Η πρόσφατη καταδικαστική απόφαση εναντίον του τέως μητροπολίτη Κιτίου έφερε στο προσκήνιο και το παλαιόθεν πολυσυζητημένο θέμα της αγαμίας των κληρικών.
Εξ όσων γνωρίζω, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ουδέποτε μίλησε για την αγαμία των κληρικών. Αυτή αποφασίσθηκε αργότερα από τους Άγιους Πατέρες και εφαρμόζεται, τόσο στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία, όσο και στην Καθολική Χριστιανική Εκκλησία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, που μας ενδιαφέρει, επιτρέπεται ο γάμος σε άνδρες, προτού εισέλθουν στην ιεροσύνη, οι οποίοι, όμως, μπορούν να φθάσουν μόνο μέχρι τον βαθμό του ιερέως. Απαγορεύεται σε επισκόπους και, βεβαίως, στον Αρχιεπίσκοπο, να είναι νυμφευμένοι.
Όπλο των ιερωμένων, που δεν είναι νυμφευμένοι, κατά της σαρκικής αμαρτίας, είναι, κατά τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο, η εγκράτεια. Έλα, όμως, που, κατ’ εξαίρεση, ορισμένοι ιερωμένοι, όσο και να προσπαθήσουν, δεν μπορούν να είναι πάντοτε εγκρατείς; Και ακούγονται, κατά καιρούς, περιπτώσεις φυσικών ή αφύσικων σαρκικών επαφών μεταξύ ιερωμένων και ατόμων του αντίθετου και/ή του ιδίου φύλου! Η κατάσταση φαίνεται να είναι χειρότερη στην Καθολική Εκκλησία, όπου ζήτησε δημοσίως συγγνώμη ο Πάπας από τις χιλιάδες των παιδιών που κακοποιήθηκαν σεξουαλικώς από καθολικούς ιερωμένους.
Και τι πρέπει να γίνει για την επίλυση ή μάλλον την πρόληψη του προβλήματος αυτού μέσα στην σύγχρονη κοινωνία; Δεν είμαι εγώ αρμόδια να δώσω λύση στο σοβαρότατο αυτό εκκλησιαστικό θέμα, για το οποίο μόνη αρμόδια είναι η Ιερά Σύνοδος, με βάση τα δικά της κριτήρια που πηγάζουν από την ερμηνεία των εκκλησιαστικών κειμένων, προσαρμοσμένη, κατά το δυνατόν, στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, θα μπορούσε η Ιερά Σύνοδος, να λάβει υπόψη της, μεταξύ άλλων, ότι η ύπαρξη μιας συζύγου στο πλευρό ενός ιερωμένου μπορεί να αποτελεί, μέχρις ορισμένου ορίου, ασφαλιστική δικλίδα εναντίον οποιασδήποτε παρεκτροπής του ιερωμένου από τα εκκλησιαστικά θέσμια.
Συναφές με το θέμα της αγαμίας των ανωτέρων ιερωμένων είναι και το θέμα των εξουσιών ή υπερεξουσιών που δίνει στους εν λόγω ιερωμένους, ιδίως στους μητροπολίτες, ο βαθμός τους, σε συνδυασμό με τη μονιμότητά τους διά βίου, πάνω στους πιστούς, πράγμα που τους καθιστά «Πρίγκιπες της Εκκλησίας» («les Princes d’ Église» του περασμένου αιώνα στην Γαλλία).
Γιατί να μην αλλάζουν εκκλησιαστική έδρα οι μητροπολίτες κατά τακτά χρονικά διαστήματα, ας πούμε πέντε (5) ή έξι (6) ετών, ώστε να μην δημιουργούνται γύρω τους κλίκες πιστών, λέμε «αυλοκόλακες», πράγμα που μπορεί να κάνει ορισμένους να νοιώθουν ότι είναι υπεράνω όλων των άλλων πιστών; Η μονιμότητα δημιουργεί πολλά κακά και, πρωτ’ απ’ όλα, μπορεί να βλάψει τον χαρακτήρα και την ψυχή των ιδίων των μητροπολιτών, εκτός, βεβαίως, από μητροπολίτες που μπορούν να ανθίστανται ηρωικά, αλλά και ψυχοφθόρα.
Και τέλος: Γιατί τα μητροπολιτικά παλάτια να αποτελούν συγχρόνως, τόσο τα γραφεία κάθε μητρόπολης, όσο και την κατοικία του εκάστοτε μητροπολίτη; Ο κάθε μητροπολίτης μπορεί κάλλιστα να διαμένει σε απλή κατοικία και να μεταβαίνει στο μητροπολιτικό παλάτι μόνο τις ώρες εργασίας του.
Η διαμονή του μητροπολίτη σε παλάτι με υπηρετικό προσωπικό, η χρήση λιμουζίνας με οδηγό, η ένδυσή του με πολυτελή χρυσοποίκιλτα άμφια, για να μην πω περισσότερα, εκτός από το ότι όλα αυτά πιθανόν να δημιουργήσουν εθισμό κάποιου μητροπολίτη στην χλιδή, αποτελούν και πρόκληση στον λαό που ταλανίζεται από την οικονομική κρίση της εποχής μας. Αφήστε που αυτά μπορεί να προσελκύουν κοντά στον μητροπολίτη φτωχά νεαρά άτομα που εντυπωσιάζονται από την εξουσία και την αίγλη του εν λόγω Άρχοντα και, επιπρόσθετα μπορεί να οδηγήσουν τον τελευταίο να υποκύψει στον πειρασμό.
Αυτές είναι μερικές από τις σκέψεις μου, πιθανόν ορθές για ορισμένους ή λανθασμένες κατ’ άλλους, τις οποίες εκθέτω καλόπιστα και με τον δέοντα σεβασμό προς τους ιεράρχες μας. Η Ιερά Σύνοδος, η οποία ζει μέσα στην σημερινή κοινωνία, καλό είναι να ακούει τις απόψεις των απλών πιστών. Ας έλθουν κι άλλοι, πλέον αρμόδιοι από εμένα, να εκθέσουν τις δικές των απόψεις.
- Δικηγόρος, πρώην Εισαγγελέας της Δημοκρατίας
