Η παράνομη επίσκεψη του νεοσουλτάνου Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο επαναφέρει στο προσκήνιο ζητήματα ουσίας, που οι πολιτικές δυνάμεις στις ελεύθερες περιοχές αποφεύγουν να συζητήσουν.
Με την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) το 1960, είχαμε Έλληνα Πρόεδρο και Τούρκο Αντιπρόεδρο, μέσω νόμιμων διαδικασιών. Έτσι και η αναφορά σε «δύο ηγέτες» στις διακοινοτικές διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν. Από το 1974, υπάρχει παράνομη κατοχή σε έδαφος της ΚΔ, στο οποίο η Τουρκία έχει εγκαταστήσει και διατηρεί κατοχικό καθεστώς, το οποίο καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας/ΟΗΕ ως παράνομη οντότητα και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ως παράνομη και υποτελής διοίκηση της Τουρκίας. Οποιοσδήποτε «Τουρκοκύπριος ηγέτης» αναδεικνύεται μέσω ενός παράνομου κατοχικού θεσμού, είναι κι ίδιος παράνομος. Φυσικά, οι «ηγέτες της τ/κ κοινότητας» δεν είχαν πάντα ίδιες απόψεις, αλλά οι διαφορετικές απόψεις, δεν ανατρέπουν την παραβίαση της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας. Εφόσον το ψευδοκράτος είναι προϊόν παράνομης εισβολής και κατοχής, όσοι προβάλλονται ως «ηγέτες» μέσω τέτοιου θεσμού, είναι οι ίδιοι παράνομοι, όπως τα ηγετικά στελέχη μιας παράνομης οργάνωσης. Η «αρνητική» κριτική στα πιο πάνω συνοψίζεται στο ότι «δεν έχουμε άλλη επιλογή», μια μοιρολατρική στάση ιδιαίτερα όταν ο «Τουρκοκύπριος ηγέτης» συμπεριφέρεται με πλήρη υποτέλεια στην Τουρκία.
Ένα επιπλέον σχετικό στοιχείο ουσίας το οποίο δεν βρίσκεται στο προσκήνιο είναι η δημογραφική αλλοίωση του πληθυσμού στα κατεχόμενα με εποίκους. Έτσι, η Τουρκία ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο μέσω των υποτιθέμενων «τουρκοκυπριακών θεσμών». Σε αυτό, προστέθηκε και η επιβολή του πολιτικού ισλάμ διά της μαντήλας στα σχολεία.
Η αντιφατική πολιτική της ΚΔ φάνηκε στην περίπτωση του εγκάθετου της Τουρκίας Τατάρ, ο οποίος επιβλήθηκε κατόπιν τουρκικών παρεμβάσεων με μαζική στήριξή του από τους έποικους. Βάσει στοιχείων, το 72% των Τουρκοκυπρίων δεν στήριξε τον Τατάρ, αλλά οι έποικοι ανέτρεψαν την βούλησή τους και καθόρισαν το αποτέλεσμα. Ο πρώτος επίσημος που χαρακτήρισε τον Τατάρ «Τουρκοκύπριο ηγέτη» ήταν ο τότε Πρόεδρος της ΚΔ, ισοπεδώνοντας τις αντικατοχικές φωνές στα κατεχόμενα!
Η επιβολή της μαντήλας από το καθεστώς Ερντογάν στα κατεχόμενα, αναδεικνύει κι άλλα τραγελαφικά στις ελεύθερες περιοχές. Οι έντονες διαμαρτυρίες κατά της ισλαμικής μαντίλας στα σχολεία, έχουν και την στήριξη όσων πιστεύουμε ότι η ισλαμική μαντήλα είναι μηχανισμός υποδούλωσης και πολιτικό εργαλείο. Ωστόσο, τις διαμαρτυρίες στα κατεχόμενα στήριξαν και εκείνοι στις ελεύθερες περιοχές που στηρίζουν την χρήση της ισλαμικής μαντίλας ως δικαίωμα στα σχολεία.
Η συμμαχία με δυνάμεις στα κατεχόμενα έχει νόημα στο πλαίσιο ενός αντικατοχικού προσανατολισμού, αλλά δεν μπορεί να θεωρούνται σύμμαχοι οι εγκάθετοι της Τουρκίας που βολεύουν το κατοχικό καθεστώς.
Όσο για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, είναι χρήσιμα τα καταδικαστικά ψηφίσματα, αλλά σημαντικότερο είναι τα μέτρα. Για αυτό, ας εξηγήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός γιατί πρωτοστάτησε να επιβληθούν κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά για την νεο-οθωμανική Τουρκία πρωτοστάτησε πρόσφατα (Δεκ 2024) στην ακύρωση τους.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D)
