κατεβατά. Και σίγουρα όχι απλοϊκές. Έχει χρόνια να διαβάσω ένα βιβλίο 3 φορές, συνεχόμενες! Το συστήνω ενθουσιωδώς. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος!
ΥΓ.: Το συστήνω ιδιαιτέρως σε εκείνους που, εκτός από τον εαυτό τους, θέλουν να καταλάβουν και τους άλλους. Ακόμα και εκείνους που ψηφίζουν!…