Με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση πολλοί Βρετανοί πιστεύουν ότι οι παλιές μέρες της Αυτοκρατορίας θα επανέρχονταν. Η κατάσταση δεν είναι ακριβώς αυτή. Επίσης, η επιρροή της μοναρχίας στις πρώην αποικίες σμίκρυνε σταδιακά.
Είναι αλήθεια ότι με τα γεγονότα με τον Χάρι και τη Μέγκαν και το θάνατο του πρίγκιπα Φίλιππου η βρετανική μοναρχία έχασε αρκετά από τη λάμψη της. Εφόσον υπάρχει η βασίλισσα Ελισάβετ τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα αφού η ίδια προσπάθησε και προσπαθεί να διατηρήσει την επιρροή της χώρας της πάνω στις πρώην αποικίες της.
Η εξέλιξη όμως δεν μπορεί να εμποδιστεί στη πρόοδο της. Πολλές πρώην αποικίες εγκαταλείπουν τη βασίλισσα ως αρχηγό του κράτους τους. Τον Σεπτέμβριο του 2020 ακόμα ένα κράτος της Κοινοπολιτείας, οι νήσοι Μπαρμπέιντος, ανακοίνωσε ότι θα γίνει Δημοκρατία και ότι από τον Νοέμβριο του 2021 η βασίλισσα δεν θα είναι ο αρχηγός του κράτους.
Όπως είπαμε προηγουμένως, πολλές χώρες εγκαταλείπουν την μοναρχία και την βασίλισσα ως αρχηγό του κράτους. Μια καθαρή πλειοψηφία στις χώρες της Κοινοπολιτείας –τριάντα οκτώ χώρες από πενήντα τέσσερις – δεν έχουν πλέον τη βασίλισσα ως αρχηγό του κράτους. Από τις μεγάλες χώρες παραμένουν η Αυστραλία , η Νέα Ζηλανδία και ο Καναδάς. Από την άλλη μεριά και αυτές δεν είναι σίγουρες. Στην Αυστραλία υπάρχουν πολλοί θιασώτες του πολιτεύματος της Δημοκρατίας και το 1999 σε δημοψήφισμα που έγινε για να καταστεί η Αυστραλία Δημοκρατία, η πλειοψηφία εναντίον ήταν μικρή, 55%. Ο Μάλκολμ Τέρνμπουλ, πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας και φανατικός υπέρ του Δημοκρατικού πολιτεύματος, εργάζετο και συνεχίζει να εργάζεται για την αλλαγή του πολιτεύματος (βλ. Eric Albert, «Le Commonwealth un peu plus fragile», «Le Temps», 12 April 2021).
Η παρακμή της βρετανικής μοναρχίας στις πρώην αποικίες θα συνεχιστεί σε μεγαλύτερο βαθμό με την αποχώρηση της βασίλισσας Ελισάβετ. Η τελευταία διατηρεί τη δημοτικότητα της στις πρώην αποικίες γενικά, εν πάση περίπτωση περισσότερο από τον υιό της πρίγκιπα Κάρολο. Ανεξαρτήτως αυτού, οι πρώην αποικίες δεν μπορούν να συνεχίσουν στο διηνεκές να έχουν ως αρχηγό του κράτους τους έναν ξένο που δεν έχει καμιά σχέση μαζί τους. Η αλλαγή θα συνεχίζεται με την πάροδο του χρόνου.
* Δικηγόρος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου, αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA), πρώην μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.