Χρειάστηκε να απεργήσουν για τρεις συνεχόμενες μέρες αρκετοί από τους διανομείς που χρησιμοποιούσε η Wolt, για να τους πάρουμε είδηση ως Πολιτεία και κοινωνία -και ως ΜΜΕ. Φαίνεται πως και το Υπουργείο Εργασίας δεν διαπίστωσε από την πρώτη μέρα την απεργία. Δεν έχουν ρεύμα να κόψουν οι φτωχοί διανομείς. Η επί τόπου μετάβαση λειτουργών του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας έγινε την τρίτη μέρα της απεργίας.
Όλοι όμως -άλλος λίγο, άλλος πολύ- γνωρίζουμε από καιρό ότι πάρα πολλοί διανομείς τροφίμων εργάζονται σε συνθήκες που δεν είναι συμβατές με τη νομοθεσία και το αποδεκτό επίπεδο εν έτει 2022, σε μια χώρα μέλος της ΕΕ. Ακόμα και όταν είναι συμβατές σε κάποια σημεία, οι εργαζόμενοι υποαμείβονται. Και δεν είναι μόνο οι αλλοδαποί διανομείς που είναι κακοπληρωμένοι και δεν απολαμβάνουν αυτονόητων, για πολλούς άλλους, ωφελημάτων ή δικαιωμάτων. Υπάρχουν και πολλοί Κύπριοι και κοινοτικοί. Αλλά υπάρχει υπερεκμετάλλευση και εργασιακή κακομεταχείριση και σε άλλους τομείς, για τους οποίους η παρέμβαση της Πολιτείας είναι επίσης περιορισμένη.
Αν μπορούμε να δικαιολογήσουμε κάποια έκπληξη στους πολίτες για όσα έγιναν γνωστά γύρω από τους απεργούς -και τους άλλους διανομείς που συνεχίζουν να εργάζονται σε παρόμοιες συνθήκες- δεν δικαιολογείται καμία έκπληξη από κρατικούς λειτουργούς, βουλευτές και πολιτικούς. Γνωρίζουν πολύ καλά τι συμβαίνει, είναι ενήμεροι για τη συνεχή εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης και της απορρύθμισης της εργασίας, αλλά αδιαφορούν. Ή, καλύτερα, ενδιαφέρονται περιστασιακά και αναποτελεσματικά. Και συμβάλλουν στη διαιώνιση απαράδεκτων εργασιακών καθεστώτων.
Στις 2 Μαρτίου 2022 ο «Φιλελεύθερος» δημοσίευσε ρεπορτάζ του Αδάμου Αδάμου από συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας την προηγούμενη μέρα. Το ρεπορτάζ τιτλοφορήθηκε «Ντελιβεράδες πολλών ταχυτήτων, με πλήθος αδήλωτων». Αν το διαβάσετε, θα διαπιστώσετε πως Κυβέρνηση και Βουλή μια χαρά ξέρουν τι συμβαίνουν. Όμως, «θα» μελετήσουν, «θα» ψηφίσουν νομοθεσίες, «θα» περιμένουν την ΕΕ να εγκρίνει Οδηγία, κλπ. Με συνέπεια, τίποτε να μην αλλάξει από τον Μάρτιο που έγινε εκείνη η συζήτηση στη Βουλή, που έπρεπε από τότε να σημάνει συναγερμό. Και στην εκτελεστική εξουσία και στη νομοθετική και στα κόμματα και στις συντεχνίες και σε όλους μας. Και για τον συγκεκριμένο κλάδο και σε άλλους.
