Δέκα χρόνια προηγουμένως, Απρίλης του 2011, γύρω στις οκτώ το πρωί: «Αυτά που λέει ο Πρόεδρος είναι μαλακίες», είπε ο Σωκράτης Χάσικος αφήνοντας άφωνους τους δημοσιογράφους Μανώλη Καλατζή και Κώστα Κωνσταντίνου, οι οποίοι τον είχαν φιλοξενούμενο στην εκπομπή που παρουσίαζαν τότε από κοινού, στο ραδιόφωνο του «Πολίτη».
Την προηγούμενη μέρα, ο Δημήτρης Χριστόφιας είχε κάνει λόγο για «έναν υπουργό της Κυβέρνησης Κληρίδη, που βγαίνει σήμερα και επικρίνει έντονα την Κυβέρνηση, ο οποίος ζήτησε και πήρε ανεργιακό». Συνεργάτες του τότε Προέδρου φαίνεται να είχαν διαρρεύσει σε πηγαδάκια το όνομα του Σωκράτη Χάσικου, χωρίς όμως αυτό να ανταποκρινόταν στην αλήθεια, αφού στην πορεία διαφάνηκε ότι εκείνος που είχε ζητήσει και έλαβε επίδομα δεν ήταν ο Χάσικος, αλλά ένας άλλος υπουργός και μάλιστα της Κυβέρνησης Βασιλείου που εξέλεξε το ΑΚΕΛ, εξού και η έντονη αντίδραση του Χάσικου. «Προσέξτε, δεν κατηγορώ τον Πρόεδρο ότι είναι μαλάκας, για να ενέχει λίβελλο η δήλωση, αλλά ότι λέει μαλακίες», είπε εκείνο το απριλιάτικο πρωινό του 2011 ο Σωκράτης Χάσικος στους άναυδους δημοσιογράφους και επικαλούμενος τη γνωστή ρήση του Θουκυδίδη «φιλοκαλούμεν τε γαρ μετ’ ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας», επεξήγησε σ’ αυτούς και στους ακροατές τους ότι δεν εννοούσε τη μαλακία όπως την εννοούμε στις μέρες μας, αλλά τον μαλθακό λόγο.
Θυμήθηκα αυτή την παλιά ιστορία τις προάλλες, παρακολουθώντας τον πρώην υπουργό στην εκπομπή του Γιάννη Καρεκλά να λέει: «Ποιος κοροϊδεύει ποιον; Όσον καιρό δούλευε το σύστημα, όλοι τα παίρναμε. Η Κύπρος όλη έτρωγε, κάποιοι, ναι, έτρωγαν περισσότερα». Είναι γεγονός πως ένα πράγμα για το οποίο δεν μπορείς να κατηγορήσεις τον πρώην υπουργό είναι για μαλθακότητα, για άνευρο δηλαδή λόγο. Ο Μιχάλης Ιγνατίου, που τον θυμάται τη δεκαετία του ‘80 στην Αστόρια «να παλεύει να κερδίσει τα προς το ζην», τον είχε χαρακτηρίσει κάποτε σ’ ένα άρθρο του «λαλίστατο που του αρέσει να προκαλεί και δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του». Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακούγοντας αυτά που λέει, δύνασαι, λέω εγώ, να χρησιμοποιήσεις -με τη θουκυδίδειο πάντα ερμηνεία- τη λέξη «μαλακία». Και όπως αυτός εκείνο το πρωινό του Απρίλη στο ραδιόφωνο του «Πολίτη», έτσι κι εσύ να πεις: «Αυτά που λέει ο υπουργός είναι μαλακίες». Η συγκεκριμένη, λοιπόν, ήταν μια τέτοια στιγμή και λογικά δεν θα χρειαζόταν να επεξηγήσει κανείς τους λόγους. Το έκαναν όμως οι συνάδελφοι Γιώργος Καλλινίκου και Γιάννης Αντωνίου τις προηγούμενες ημέρες, σημειώνοντας πως το να εξισώνεις τις κομπίνες όλων εκείνων που έστησαν ένα φαγοπότι και με απληστία θησαύρισαν σε βάρος μακροπρόθεσμα του τόπου (από πολλές πτυχές -ο φούρνος μόλις τώρα άρχισε να πυρώνει και τις συνέπειες της εκμετάλλευσης εκείνου του προγράμματος θα τις δούμε συν τω χρόνω), με τους απλούς εργαζόμενους, «ενοχοποιώντας» το μεροκάματό τους, είναι αν μη τι άλλο προσβλητικό. Αφήστε που οι διαμαρτυρόμενες φωνές δεν ήταν εκ των υστέρων. Όσοι έβλεπαν τις διαφημιστικές πινακίδες στα αεροδρόμια και αλλού που φώναζαν «αγοράστε διαβατήριο», όσοι μαθαίνανε για τις περίεργες επαγγελματικές κάρτες που μοιράζονταν στην Κίνα και αλλού και όσοι ταξίδευαν στο Στρασβούργο στις Βρυξέλλες και διάφοροι ξένοι τους έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου, που χτύπησε και στην Κυβέρνηση αλλά και στο κυβερνών κόμμα από το 2015 (!), ανησυχούσαν. Και μιλούσαν. Την ίδια ώρα που άλλοι, με μπακαλίστικο τρόπο όπως παραδέχθηκε και ο ίδιος στην Ερευνητική Επιτροπή, «τικ-τικ τζιαι επέρναν», προωθούσαν τις «επωφελείς» για το κράτος δραστηριότητες.
