Στην Κύπρο για την παρουσίαση του καινοτόμου έργου παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο και αποθήκευση της ακτινοβολίας για χρήση καθόλη τη διάρκεια του 24ώρου, θα βρεθούν αυτή την εβδομάδα στελέχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το έργο που επιχορηγείται από την Κομισιόν με το ποσό των €60,2 εκατ. (συνολική επένδυση €176,2 εκατ.) θα παρουσιαστεί την ερχόμενη Πέμπτη στη Λευκωσία από την κυπριακή κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και τον Οίκο Deloitte.
   
Πρόκειται για το CY CSPc EOS Green Energy Project που χρησιμοποιεί μια προηγμένη τεχνολογία που μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρώπης και το μελλοντικό σχέδιο είναι η εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της EuroAsia από το Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας και από το Μαρόκο στην Ισπανία. Το έργο θα υλοποιηθεί στα χωριά Δωρός, Μονάγρι και Άλασσα, σε ιδιωτική γη της αναδόχου εταιρείας Alfa Mediterranean Enterprises Ltd.
Ο διευθυντής της επιχείρησης Ανδρέας Ιωάννου μιλά για το έργο, τους συνεργάτες και τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας.
 
Πριν από μερικές μέρες είχε διεκπεραιωθεί συνάντηση της αναδόχου εταιρείας και της γερμανικής εταιρείας Fichtner, συνεργάτη της, στην οποία παρέδωσαν ενός έτους αποτελέσματα του υπερσύγχρονου μετεωρολογικού σταθμού που έχει εγκατασταθεί από την εταιρεία στο χωριό Άλασσα. Ποια είναι τα αποτελέσματα και γιατί είναι τόσο σημαντική η επιλογή του χώρου για εγκατάσταση του ηλιοθερμικού πάρκου;
 
Η συγκεκριμένη περιοχή λόγω της διαμόρφωσης του εδάφους και του υψόμετρου από τη θάλασσα δημιουργεί την τέλεια θέση για εγκατάσταση του ηλιοθερμικού σταθμού, αφού η ηλιακή ακτινοβολία φτάνει σε καλύτερες αποδόσεις μέχρι και 25% πάνω από τα γύρω παράλια, τα οποία επηρεάζονται από υγρή και στεγνή μάζα αέρος. Αναγκαστήκαμε δε να προβούμε σε επένδυση υπερσύγχρονου μετεωρολογικού σταθμού, ο οποίος να μας προσφέρει ακριβέστερες μετεωρολογικές πληροφορίες ακόμη και από τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Πανεπιστημίου Κύπρου και της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας μαζί.
 
Οι συνεργάτες της αναδόχου εταιρείας, οι οποίοι επιλέχθηκαν για στρατηγικούς κυρίως λόγους και θα αποτελέσουν τεράστιο ρόλο στην υλοποίηση του έργου αλλά και στην εξάπλωση της σημαντικής τεχνολογίας του, αναμένεται να διεκπεραιώσουν μελέτες οι οποίες θα ενημερώνουν την ανάδοχο εταιρεία για τις πιθανές τιμές πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας, όταν η κυπριακή αγορά θα λειτουργεί σε ανταγωνιστική βάση.
 
Σήμερα η ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια φθάνει τα 1000 MW. Προβλέπετε αύξηση της κατανάλωσης τα προσεχή χρόνια;
 
Τα μέχρι στιγμής στοιχεία της μελέτης καταδεικνύουν ότι η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο κοντινό μέλλον θα αυξηθεί κατακόρυφα, και αναμένεται το 2030 να φτάσει περίπου στη διπλάσια ζήτηση από τη σημερινή μέγιστη ζήτηση, δηλαδή περίπου στα 2000 ΜW. Η τιμή δε, αναμένεται να αυξηθεί και να σταθεροποιηθεί λίγο πιο πάνω από τη μέση σημερινή τιμή πώλησης από την ΑΗΚ, δηλαδή μεταξύ 18-25 σεντ ανά κιλοβατώρα, με κανόνες ανταγωνιστικής αγοράς.
 
Συμβατικά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα μπορούσαν να σπρώξουν την τιμή προς τα κάτω διότι η παραγωγή τους παραμένει απρόβλεπτη. Παρόλο ότι θα έχουν μικρότερο κόστος παραγωγής από τα καύσιμα, διότι δεν θα μπορούν να ικανοποιήσουν πλήρως το προφίλ ενός πελάτη που θα χρειάζεται ηλεκτρική ενέργεια ανά το 24ωρο.
 
