Η παροχή προτεραιότητας στην εξυπηρέτηση για τα άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένους άνω των 75 ετών και εγκυμονούσες είχε συζητηθεί προ ημερών στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής. Επρόκειτο για πρόνοιες που περιλαμβάνουν προτάσεις νόμου της βουλεύτριας του ΔΗΣΥ, Σάβιας Ορφανίδου και της βουλεύτριας του ΔΗΚΟ, Χριστιάνας Ερωτοκρίτου, τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα. Προβλέπει, επιπλέον, σε χώρους που θα λειτουργούν περισσότερα από τρία σημεία εξυπηρέτησης, το ένα να παραχωρείται εξ ολοκλήρου για τους ευάλωτους πολίτες. Μοναδική εξαίρεση τα νοσηλευτήρια και τα κέντρα υγείας.

Ειδικότερα, η κ. Ορφανίδου διευκρίνισε ότι οι προτάσεις νόμου αφορούν την εξυπηρέτηση ευάλωτων πολιτών κατά προτεραιότητα. Για την εφαρμογή, είπε, πρέπει να επιδεικνύεται κάποιο σχετικό αποδεικτικό (όπως η ευρωπαϊκή κάρτα αναπηρίας) καθώς και να υπάρχει στον χώρο εξυπηρέτησης σχετική πινακίδα. Πρόσθεσε, δε, ότι κατά τις επιθεωρήσεις του Τμήματος Εργασίας θα γίνεται έλεγχος για την εφαρμογή του νόμου και σε αντίθετη περίπτωση θα επιβάλλεται εξώδικο πρόστιμο €500.

Ακολούθησε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση ανάμεσα σε βουλευτές και φορείς. Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Επιτροπής και βουλεύτρια του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, εξέφρασε την κάθετη αντίθεσή της με τη συμπερίληψη των εγκυμονουσών στη νομοθεσία. Όπως είπε, οι περισσότερες είναι παραγωγικές και μπορούν να εργαστούν έως και τον όγδοο μήνα κύησης. Ανάλογο προβληματισμό εξέφρασε και η βουλεύτρια του Κινήματος Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, η οποία σημείωσε πως δεν πρέπει η εγκυμοσύνη να αντιμετωπίζεται ως αναπηρία. «Ίσως μπορώ να το κατανοήσω σε πολύ προχωρημένες περιπτώσεις, στον όγδοο μήνα, όμως, όχι στον δεύτερο».

Μια άλλη θέση που ακούστηκε, αφορά την ίδια την ουσία των εν λόγω προτάσεων νόμου. Ότι δηλαδή η Βουλή έρχεται να νομοθετήσει την ευγένεια και τους καλούς τρόπους. Ωστόσο, ο πρόεδρος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ), Χριστάκης Νικολαΐδης, ανέφερε πως πρόκειται για έναν θεσμό που ισχύει σε χώρες του εξωτερικού για πέρα από 40 χρόνια. «Δεν πρόκειται για θεσμοθέτηση της ευγένειας ή της καλοσύνης. Είναι η θεσμοθέτηση της Αρχής της Προτεραιότητας, η οποία μπορεί να προκύψει από άρθρα της σύμβασης του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», είπε.

Εξάλλου, αυτό ακριβώς δεν σημαίνει η ενσωμάτωση; Ότι δεν θα υπάρχουν πολίτες δύο ταχυτήτων. Ότι όλοι, με βάση τις ανάγκες τους και παρά τις διαφορές τους, θα μπορούν να συμμετέχουν επί ίσοις όροις στη ζωή. Ο πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ έχει απόλυτο δίκιο να υπογραμμίζει ότι η προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία δεν είναι θέμα σαβουάρ βιβρ. Είναι δικαίωμα που εφόσον εξασφαλιστεί, προσφέρει υποτυπώδεις διευκολύνσεις. 

Όμως είναι άξιον απορίας… Γιατί πέρασαν 40 χρόνια μέχρι να ανοίξει η συζήτηση για μια τέτοια ρύθμιση και στην Κύπρο; Δεν θα κόστιζε τίποτε στο κράτος και τους επηρεαζόμενους, αντιθέτως, θα διευκόλυνε τους ευάλωτους και θα καλλιεργούσε μιαν άλλη κουλτούρα, πιο αλληλέγγυα για τα άτομα με αναπηρία και για εκείνους που ορισμένοι αντιλαμβάνονται ως «διαφορετικούς».