Τα θέματα αποκατάστασης της ποινής ενός ατόμου θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά το στάδιο που ένα δικαστήριο επιβάλει ποινή και όχι μετά, αφού η ποινή που θα επιβληθεί αναλόγως της περίπτωσης θα επιφέρει συνέπειες ακόμα και πολύ πιο μετά την έκτιση της ή την ολοκλήρωση αυτής.
Στη Κύπρο η αποκατάσταση μιας ποινής, δηλαδή διαγραφή της από το ποινικό μητρώο του ατόμου, προνοείται ρητά στη βάσει σχετικής νομοθεσίας.
Άμεση αποκατάσταση υπάρχει στις περιπτώσεις όπου επιβλήθηκε χρηματική ποινή μέχρι τα €500 σε άτομα κάτω των 21 ετών. Οποιαδήποτε ποινή φυλάκισης μέχρι τα 2 χρόνια χρειάζεται ανάλογα της περίπτωσης το λιγότερο 1,5 χρόνο και το πιο πολύ 5 χρόνια για να μπορέσει να αποκατασταθεί.
Ποινές που είναι πέραν των 2 χρόνων αλλά όχι μεγαλύτερες από 4 χρόνια δεν τυγχάνουν αυτόματης αποκατάστασης, όπως τις ποινές που αναφέρονται πιο πάνω, αλλά μόνο μετά από αίτηση στο δικαστήριο το οποίο μπορεί να διατάξει την αποκατάσταση του ατόμου νοουμένου ότι υπάρχει καλός λόγος που ζητείται η αποκατάσταση του.
Σε περίπτωση που υπάρχει είτε αυτόματη αποκατάσταση είτε μετά από αίτηση στο Δικαστήριο, σύμφωνα με τον Νόμο, κανένας δεν μπορεί να αναφερθεί ξανά σε αυτές τις καταδίκες του ατόμου που έχουν παραγραφεί.
Ποινές φυλάκισης πάνω από 4 χρόνια αλλά και ποινές για συγκεκριμένα αδικήματα όπως τα αδικήματα που υπάρχουν στον νομό αναφορικά με την Πρόληψη και Καταπολέμηση Σεξουαλικής Κακοποίησης / Εκμετάλλευσης Παιδιών και Παιδικής Πορνογραφίας δεν μπορούν να αποκατασταθούν ποτέ και ούτε υπάρχει κάποια διαδικασία που να μπορεί ένα άτομο να ακολουθήσει για την αποκατάσταση τέτοιας ποινής.
Άνιση μεταχείριση και αδικαιολόγητη παραβίαση του δικαιώματος κάποιου να έχει πρόσβαση σε δικαστήριο για την εξέταση του πιο πάνω προβλήματος υπάρχει στις πιο πάνω περιπτώσεις που η ποινή δεν μπορεί να αποκατασταθεί και παραμένουν για πάντα στο ποινικό μητρώο του ατόμου. Δυστυχώς υπάρχουν περιπτώσεις που ακόμα και μετά από αθωωτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η Κυπριακή Δημοκρατία εξακολουθεί να αρνείται την αφαίρεση ποινής από ποινικό μητρώο, ποινή που είναι πέραν των 4 χρόνων και άρα ούτε στο δικαστήριο μπορεί να αποταθεί το άτομο αυτό με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αποκτήσει λευκό ποινικό μητρώο.
Πλέον πάρα πολλές εργασίες χρειάζονται λευκό ποινικό μητρώο για να μπορέσει το άτομο να εργοδοτηθεί και στο δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Αποτέλεσμα είναι πάραπολλά άτομα τα οποία στο παρελθόν τους είχαν επιβληθεί ποινές όπως αυτές που αναφέρονται πιο πάνω, να μην μπορούν να δουλέψουν κάπου για το υπόλοιπο της ζωής τους. Αυτή είναι μια ουσιαστική παράμετρος που θα πρέπει ένα δικαστήριο να την λάβει υπόψη πριν την επιβολή ποινής ως προς τις επιπλοκές που θα υπάρχουν μελλοντικά για το άτομο που θα τιμωρηθεί με την ποινή του δικαστηρίου.
*Δικηγόρος