H ηλιακή καταιγίδα είναι ένα αστρονομικό φαινόμενο που προέρχεται από τον Ήλιο και πρόκειται για κύμα που αποτελείται από φορτισμένα ηλιακά σωματίδια. Όταν το κύμα προσεγγίσει τη Γη αλληλοεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο της γης. Τα αποτελέσματα αυτής της αλληλοεπίδρασης εξαρτώνται από το μέγεθος και την ισχύ του κύματος που έρχεται σε επαφή με το μαγνητικό πεδίο της Γης.
Το γήινο μαγνητικό πεδίο κατά μια θεωρία βασισμένη σε μαθηματική ανάλυση του Γερμανού μαθηματικού, Γιόχαν Καρλ Φρίντριχ Γκάους, προέρχεται κατά 95% από το εσωτερικό της Γης και σε μικρότερο ποσοστό από άλλες πηγές.
Οι ηλιακές καταιγίδες ακτινοβολίας που αποτελούνται από εκρήξεις πρωτονίων επιδρούν και παρεμποδίζουν τις ραδιοσυχνότητες.
Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες προκαλούν διαταραχές στα γήινα συστήματα εδάφους και σε συστήματα επικοινωνιών.
Το 2012 η Γη και κατ’ επέκταση η οικονομία μας απέφυγε μιαν τεραστίων διαστάσεων ζημία που κατά μίαν εκτίμηση θα ξεπερνούσε τα δυο τρισεκατομμύρια δολάρια όταν μια πανίσχυρη ηλιακή καταιγίδα πέρασε πολύ κοντά από τον πλανήτη μας. Όσον αφορά τον ανθρώπινο οργανισμό, ο κίνδυνος υπάρχει μόνο σε περιπτώσεις μεγάλων δόσεων ακτινοβολίας σε μικρό σχετικό χρονικό διάστημα. Η επίδραση του φαινομένου τούτου είναι μεγαλύτερη σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται βουνά με υψόμετρο πέραν των 14.000 ποδών δεν συστήνονται για εκτεταμένες διακοπές. Βέβαια, δεν πρέπει να παραγνωρίζονται οι εκπομπές από συστατικά του φλοιού της Γης και κυρίως από το αργίλιο και τον γρανίτη που έχουν τη δική τους επίδραση.
Περισσότερο βέβαια εκτεθειμένοι είναι άνθρωποι που ευρίσκονται στο διάστημα όπως πιλότοι, αστροναύτες και άλλο προσωπικό που επηρεάζονται από μεγαλύτερες ποσότητες κοσμικής ακτινοβολίας.
Η τελευταία μεγάλη ηλιακή καταιγίδα συνέβηκε στις 23 Ιουλίου του 2012 και σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και την βρετανική εφημερίδα «Daily Mail» ήταν η ισχυρότερη καταιγίδα εδώ και 150 χρόνια. Αν η καταιγίδα αυτή κτυπούσε τη Γη με βάση εκτίμησης της NASA θα γυρνούσαμε συγκεκριμένα τρεις αιώνες πίσω ως πολιτισμός.
Ο φυσικός Πιτ Ράιλι από μελέτη των ηλιακών καταιγίδων για την περίοδο των τελευταίων 50 χρόνων εκτίμησε πως υπάρχει πιθανότητα σε ποσοστό 12% την επόμενη δεκαετία μια τεράστια ηλιακή καταιγίδα να κτυπήσει ξανά.
Η δύναμη μιας καταιγίδας μετριέται με βάση μια κλίμακα με το γράμμα «G» και έναν αριθμό από το 1 μέχρι το 5.
Είναι, λοιπόν, κατανοητό πως πέραν της Κλιματικής Αλλαγής που απειλεί τον πλανήτη μας υπάρχουν και άλλα φυσικά φαινόμενα όπως οι ηλιακές καταιγίδες που μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για τον πλανήτη μας.
Η διαφορά βέβαια των πιο πάνω κινδύνων διαφέρουν ως προς το ότι η Κλιματική Αλλαγή μπορεί να αντιμετωπισθεί με μέτρα όπως ο περιορισμός των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων που συντελούν στην επιδείνωση του φαινομένου ενώ στην περίπτωση των ηλιακών καταιγίδων δεν υπάρχουν για την ώρα ασφαλή μέτρα προστασίας του πλανήτη. Εκείνο που είναι, βέβαια, ενθαρρυντικό είναι οι αναφορές επιστημόνων που μελετούν το φαινόμενο και τονίζουν πως η πιθανότητα μιας πολύ ισχυρής και πολύ καταστροφικής ηλιακής καταιγίδας που μπορεί να πλήξει τον πλανήτη μας είναι ίσως μικρή.
- Πρώην Διευθυντής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας