«Στην Ισλανδία 26 τραπεζίτες κατέληξαν στη φυλακή για τον ρόλο τους στην οικονομική κατάρρευση του 2008 και η Ισλανδία είναι μια ευημερούσα χώρα». Αντιγράφω το υστερόγραφο της στήλης της συναδέλφου Χρυστάλλας Χατζηδημητρίου γιατί θεωρώ ότι αυτός είναι ο πιο ευθύβολος τρόπος για να ξεκινήσουμε τη συζήτηση για το ξεπούλημα (και) του Συνεργατισμού. Κι ας μην αντιλαμβάνεται ο Γιάννος Σταυρινίδης, για παράδειγμα, από πού και ως πού ν’ αναζητούμε ευθύνες από τους διοικούντες. Αναφέρομαι στον κύριο με τον εύηχο τίτλο «διευθυντής Στρατηγικής και Ανασχηματισμού της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας» που δεν θα μαθαίναμε ποτέ το όνομά του εάν δεν μας ερχόταν ο λογαριασμός με τα δισ. που πρέπει να ξεχρεώσουμε.
Φταίει ο Σταυρινίδης άραγε; Ειλικρινά δεν γνωρίζω, όμως αυτό που με βεβαιότητα μπορώ να πω είναι ότι πρέπει να γίνει έρευνα για τις ευθύνες των τραπεζιτών. Για λόγους δικαιοσύνης, αλλά και ηθικής τάξης, μπας και μάθουμε κάτι επιτέλους από την ιστορία που επαναλαμβάνεται ως κραυγαλέα φάρσα με τραγικά φευ αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση αυτός που πρέπει να τεθεί στο επίκεντρο της αναζήτησης των ευθυνών είναι ο πολιτικός προϊστάμενος. Και εδώ τίθεται το πρώτο καίριο ερώτημα: Είχε στρατηγικό πλάνο για την εξυγίανση ο Χάρης Γεωργιάδης;
Δυο τινά: Ή που δεν είχε γιατί πολύ απλά δεν ήξερε πώς να λύσει τον γόρδιο δεσμό ή η στρατηγική που εκπόνησε κρίνεται από τα ίδια τα γεγονότα. Και στις δύο περιπτώσεις, το αποτέλεσμα αυτής της ανισοβαρούς συμφωνίας (με το κράτος να φορτώνεται 7,5 δισ. μη εξυπηρετούμενα δάνεια) μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο υπουργός απέτυχε παταγωδώς. Ερώτημα δεύτερο: Δεν ήθελε ή απλώς δεν μπορούσε; Ενδεχομένως και τα δύο, με την επισήμανση όμως ότι ενσυνείδητα έσπρωχνε το πρόβλημα κάτω από το χαλί για πολιτικές σκοπιμότητες. Περάσαμε δύο εκλογικές αναμετρήσεις κι ενώ ο Συνεργατισμός ήταν μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί, οι κυβερνώντες δεν προχωρούσαν στην επίλυση του προβλήματος φοβούμενοι προφανώς ότι θα είχαν πολιτικό κόστος. Αντ’ αυτού ο Χάρης Γεωργιάδης, με την έπαρση που τον χαρακτηρίζει, κόμπαζε ότι έβγαλε τη χώρα από το μνημόνιο. Αναφέρομαι φυσικά στο περιβόητο success story, το οποίο, όπως αποδείχτηκε, στηριζόταν με το ένα πόδι στον υπό κατάρρευση Συνεργατισμό. Ιδού λοιπόν και το τρίτο ερώτημα: Η αποφυγή του κουρέματος για τον Συνεργατισμό (το 2013) ήτανε καλύτερη από την τοποθέτηση 1,7 δισ. σε μια μαύρη τρύπα αργότερα;
Κάποιος μπορεί να αντιτείνει ότι είναι εύκολο να υποδυόμαστε τους μετά Χριστόν προφήτες. Οι υπουργοί όμως κρίνονται από το πόσο αποτελεσματικοί είναι στη δουλειά που ανέλαβαν να κάνουν. Ο Χάρης Γεωργιάδης λοιπόν πρέπει να λογοδοτήσει τόσο για τις κακές επιλογές των προσώπων όσο και για την όποια στρατηγική του. Ναι, ο Συνεργατισμός είναι μια αμαρτωλή ιστορία και όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν βαρύνονται με πολλές ανομίες. Αλλά τον τόπο τα τελευταία έξι χρόνια κυβερνά ο Νίκος Αναστασιάδης. Αν η επιβάρυνση του δημόσιου χρέους οδηγήσει σε υποβαθμίσεις και νέα ύφεση, κάποιος επιτέλους πρέπει να πληρώσει για το πλιάτσικο. Κάποιος με ονοματεπώνυμο παρακαλώ.
Υ.Γ. Δανείστηκα τον τίτλο από το ομώνυμο βιβλίο του Τζόναθαν Κόου (Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ), ένα εξαιρετικό πολιτικό μυθιστόρημα για την «αδυσώπητη οικονομική εξουσία», το οποίο προτείνω θερμά μέρες που ‘ναι.
stavros.christodoulou@phileleftheros.com
