Οι τοπικές εκλογές ίσως να είναι μια καλή ευκαιρία να ανοίξει ξανά η συζήτηση για την εφαρμογή της οριζόντιας ψηφοφορίας. Ιδιαίτερα σε μια εποχή πολιτικής αποξένωσης και γενικότερης αμφισβήτησης της πολιτικής που οδηγεί πλέον σε επικίνδυνα μονοπάτια, θα πρέπει να τολμήσουμε να κάνουμε συζητήσεις έξω από τη πεπατημένη και αν χρειαστεί αν σπάσουμε πλαίσια, εάν αυτός είναι ο δρόμος για να φέρουμε τον κόσμο πίσω στην κάλπη και στην πολιτική.

Στην τοπική αυτοδιοίκηση, λόγω του τοπικού χαρακτήρα των εκλογών, οι όποιοι κομματικοί χρωματισμοί περνούν σε δεύτερη μοίρα. Ιδιαίτερα σε πιο μικρές πληθυσμιακά περιοχές όπου οι διαπροσωπικές σχέσεις υπερισχύουν των όποιων άλλων κριτηρίων. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που σχεδόν όλα τα κόμματα, αντιμετώπισαν αρκετές δυσκολίες στις συζητήσεις που γίνονταν για τις επιλογές υποψηφίων.

Άλλωστε, η κομματική πειθαρχία δεν είναι ισχυρή πλέον. Υπάρχει μια τάση αμφισβήτησης των κομμάτων και μία καχυποψία έναντι τους. Στοιχεία τα οποία οδηγούν αβίαστα και χωρίς πολιτικά κριτήρια τις περισσότερες φορές, την κοινωνία σε επιλογές που φέρουν τον μανδύα του αντισυστημικού του έξω- κομματικού κατεστημένου, φέρνοντας την πολλές φορές και σε επικίνδυνα μονοπάτια. Σε άλλες περιπτώσεις επιλέγει την αποχή. Η οποία επίσης είναι μία επιλογή που έχει κόστος στη Δημοκρατία.

Γιατί η αναφορά στο θέμα της οριζόντιας ψηφοφορίας; Χθες, μία παρέα νεαρών που δεν ξεπερνούσε τα 35 έτη σε μέσο όρο ηλικίας, καθόταν σε διπλανό τραπέζι καφετέριας επαρχιακού Δήμου. Δεν έχει σημασία σε ποια περιοχή διότι αυτές οι συζητήσεις λίγο πολύ γίνονται και σε άλλες αντίστοιχες τοπικές κοινωνίες, χρόνια τώρα.

Το θέμα της συζήτησης τους ήταν οι επερχόμενες τοπικές εκλογές. Συζητούσαν για τα θέματα της περιοχής για τις υποψηφιότητες. Έτυχε σε αυτή τη συζήτηση να είμαι αυτήκοος μάρτυρας. Ρωτά λοιπόν κάποια στιγμή ο ένας της παρέας: «Καλά εν μπορώ να ψηφίσω και τον τάδε και την τάδε»; Του απαντούν κάποιοι άλλοι της παρέας πώς αυτό δεν μπορεί να γίνει διότι οι δύο που ανέφερε θα είναι σε διαφορετικούς κομματικούς σχηματισμούς. «Μα μόνο που το ίδιο κόμμα μπορώ να ψηφίσω»; Ρωτά και παίρνει προς μεγάλη του απογοήτευση, καταφατική απάντηση. Και τότε ξεκινά μία συζήτηση μέσω της οποίας εξέφρασαν τη δυσφορία και την απογοήτευση τους για το εκλογικό σύστημα που δεν άλλαξε και ασφαλώς απέδιδαν το γεγονός στα κόμματα και τα συμφέροντα τους και διάφορα άλλα.

Η αναφορά τους ήταν ειδικά για τις τοπικές εκλογές και για αυτές συζητούσαν το κατά ποσό θα έπρεπε να είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν πρόσωπα και όχι κόμματα ή συνδυασμούς. Κάποιος μάλιστα πετάχτηκε και είπε: «Εγώ για τούτον εν πάω να ψηφίσω» και μαζί του, συμφώνησαν και κάποιοι άλλοι της παρέας.

Τέτοιες συζητήσεις γίνονται πολλές κατά καιρούς μεταξύ ατόμων αυτής της ηλικίας. Ζητούμενο δεν είναι να κριτικάρουμε κανένα και ιδιαίτερα νέους ανθρώπους για το εάν είναι και σε ποιο βαθμό πολιτικός ο τρόπος σκέψης τους. Από τη στιγμή που έχουν άποψη για αυτά τα θέματα, οφείλουμε να τους ακούμε με προσοχή. Διότι μέσα από αυτές τις συζητήσεις μπορούμε όλοι να βρούμε απαντήσεις για το πώς σκέφτεται ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας.

Ας μην ξεχνούμε ότι με αυτή την φιλοσοφία κινήθηκε προεκλογικά και ο Νίκος Χριστοδουλίδης όταν έλεγε ότι τα προβλήματα δεν έχουν κομματικό χρώμα. Προφανώς διότι αντιλήφθηκε το πώς σκέφτεται πλέον ένα μεγάλος μέρος της κοινωνίας. Δεν έχει σημασία το αν είναι σωστή ή λάθος αυτή η προσέγγιση, ούτε το πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα μετά την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη στην Προεδρία. Σημασία έχει το πώς κινήθηκε διαβάζοντας τον τρόπο σκέψης μεγάλης μερίδας της κοινωνίας και κέρδισε τελικά τις εκλογές.

Η Βουλή είχε συζητήσει το θέμα της οριζόντιας ψηφοφορίας στις βουλευτικές εκλογές μετά από πρόταση του προέδρου των Οικολόγων Γιώργου Περδίκη πριν από τέσσερα περίπου χρόνια και το απέρριψε.

Στις βουλευτικές εκλογές ή τις ευρωεκλογές είναι διαφορετικά τα δεδομένα και κατανοητές και οι επιφυλάξεις και διαφωνίες που υπάρχουν από πολιτικές δυνάμεις. Στις τοπικές εκλογές όμως, τα δεδομένα είναι διαφορετικά.

Σε μια τοπική κοινωνία, τα προβλήματα είναι κοινά και δεν είναι θέμα ούτε ιδεολογίας, ούτε κομματικής προσέγγισης. Είναι θέμα συνεργασίας μεταξύ των εκλεγμένων αντιπροσώπων της για εξεύρεση λύσεων. Έτσι λειτουργούν οι μικρές τοπικές κοινωνίες και με αυτά τα κριτήρια κάνουν πλέον και πολλοί τις επιλογές τους. Για αυτό και τα κόμματα πρέπει να αντιληφθούν ότι πρέπει  να τολμούν να δίνουν χώρο για πολιτική δράση και έξω από τα δικά τους πλαίσια, διότι στο τέλος της ημέρας αυτό θα ωφελήσει και τα ίδια…