Έχετε συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα NER300 για έργα επίδειξης καινοτόμων τεχνολογιών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Τι προνοεί ο διαγωνισμός και για ποιο λόγο το προτεινόμενο έργο της εταιρείας σας εγκρίθηκε;
 
Ο πιο πάνω διαγωνισμός είναι ένα χρηματοδοτικό μέσο το οποίο διαχειρίζεται από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα Κράτη Μέλη. Με βάση την Ευρωπαϊκή οδηγία 2009/29/ΕΚ για την εμπορία των δικαιωμάτων εκπομπής που περιέχει η διάταξη αυτή, έχει δημιουργήσει τον πιο πάνω διαγωνισμό ή ανταγωνιστικό πρόγραμμα, για τη χρηματοδότηση εγκαταστάσεων καινοτόμων τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δέσμευση και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.
 
Το ανταγωνιστικό αυτό πρόγραμμα έχει πραγματοποιηθεί σε δύο γύρους, ο πρώτος γύρος το 2012 και ο δεύτερος γύρος το 2014, όπου βραβεύτηκε το έργο CY-CSPc-EOS Green Energy Project Cyprus. Η τεχνολογία που χρησιμοποιεί το έργο αυτό δεν είναι μόνο καινοτόμα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά η καινοτομία της στηρίζεται επιπρόσθετα στο γεγονός ότι αποθηκεύει την ηλιακή ακτινοβολία σε θερμική ενέργεια και τη μετατρέπει σε ατμό, τον οποίο χρησιμοποιεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανά 24ωρο ή κατά τις ώρες και την ένταση που χρειάζεται καθόλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Μέχρι στιγμής είναι η μοναδική τεχνολογία που μπορεί να δουλεύει μέρα και νύχτα, χωρίς καμία βοήθεια από υγρά και στερεά καύσιμα. Αυτό την κάνει να ξεχωρίζει από οποιαδήποτε άλλη τεχνολογία, έτσι έχει κερδίσει την πρώτη θέση στην υποκατηγορία της στον διαγωνισμό NER 300.
 
Πώς το έργο θα συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Μπορεί το έργο της μικρής Κύπρου να χαράξει πολιτική για τη διαφοροποίηση των πηγών ηλεκτρικής ενέργειας;
 
Η Ευρώπη μέσω της Ενεργειακής Ένωσης έχει υπογραμμίσει τη σημασία της αντιμετώπισης του προβλήματος σε ενεργειακά θέματα μέσω μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής, που θα δώσει στην Ευρώπη το προβάδισμα στη διαχείριση των ζωτικών αναγκών. Για το λόγο αυτό, η στρατηγική ενεργειακή τεχνολογία (ΣET) δημιουργήθηκε για να βάλει τα θεμέλια πάνω στα οποία θα δομηθεί η αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών Ευρώπης.
 
Το CY_CSPc_EOS Green Energy Project χρησιμοποιεί μια προηγμένη τεχνολογία που μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του σχέδιο ΣΕΤ και το μελλοντικό σχέδιο είναι η εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της EuroAsia από το Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας και από το Μαρόκο στην Ισπανία.
 
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει ένα λαμπρό μέλλον για το CSP: το 11% των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών το 2050.
 
Έως 4.350 TWh έως το 2050 σύμφωνα με το σενάριο hi-Ren (Energy Technology Προοπτικές 2014), δηλαδή το CSP / STE θα αντιπροσωπεύει το 11% της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως και το 4% αντιστοίχως της Ευρώπης.
 
Πέραν από την αναμενόμενη παγκόσμια ενέργεια που θα παράγεται μέσω συστημάτων CSP το 2050 απαιτεί 25.000 συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του μεγέθους της Άλασσας! Είμαστε μόνο στην αρχή ενός μέλλοντος μαμούθ.
 