Σε εκείνη τη συζήτηση, ο εκ των εισηγητών του θέματος Γιώργος Κουκουμάς είπε πως πρέπει να ξεκαθαρίσει το εργασιακό καθεστώς αυτής της μερίδας εργαζομένων, αφού οι περισσότεροι εργάζονται ως αυτοεργοδοτούμενοι και όχι ως μισθωτοί, παρά τη σαφή σχέση μισθωτής εργασίας. Και ο κ. Κουκουμάς και άλλοι βουλευτές διαφώνησαν με την αναφορά που έγινε από εκπρόσωπο του Υπ. Εργασίας πως η λήψη νομοθετικών μέτρων για ρύθμιση της λειτουργίας των πλατφορμών διανομής φαγητού (και για προστασία των εργαζομένων σε αυτές) θα αφεθεί να γίνει… μετά που θα ετοιμάσει Οδηγία η ΕΕ.
Από εκείνη τη συζήτηση και εκείνο το ρεπορτάζ είναι ενδιαφέρον να μεταφέρουμε τι είπαν οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών συνδέσμων. Είπαν, μεταξύ άλλων, πως «η συγκεκριμένη νέα μορφή εργασίας (σ.σ. προφανώς εννοούσαν την εκμετάλλευση των εργαζομένων όχι ως μισθωτών, αλλά σαν αυτοεργαζομένων ή συνεργατών, χωρίς εισφορές από μέρους του εργοδότη, χωρίς συμφωνημένους όρους εργασίας, χωρίς συλλογικές συμβάσεις, τις οποίες, θυμίζουμε, ευνοεί και προωθεί η ΕΕ) ευδοκιμεί το τελευταίο διάστημα όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην ΕΕ ΚΑΙ τόνισαν την ανάγκη «να διασφαλιστεί η ευελιξία που αυτή η νέα μορφή εργασίας παρέχει». Άραγε, μιλώντας για ευελιξία εννοούσαν 2.26 ευρώ ανά δρομολόγιο, με το 41% να πηγαίνει στον «ατζέντη» και αρκετά άλλα σε καύσιμα, στολές, συντηρήσεις και μοτοποδήλατο για το πήγαινε – έλα, βρέξει-χιονίσει;
Ένας εκ των εκπροσώπων των εργοδοτικών συνδέσμων είπε μάλιστα πως αυτή η ευελιξία (σ.σ. για πλήρη απορρύθμιση) «δεν πρέπει να δαιμονοποιείται». Ένας άλλος εκπρόσωπος εργοδοτών κατέφυγε στη συνήθη… προειδοποίηση, όποτε εγείρεται θέμα νομοθετικής κατοχύρωσης εργασιακών δικαιωμάτων: Είπε πως στην Ελλάδα και την Ισπανία, όπου έγιναν κάποιες ρυθμίσεις για τους διανομείς, δύο μεγάλες εταιρείες προχώρησαν στην απόλυση του 80% του προσωπικού. Κάτσετε καλά, εν ολίγοις.
Είναι αλήθεια, όμως, πως κανένας σε εκείνη τη συνεδρία δεν ζήτησε να μην συζητείται θέμα προστασίας των δικαιωμάτων των διανομέων, για… να μην ακριβύνει το «ντελίβερι». Δεν θα με εξέπληττε, να πω την αλήθεια.
Ο διευθυντής του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας είχε πει πως το ζήτημα απασχολεί το Τμήμα τα τελευταία δύο χρόνια. Πολύς χρόνος για τόση λίγη πρόοδο. Αν υπάρχει πρόοδος. Είπε ακόμα ότι ο κλάδος απασχολεί γύρω στα 5 χιλ. άτομα και ότι από δειγματοληπτικές επιθεωρήσεις προέκυψε πως το 25% περίπου των διανομέων ήταν αδήλωτοι εργαζόμενοι και πως, λόγω της κατάστασης, το υπουργείο θα προχωρούσε σε στοχευμένη εκστρατεία για τις ψηφιακές πλατφόρμες τον Σεπτέμβρη. Έγινε άραγε εκείνη η εκστρατεία; Αν έγινε, μάλλον δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, για να προκύψει το ξέσπασμα των παιδιών της Wolt.
