Δουλειά δεν είχε ο διάβολος, πηδούσε τα παιδιά του. Έτσι, και φέτος, όπως κάθε χρόνο κατά την περίοδο που είναι κλειστά τα σχολεία, αρμόδιοι (και μη) προσπαθούν να βάλουν ο καθένας τη δική του πινελιά στα σχολεία και στην εκπαίδευση γενικότερα, πάντα ανάλογα με τις προσωπικές πεποιθήσεις του καθενός και ποτέ δεν φαίνεται να ακολουθούν ένα μακροχρόνιο σχεδιασμό με συγκεκριμένο στόχο. Κατά κανόνα οι αλλαγές αυτές γίνονται σε θέματα ήσσονος σημασίας, που το μόνο που καταφέρνουν είναι να προκαλούν αναστάτωση και αντιδράσεις. Έτσι κι αλλιώς, τα σημαντικά θέματα της παιδείας αλλάζουν συνήθως ανά πενταετία, καθορίζονται από εξωγενή συμφέροντα και πολιτικές σκοπιμότητες, ενώ σφραγίζονται πίσω από κλειστές πόρτες με συντεχνιακές συνδιαλέξεις. 
Η Επιτροπή Κανονισμών που συστάθηκε από το υπουργείο Παιδείας με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών και γονέων, ετοίμασε και φέτος έναν κατάλογο με απαγορεύσεις σχετικά με την εμφάνιση μαθητών και μαθητριών. Το θέμα της στολής και της εμφάνισης των μαθητών γενικότερα, δεν είναι νέο. Και δεν ήμαστε η μόνη χώρα που εφαρμόζει τέτοιους περιορισμούς, όπως αρέσκονται να τονίζουν οι «οπαδοί» της. Στην Κύπρο όμως, τα τελευταία χρόνια κάναμε μια στροφή προς την ελευθεροποίηση της εμφάνισης των μαθητών, με ετήσιες χαλαρώσεις και διατήρηση κάποιων περιορισμών, για να έρθουμε φέτος -όπως φαίνεται- να κάνουμε απότομα βήματα προς τα πίσω. Σε μια περίοδο μάλιστα με σοβαρότατα προβλήματα στον χώρο της εκπαίδευσης, που άπτονται ακόμη και σε θέματα υγείας και ασφάλειας. Προς τα έξω, αφήνεται η εντύπωση ότι οι αρμόδιοι από τη μια δεν μπορούν καν να αντιληφθούν και να θέσουν σε προτεραιότητες τα προβλήματα των σχολείων, και από την άλλη ότι δεν υπάρχει μακροχρόνια στρατηγική ούτε καν για τα θέματα εμφάνισης.
Αν και μπορεί να κανείς να επιχειρηματολογήσει πειστικά και υπέρ του αυστηρού ελέγχου της εμφάνισης στα σχολεία, κάποια πράγματα κατ’ εμένα παραμένουν ακατανόητα. Η ευπρεπής εμφάνιση στο σχολείο δεν αφορά καθηγητές; Είναι απρεπές και μπορεί να σκανδαλίσει μια μαθήτρια που φορά φούστα πάνω από το γόνατο, αλλά μια καθηγήτρια όχι; Ο μαθητής οφείλει σε συνθήκες καύσωνα να βρίσκεται με μακρύ παντελόνι και κλειστό παπούτσι σε αίθουσα χωρίς κλιματισμό, ενώ ο καθηγητής του μπορεί να έρθει με βερμούδα και σανδάλια; Ποιον ενόχλησαν οι ψεύτικες βλεφαρίδες, και για ποιο λόγο; Μετρούμε την ευπρέπεια με το μήκος των μαλλιών των μαθητών, αντιστρέφοντας τη μέθοδο μέτρησης ανάλογα με το φύλο; Κρίνουμε ότι οι μαθητές έχουν την ωριμότητα να επιλέξουν πού θέλουν να σπουδάσουν και τι να κάνουν επαγγελματικά στο μέλλον, αλλά την ίδια ώρα δεν μπορούν να διαλέξουν τι παντελόνι θα φορέσουν; Από τη μια προσπαθούμε να πείσουμε τους εφήβους να γίνουν υπεύθυνα άτομα, να λαμβάνουν αποφάσεις και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, και από την άλλη τους λέμε ότι δεν έχουν το δικαίωμα να εκφραστούν μέσω της εμφάνισής τους; Τους λέμε να αγκαλιάσουν τη διαφορετικότητα, λέγοντας τους ότι όλοι τους πρέπει να ντύνονται και να κουρεύονται το ίδιο; Τους λέμε ότι δεν παίζει ρόλο η εμφάνιση, αλλά ο χαρακτήρας και οι πράξεις ενός ατόμου, λέγοντας τους παράλληλα τι εμφάνιση πρέπει να έχουν; Ξεχνούμε ότι αυτοί που μας έφεραν τα σημερινά μας προβλήματα δεν είχαν μακριά μαλλιά, σκισμένα παντελόνια και σκουλαρίκια, αλλά χαρτοφύλακες και κοστούμια – με γραβάτες ή χωρίς;

i.konstantinides@phileleftheros.com