Πώς η πρόταση της τεχνολογίας EOS θα ωφελήσει τις οικονομίες της Κύπρου και της Ευρώπης;
 
Η ενέργεια είναι ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία, ιδιαίτερα προς τις χώρες που έχουν την τύχη να έχουν ΑΠΕ (ηλιακή, αιολική κ.λπ.) σε αφθονία. Η λύση CSP / STE με προτεινόμενη θερμική αποθήκευση προσφέρει τη δυνατότητα πλήρους ανανεώσιμης πηγής ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να αντικαταστήσει αξιόπιστα τις εκπομπές από επιρρεπείς συμβατικές γεννήτριες. Επιτυγχάνεται από το έργο μας μείωση της εξάρτησης από τις δαπανηρές εισαγωγές ενέργειας. Μέσα από τη μείωση των εκπομπών, στηρίζεται η πράσινη πολιτική της ΕΕ. Επιπλέον, παρέχεται ανταγωνιστική εναλλακτική πηγή ενέργειας στην ΕΕ για την τόνωση της τοπικής ανάπτυξης της οικονομίας και βιομηχανίας. Η ανάπτυξη της σχετικής βιομηχανίας της ΕΕ με υψηλό δυναμικό εξαγωγών που οδηγεί σε νέες θέσεις εργασίας.
 
Επίσης, δημιουργεί την ευκαιρία μέσω της χρήσης ανταγωνιστικών τιμών για μετασχηματισμό της Κύπρο, ακόμη και της ΕΕ, ως εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας αντί για καθαρό εισαγωγέα, με την προϋπόθεση ότι η Κύπρος τελικά διασυνδέεται με την υπόλοιπη Ευρώπη μέσω της διασύνδεσης Ευρώ-Ασίας (ένα από τα έργα προτεραιότητας της ΕΕ).
 
Η τεχνολογία προσφέρει υποστηρικτικές ανταγωνιστικές βοηθητικές υπηρεσίες για την καταπολέμηση της διαλείπουσας φύσης άλλων τεχνολογικών λύσεων, δηλαδή PV, Wind, κ.λπ. Δημιουργεί ακόμα την ευκαιρία να συμβάλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή απόδοση και ασφάλεια.
 
Πώς λειτουργεί το σύστημά σας;
 
Πρόκειται για ένα σταθμό ηλιακής ενέργειας, που μπορεί να παράγει ενέργεια 24 ώρες την ημέρα, κατά την ώρα και την ισχύ που θα ήθελε ο διαχειριστής δικτύου μεταφοράς ή να καλύψει πλήρως τις ανάγκες οποιουδήποτε πελάτη μέσω των διμερών συμβολαίων.
 
Ο μετεωρολογικός σταθμός ανιχνεύει τις ακτίνες του ήλιου και το σύστημα ελέγχου της εγκατάστασης κατευθύνει τους ειδικά καμπύλους τοροειδείς καθρέπτες που ονομάζονται ηλιοστάτες για να εστιάσουν τις ακτίνες του ήλιου στους ηλιακούς θερμικούς δέκτες ή S T R που είναι τοποθετημένοι σε πύργους 24 μέτρων από το έδαφος.
 
Ο S T R περιέχει 10 τόνους γραφίτη και καθώς το πρωί εξελίσσεται, ο γραφίτης θερμαίνεται από τον ήλιο σε μέγιστο 800-1000 βαθμούς Κελσίου. Η ακρίβεια των ηλιοστατών παρακολουθείται συνεχώς από μια κάμερα στη βάση του πύργου και, εάν απαιτείται, επανα-βαθμονομείται από το μηχανογραφικό σύστημα ελέγχου της εγκατάστασης, για να διορθωθούν τυχόν σφάλματα παρακολούθησης.
 
Για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αντλείται καθαρό νερό από δεξαμενή αποθήκευσης νερού, προς στα S T R. Στο εσωτερικό τους, το νερό περνά μέσα από μια σειρά σωλήνων που είναι ενσωματωμένοι στο γραφίτη, που ονομάζονται εναλλάκτες θερμότητας. Ο καυτός γραφίτης μετατρέπει το νερό σε σούπερ θερμαινόμενο ατμό.
 
Ο ατμός κατευθύνεται έπειτα σε μια ανεμογεννήτρια και παράγεται ηλεκτρισμός. Αφού εγκαταλείψει την ανεμογεννήτρια, ο ατμός ψύχεται και το προκύπτον νερό επιστρέφει στη δεξαμενή αποθήκευσης νερού για να ανακυκλωθεί. Καθώς ο ήλιος χάνει τη θερμαντική του ικανότητα, το S T R σφραγίζεται. Μόλις το S T R κρυώσει, τα συστήματα ελέγχου το αφαιρούν αυτόματα από το σύστημα και το σύστημα συνδέεται με ένα νέο ζεστό STR, διατηρώντας έτσι τη ροή του ατμού.
 
