Υγεία, χωρίς ψυχική υγεία, δεν μπορεί να υπάρξει. Tα γεγονότα των τελευταίων ετών, η πανδημία, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η αύξηση του κόστους διαβίωσης, έχουν προκαλέσει σε δεκάδες εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ προκλήσεις, που αφορούν την ψυχική υγεία.

Οι αριθμοί που αυξάνονται δεν μπορούν παρά να μας κινητοποιήσουν. Οι προκλήσεις που αφορούν τη ψυχική υγεία δεν αγγίζουν μόνο συγκεκριμένες ομάδες πολιτών. Αγγίζουν έναν στους έξι συμπολίτες μας, σήμερα στην Ευρώπη. Η ψυχική υγεία αφορά τη ζωή μας, την εργασία μας, τις σχέσεις μας, τη σωματική μας υγεία και το κοινωνικό μας περιβάλλον. Την καθημερινότητα μας.

Κάθε ένας από εμάς, είναι πιθανόν να αντιμετωπίσει άγχος και κατάθλιψη, φοβίες ή άλλες δυσκολίες και είναι σημαντικό να μπορεί να αναζητήσει βοήθεια. Να γνωρίζει με ποιο τρόπο και που μπορεί να την αναζητήσει.

Είναι γεγονός πως μιλάμε πιο εύκολα για τις προκλήσεις της σωματικής μας υγείας, αλλά συνεχίζουμε να κρύβουμε τον ψυχικό πόνο, που συχνά αισθανόμαστε. Και δυστυχώς είναι ακόμη πολλοί οι άνθρωποι, σε ολόκληρη την ΕΕ, που δυσκολεύονται να μιλήσουν και να αναζητήσουν βοήθεια. Είτε από ενοχή, φόβο στιγματισμού ή πολλές φορές λόγω λανθασμένης εντύπωσης ότι πρόκειται για μια «προσωπική αδυναμία». Αυτό είναι κάτι, που επειγόντως πρέπει να αλλάξουμε. Το μακροπρόθεσμο κόστος της αδράνειας, για τους ανθρώπους, για τις οικονομίες μας αλλά και τις κοινωνίες μας θα είναι πολύ μεγαλύτερο, αν δεν το πράξουμε.

Η νέα πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφορά στην ολιστική αντιμετώπιση της ψυχικής υγείας, καθιστώντας την προτεραιότητα σε κάθε πτυχή των ενεργειών μας. Πρόκειται για ένα ακόμη σημαντικό δομικό στοιχείο που έρχεται να προστεθεί στην χωρίς ιστορικό προηγούμενο πρωτοβουλία μας για την οικοδόμηση μιας πραγματικής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας. Για πρώτη φορά προτείνουμε μια ολοκληρωμένη, πραγματικά οριζόντια και πολυσυμμετοχική στρατηγική. Μια προσέγγιση που υπερβαίνει την πολιτική υγείας και επεκτείνεται σε κάθε φάσμα της ζωής μας.

Για να επιτύχουμε και να υλοποιήσουμε το όραμα μας, φέρνουμε πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε χρηματοδότηση της ΕΕ. Αυτοί οι πόροι θα μας βοηθήσουν να αλλάξουμε πορεία στην πολιτική ψυχικής υγείας, με μια προσέγγιση που επικεντρώνεται στην πρόληψη, την έγκαιρη παρέμβαση και την επανένταξη.

Σήμερα, οι διαθέσιμες υπηρεσίες είναι συχνά διάσπαρτες και δυστυχώς όχι επαρκώς γνωστές σε όσους τις χρειάζονται. Αυτό πρέπει να αλλάξει και είμαστε αποφασισμένοι να λάβουμε συγκεκριμένα μέτρα για να το επιτύχουμε. Ένα παράδειγμα αφορά την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την πρόληψη της κατάθλιψης και της αυτοκτονίας το οποίο θα παρέχει στοχευμένη υποστήριξη σε όσους χρειάζονται βοήθεια. Θα δημιουργήσουμε επίσης έναν Ευρωπαϊκό Κώδικα για την φροντίδα της ψυχικής υγείας ώστε να δώσουμε στους ανθρώπους τη δυνατότητα να φροντίζουν καλύτερα τον εαυτό τους και τους αγαπημένους τους.

Γνωρίζουμε ότι τα γεγονότα των τελευταίων ετών, με πρώτη την πανδημία, έχουν επηρεάσει ιδιαίτερα τη νεολαία μας με αποτέλεσμα η κατάθλιψη, ή η απομόνωση μεταξύ των νέων να έχει υπερδιπλασιαστεί. Το 2024, θα εργαστούμε για τη δημιουργία ενός δικτύου ψυχικής υγείας για παιδιά και νέους και θα αναπτύξουμε μια εργαλειοθήκη πρόληψης, δείχνοντας πόσο σημαντικό είναι η ψυχική και η σωματική υγεία να συμβαδίζουν. Χρειαζόμαστε επίσης έναν ασφαλέστερο και υγιέστερο ψηφιακό περιβάλλον για τα παιδιά και τους νέους, καθώς ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι δυστυχώς πολύ συχνός. Για αυτό και θα παρέχουμε αυστηρότερες οδηγίες για την προστασία στον ψηφιακό κόσμο.

Οι ψυχικές διαταραχές συνδέονται συχνά με πολλές μορφές ανισοτήτων, γι’ αυτό και δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες. Για παράδειγμα, θα παρέχουμε στους νέους με εμπειρία καρκίνου μια πλατφόρμα μέσω του Horizon Europe-Cancer Mission που θα τους βοηθήσει να θωρακίσουν την ψυχική τους υγεία. Υποστήριξη της ψυχικής υγείας θα παρέχεται επίσης στους εκτοπισμένους και πληγέντες στην Ουκρανία, ιδίως τα παιδιά, που είδαν τη ζωή τους να διαλύεται από τη φρίκη του πολέμου.

Στήριξη και βοήθεια πρέπει να παρέχεται επίσης στους γονείς, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους, όταν το χρειάζονται, αλλά και στους ηλικιωμένους συμπολίτες μας που συχνά αισθάνονται μοναξιά και απομόνωση.

Οι ενέργειες μας επεκτείνονται σε 20 εμβληματικές πρωτοβουλίες που φιλοδοξούν να καλύψουν τα σημερινά κενά. Αφορούν επίσης τη σημασία της ψυχικής υγείας στην εργασία. Θα συνεργαστούμε με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, για τη βελτίωση της πρόληψης και θα παρουσιάσουμε ταυτόχρονα μια πρωτοβουλία σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στον εργασιακό χώρο.

Το μήνυμα που θέλουμε να μεταφέρουμε είναι απλό:Πρέπει να θωρακίσουμε την ψυχική υγεία των πολιτών, να αναπτύξουμε δράσεις και πολιτικές σε όλα τα κράτη μέλη. Να στείλουμε το μήνυμα ότι η προστασία της ψυχικής υγείας μας αφορά όλους.

  •  Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων της ΕΕ.