Ο Σωκράτης Χάσικος, άλλωστε, δεν ήταν ποτέ εναντίον των «επωφελών» για το κράτος δραστηριοτήτων. Για παράδειγμα, μπορεί μεν από τη μια να στιγμάτιζε παράνομους και νόμιμους μετανάστες ως αιτία της πενίας των ανέργων στην Κύπρο, προβαίνοντας κάποτε σ’ εκείνη την ανεκδιήγητη δήλωση: «καθένας από αυτούς τους παράνομους μετανάστες, για να μην πω τους νόμιμους, αφαιρεί ένα κομμάτι ψωμί από τον δικό μας άνθρωπο, τον Κύπριο», δήλωση που μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα εξανέμισε την απόσταση που χωρίζει μια δημοκρατική Πολιτεία από τον ρατσισμό, όμως την ίδια ώρα, ως υπουργός Εσωτερικών, ήταν πρόθυμος να βρει λύσεις ώστε να μη χάσουν τα κολέγια μετανάστες φοιτητές (7.000 χιλιάδων ευρώ έκαστος!), έστω κι αν αυτοί ήταν γνωστό ότι εργάζονταν αντί να φοιτούν, αρκεί τα χρήματα να κατέληγαν στα ταμεία των κολεγίων. Όποιος θυμάται την περίπτωση των 800 φοιτητών από το Μπαγκλαντές, ξέρει σε τι αναφέρομαι. Διότι, όπως έλεγε: «την περίοδο της οικονομικής κρίσης, δεν πρέπει να σταματούν επωφελείς για την Κύπρο δραστηριότητες». Τι κι αν ο διάδοχός του, αφού επωφελήθηκε το κράτος τα δύσκολα χρόνια από τους «μαϊμού-φοιτητές» και τα ταμεία των κολεγίων δεν έχασαν το ρευστό, ήρθε να πιάσει το ρατσιστικό νήμα από εκεί που το είχε αφήσει τότε ο Χάσικος; Που μπορεί μεν την περίοδο της οικονομικής κρίσης να ακολουθούσε το υπουργείο του την πρακτική «τικ-τικ τζιαι επέρναν» και ο ίδιος, καθηκόντως, να συμμετείχε σε συνέδρια του στυλ «Μπορεί να καταστεί η Κύπρος το δεύτερο σπίτι για Κινέζους επενδυτές;» και να του άρεσε να ακούει τους εκπροσώπους τους να λένε «ένας επισκέπτης μπορεί την πρώτη φορά να είναι τουρίστας, τη δεύτερη φορά πιθανός αγοραστής κατοικίας και την τρίτη φορά πιθανός επενδυτής», ωστόσο αργότερα μας αποκάλυψε ότι ταλαιπωρήθηκε κιόλας από τις «επωφελείς» για τον τόπο δραστηριότητες. Διότι, όπως είχε πει το 2019, «ο κάθε Ρώσος, Κινέζος και Ινδός ερχόταν στο γραφείο μου και εγώ καθόμουν σαν τη μαϊμούνα να βγάλω μαζί τους φωτογραφίες».
Το εντυπωσιακό, πάντως, με τον χειμαρρώδη Σωκράτη Χάσικο που δεν υιοθετεί μαλθακό λόγο και συνοδεύεται από τη φήμη του ανθρώπου που αρέσκεται να μιλά έξω από τα δόντια, να λέει τα σύκα – σύκα και τη σκάφη – σκάφη, είναι που όλο αυτό το διάστημα, πέρα από το «μαζί τα φάγαμε», δεν βρήκε να ψελλίσει ούτε μια λέξη για τον «πήχη ηθικής» του Προέδρου της Δημοκρατίας που δεν ήξερε καν ότι γαμπρός του ήταν μέλος του Δ.Σ. της μαρίνας Αγίας Νάπας όταν συνόδευε (σύμφωνα με πρώην σύμβουλό του) τους επενδυτές στο Προεδρικό. Εκείνον τον «πήχη ηθικής» που, υπεραμυνόμενος τον Αναστασιάδη τον Νιόβρη του 2014, μάς έλεγε ότι «τον έβαλε ψηλά τον πήχη ηθικής ο Πρόεδρος». Τελικά, καλά έκανε που τον έβαλε ψηλά τον πήχη ηθικής ο Πρόεδρος το 2014; Ή μήπως έπρεπε να τον είχε τοποθετήσει χαμηλότερα, για να μην περάσουν πολλοί από κάτω;
thanasis.fotiou@phileleftheros.com