Το σύστημα Eosolar, που παράγει ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα συνεχίσει να παράγει αυτή τη δύναμη κατά τη διάρκεια της νύχτας. Όταν ο ήλιος ανατέλλει την επόμενη μέρα, θα αναθερμάνει τα S T R, τα οποία έχουν κρυώσει τη νύχτα. Εν τω μεταξύ, άλλα S T R, που θερμαίνονται την προηγούμενη ημέρα και δεν χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της νύχτας, θα συνεχίσουν να παρέχουν ατμό στην ανεμογεννήτρια και θα παράγουν μια σταθερή ροή ηλεκτρισμού.
 
Τεχνολογική επιβεβαίωση από τη γερμανική Fichtner
 
Άνοιξε πλέον ο δρόμος για τα διμερή συμβόλαια τα οποία θα συμβάλουν στη μεταβατική περίοδο και την πλήρη εναρμόνιση της φιλελευθεροποιημένης αγοράς, όπου οι καταναλωτές θα επιλέγουν τον δικό τους παραγωγό και προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας ανάλογα με τις ανάγκες τους και ρυθμίζοντας την ανταγωνιστικότητά τους μετά το 2019.
 
Ο διευθυντής της εταιρείας Ανδρέας Ιωάννου ανέφερε ότι το ηλιοθερμικό πάρκο δεν χρειάζεται συγκεκριμένη ταρίφα από κυβερνητικό οργανισμό, αφού η βιωσιμότητα του έργου θα στηρίζεται στις διμερείς συμφωνίες τις οποίες η εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd θα συνάψει κατευθείαν με τον επιχειρηματικό κόσμο αλλά και με ιδιώτες.
 
Τα πλεονεκτήματα του έργου με βάση την επιβεβαίωση της ανεξάρτητης γερμανικής εταιρείας Fichtner είναι τα πιο κάτω:
 
• Το σύστημα αποτελείται από ξεχωριστές μονάδες οι οποίες θα μπορούσαν να αυξηθούν ή να μειωθούν ανάλογα με τη ζήτηση ή τις ανάγκες.
 
• Είναι φιλικό με το περιβάλλον, δεν επηρεάζει τη ζωή των πτηνών.
 
• Ανθεκτικά υλικά κατασκευής, μεγάλης διάρκειας ζωή. Χαμηλό κόστος εγκατάστασης και εξαιρετική ανταγωνιστικότητα στο κόστος παραγωγής. Εύκολη εγκατάσταση και όλα τα υλικά είναι διαθέσιμα σε τοπικό επίπεδο.
 
• Σε μεγάλα μεγέθη έργων πέραν των 50MW η συμβατότητά του φτάνει στη μέγιστη αποδοτικότητα και βιωσιμότητα.
 
• Αυτόνομο σύστημα, όπως δουλεύουν και τα συμβατικά συστήματα.
 
• Δεν απαιτείται επίπεδη γη.
 
• Ανταγωνιστικό στην παραγωγή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.
 
• Πλήρες συμβατό στην εφαρμογή τόσο σε απόμακρες περιοχές όπου δεν υπάρχει σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και στις πυκνοκατοικημένες περιοχές με σύστημα μεταφοράς, όπου ενεργεί σε ανταγωνιστική βάση και πλήρη συμβατότητα με τις ανάγκες του διαχειριστή δικτύου.
 
Στην Άλασσα το ηλιοθερμικό πάρκο των 50 MW
 
Το ηλιοθερμικό πάρκο Eos Project της εταιρείας Alfa Mediterranean Enterprises Ltd, θα γίνει στην Άλασσα με κοινοτική χρηματοδότηση €60,2 εκατ. και συνολική επένδυση €176,2 εκατ. Το έργο είναι αποτέλεσμα των προσπαθειών του Παφίτη επιχειρηματία Νεόφυτου Ιωάννου Νεοφύτου. Εξασκώντας αρχικά το επάγγελμα του γεωργού είχε πάθος να παρακολουθεί τη φύση και τις λειτουργίες της και να εμπνέεται από το μεγαλείο της. Το έναυσμα για το πώς θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία του περιβάλλοντος δόθηκε βλέποντας τις ασθένειες στα δέντρα, στα ζώα και στους ίδιους τους ανθρώπους να αυξάνονται και αντιλαμβανόμενος ότι οι καύσεις των υγρών και στερεών καυσίμων μολύνουν τη φύση.
 
