Ένα από τα μεγαλύτερα στρατηγικά ενεργητικά στοιχεία των επιχειρήσεων στις μέρες μας είναι τα δεδομένα (data). Ζούμε στην εποχή των δεδομένων και της πληροφορίας (Information Age), στην οποία καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της κοινωνίας και της οικονομίας παίζει η πληροφορία και η τεχνολογία της πληροφορίας.
Το τεράστιο τεχνολογικό άλμα των τελευταίων δύο κυρίως δεκαετιών έχει αναγκάσει τον επιχειρηματικό κόσμο ανά το παγκόσμιο να αναθεωρήσει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόταν μέχρι σήμερα, με τα δεδομένα να είναι αυτά που οδηγούν πλέον σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις των επιχειρήσεων. Επιπρόσθετα, η πανδημία των τελευταίων δύο χρόνων και οι τεράστιες επιπτώσεις που έχει επιφέρει στις επιχειρήσεις και στην κοινωνία, έχει ταρακουνήσει πραγματικά συνθέμελα τους οργανισμούς και τους έχει υποχρεώσει να κινηθούν με ακόμη γρηγορότερους ρυθμούς προς την αναπροσαρμογή των τρόπων λειτουργίας τους.
Ποτέ πριν δεν ήταν πιο καθοριστικό για μια επιχείρηση να είναι ευκίνητη (agile) και να καθοδηγούνται οι αποφάσεις της από τα δεδομένα (data-driven). Αν σκεφτούμε, μάλιστα, ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις διαθέτουν περίπου 1000 φορές περισσότερα δεδομένα από αυτά που χρησιμοποιούν για να λάβουν αποφάσεις, είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς ότι η τακτική, σωστή και προσεκτική αξιοποίηση αυτών των δεδομένων, μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά και στρατηγικά προς όφελος μιας επιχείρησης, και να τη βοηθήσει να πάρει πιο εμπεριστατωμένες αποφάσεις που θα διασφαλίσουν πρώτα-πρώτα τη διαβίωση της, κι έπειτα την εξέλιξη, ανάπτυξη, κερδοφορία και ευρωστία της.
Η επόμενη ερώτηση, λοιπόν, που αυτόματα προκύπτει είναι πώς θα επιτευχθεί αυτό. Και η απάντηση είναι, μέσω της εναρμόνισης των επιχειρηματικών στόχων με μια στρατηγική για τα δεδομένα (data strategy) – μέσω, δηλαδή, ενός λεπτομερούς πλάνου, που θα λαμβάνει υπόψιν τους ανθρώπους, τις διαδικασίες και την τεχνολογία σε ένα οργανισμό, και που θα βοηθήσει την επιχείρηση να ωριμάσει σε ότι έχει να κάνει με τις αναλυτικές της δυνατότητες ώστε η λήψη των αποφάσεων να γίνεται τεκμηριωμένα και προνοητικά.
Η διαδικασία αυτή βεβαίως δεν είναι εύκολη, με την κυριότερη πρόκληση να είναι το ότι μια επιχείρηση, ως ένας ζωντανός οργανισμός, απαρτίζεται από τμήματα διαφόρων και διαφορετικών επιστημονικών πεδίων, τα οποία πρέπει να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά ώστε, αφενός μεν να αποτυπωθεί η πραγματική εικόνα μιας επιχείρησης και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε κομμάτι της, και αφετέρου να σχεδιαστεί ο χάρτης των αλλαγών και των βελτιώσεων που πρέπει να γίνουν, τόσο σε συνολικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο του κάθε τμήματος της επιχείρησης ξεχωριστά, ώστε να υπάρξει μια αποτελεσματική και προοδευτική εξέλιξή της προς τα μπρος.
Μια επιτυχής στρατηγική δεδομένων περιλαμβάνει πρώτιστα την επιχειρηματική στρατηγική – τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους δηλαδή της διεύθυνσης, οι οποίοι πρέπει να είναι ξεκάθαροι, εφικτοί και μετρήσιμοι. Παράλληλα, περιλαμβάνει τη χαρτογράφηση των ρόλων των διαφόρων τμημάτων της επιχείρησης, αλλά και των διαδικασιών που εφαρμόζονται μέσα στην επιχείρηση – ποιος δηλαδή αξιοποιεί, με τι εργαλεία και πώς τα δεδομένα, καθώς είναι επιτακτική η ανάγκη να διασφαλίζεται ότι η ποιότητα, αλλά και η συλλογή, αποθήκευση, διαχείριση και χρήση τους γίνεται αποδοτικά, και να διασφαλίζεται βεβαίως ότι πληρούνται όλα τα απαραίτητα κριτήρια ασφάλειας και προστασίας τους. Η στρατηγική αυτή προάγει τη φιλοσοφία αντιμετώπισης των δεδομένων ως ένα από τα ισχυρότερα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας, για τα οποία όλοι είναι υπεύθυνοι και πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες και πολιτικές.
Τελικά, μέσω αυτής της διαδικασίας, δημιουργείται ο οδικός χάρτης (roadmap) που συνδέει όλα τα παραπάνω με τις ακριβείς δράσεις που πρέπει να τροχοδρομηθούν στον οργανισμό, και οι οποίες θα φέρουν την επιχείρηση από εκεί που είναι σήμερα, εκεί που θέλει να πάει.
Η δεκαετία που διανύουμε έχει ονομαστεί από την ΕΕ ως η Ψηφιακή Δεκαετία της Ευρώπης. Ήδη, στις 9 Μαρτίου 2021, ένα και πλέον χρόνο πριν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το όραμά της για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ως το 2030, με στόχο να ενδυναμώσει τις επιχειρήσεις και τους πολίτες σε ένα βιώσιμο ψηφιακό μέλλον. Το πλάνο αυτό περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, με στόχο το 75% των επιχειρήσεων της ΕΕ να χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη και μαζικά δεδομένα (big data).
Καταληκτικά, καθίσταται πλέον σαφές ότι η εξέλιξη προς την ορθολογιστικότερη επιχειρηματικότητα περνά αναπόφευκτα μέσα από την ορθή αξιοποίηση των δεδομένων και των καινοτόμων τεχνολογιών.
* Manager, Risk Consulting, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες KPMG.
Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις και γνώμες της KPMG Limited. Η επωνυμία και το λογότυπο της KPMG είναι εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται κατόπιν άδειας από τις ανεξάρτητες εταιρείες-μέλη του παγκόσμιου οργανισμού της KPMG.