Άρχισε την έρευνα με τη βοήθεια συνεργατών του και ιδιαίτερα του κ. Χρίστου Σίνκα, μηχανολόγου, μελετώντας όλες τις υπάρχουσες τεχνολογίες που ασχολούνταν με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και καταλήγοντας στην πατέντα αποθήκευσης θερμικής ενέργειας σε γραφίτη. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε κανένα έργο σε κατασκευή ή σε λειτουργία, ούτε καν σε πιλοτική βάση με την τεχνολογία αυτή.
 
Μελετώντας την ιστορία και το έργο δύο εφευρετών (του Σκοτσέζου Thomas Alva Edison και του Roberth Bob Lloyd που επένδυσαν στην ηλιακή ενέργεια) αντιλήφθηκε ότι η κοινωνία εγκληματεί εναντίον ολόκληρης της ανθρωπότητας. Σημειώνεται ότι τo όραμα της τεχνολογίας ξεκίνησε από τον γνωστό εφευρέτη και επιχειρηματία Thomas Alva Edison (1847-1931) o οποίος πριν πεθάνει, σε ηλικία 84 χρονών, είπε ότι θα επένδυε όλα του τα χρήματα στον ήλιο και στην ηλιακή ενέργεια. Ελπίζω, είπε, να μην χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι να εξαντληθούν τα υγρά καύσιμα  και το κάρβουνο προτού αντιμετωπίσουμε το θέμα αυτό.
 
Η συνέχεια αυτής της προσπάθειας έγινε από τον κ. Robert Bob Lloyd, ο οποίος γεννήθηκε το 1930 στην πόλη Lithgow της Αυστραλίας. Το πάθος του ήταν να δημιουργήσει μια τεχνολογία η οποία θα έχει τη δυνατότητα να αποθηκεύει τη θερμική ενέργεια και θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως είναι ο ήλιος, ο αέρας και τα κύματα, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρέως επί 24ώρου βάσεως καταλήγοντας στον γραφίτη ως μέσο για την αποθήκευση της θερμικής ενέργειας. Ο κ. Robert Bob Lloyd κατοχύρωσε την πατέντα αποθήκευσης της θερμικής ενέργειας σε γραφίτη το 1999 στην Αυστραλία, και σιγά-σιγά σε όλες τις χώρες του κόσμου.
 
Ο κ. Νεοφύτου είχε τη θέση ότι η πατέντα αποθήκευσης της θερμικής ενέργειας σε γραφίτη του κ. Lloyd επέβαλλε να βγουν στην επιφάνεια και να κατακτήσουν τον πλανήτη, δίνοντας εναλλακτική λύση στη σημερινή καταστροφική επίδραση στο περιβάλλον, λόγω της κλιματικής αλλαγής που προκύπτει από τη συνεχόμενη αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
 
Ο κ. Νεοφύτου ξεκίνησε αμέσως όλες τις ενέργειες για να πάρει άδεια κατασκευής ηλιοθερμικού πάρκου στην Κύπρο ισχύς 25mw. Αντιμετώπισε όμως πάρα πολλές δυσκολίες, γιατί οι υπηρεσίες στην Κύπρο δεν είχαν γνώσεις γι’ αυτό το έργο θέτοντας εμπόδια στην ολοκλήρωσή του.
 
Η επιμονή του, όμως, ήταν ακλόνητη και έλαβε μέρος στον διαγωνισμό της Ευρώπης NER300 με το έργο EOS Project όπου κέρδισε στο 2ο γύρο του διαγωνισμού στις 27/03/2014 με το έπαθλο/επιχορήγηση €60,2 εκατ.
 
Οι σημερινοί ιδιοκτήτες μέτοχοι της εταιρείας Lloyd Energy Systems παραχώρησαν τα δικαιώματα ανάπτυξης της πατέντας αποθήκευσης της θερμικής ενέργειας σε γραφίτη στην κυπριακή εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd για να μπορέσει η τεχνολογία να αναπτυχθεί σε ολόκληρο τον κόσμο, ξεκινώντας με τον καλύτερο τρόπο, με βραβευμένο έργο στην Κύπρο και βραβευμένο έργο στην Αυστραλία, με χρήματα από το ταμείο καινοτομίας στην Αυστραλία.